Các tập đoàn ma túy Mexico đe dọa báo chí
Đó là khi mà các phóng viên và biên tập viên (do sợ hãi hoặc thận trọng) buộc phải viết ra những gì mà bọn tội phạm ma túy muốn họ phải viết, hay chỉ đơn giản là cố kiềm chế không công bố trên mặt báo toàn bộ sự thật trong một đất nước mà ở đó đội ngũ nhà báo thường xuyên bị đe dọa, bắt cóc và giết hại.
Gần một khu trung tâm mua sắm của
Còn đối với những cuộc chạm trán nảy lửa giữa quân đội và bọn tội phạm ma túy ở
Một biên tập viên ở
Khoảng 30 phóng viên báo chí bị giết chết hoặc mất tích một cách bí ẩn kể từ khi Tổng thống Felipe Calderon ra lệnh tấn công quân sự tiêu diệt những tập đoàn ma túy hùng mạnh vào tháng 12/2006 và biến Mexico trở thành một trong những quốc gia nguy hiểm nhất trên thế giới đối với nhà báo. Nhưng sự gia tăng bạo lực kinh hoàng - trong đó bao gồm vụ 4 phóng viên bị bắt cóc ngày 26/7 vừa qua - đã đẩy nghề báo vào cuộc khủng hoảng chưa từng thấy trước đó, thu hút sự chú ý của thế giới và thúc đẩy một hành động tích cực mới dành cho giới nhà báo ở Mexico.
Vào giữa tháng 8/2010, Liên Hiệp Quốc đã thực hiện sứ mạng đầu tiên đến
Từ các bang biên giới Tamaulipas và Chihuahua cho đến những bang miền Trung và miền Nam như Durango và Guerrero, các phóng viên nói họ luôn đối mặt với thực trạng là bọn tội phạm ma túy không muốn báo chí địa phương gây sự chú ý đến mạng lưới sản xuất, buôn lậu ma túy và những nỗ lực khuất phục người dân của chúng. Bởi vì sự chú ý như thế sẽ khiến cho chính quyền gửi quân đội đến tước đi những đặc quyền đặc lợi của chúng. Và thế là báo chí bị ép buộc phải câm miệng nếu muốn yên thân.
Các phóng viên và biên tập viên ở hai bang Tamaulipas và
Tuy nhiên, các nhà báo cũng phải chú ý để mắt đến các trang web có bàn tay kiểm soát của các tập đoàn ma túy: nếu đọc thấy thông tin về một vụ đọ súng hay tấn công bằng lựu đạn được đưa lên trang web, các nhà báo biết như thế là OK, có thể cho in những thông tin đó. Đó là lý do tại sao vụ chạm súng kinh hoàng ở
Nhưng 2 ngày sau khi xảy ra vụ một chiếc xe chở bom tấn công trụ sở cảnh sát ở thủ phủ Ciudad Victoria của bang Tamaulipas thì thông tin xuất hiện trên trang nhất các tờ báo địa phương, bởi vì tập đoàn Vùng Vịnh muốn đối thủ Zetas của chúng (được cho là tác giả của vụ đánh bom) mang tai tiếng. Tuy nhiên, báo chí địa phương có thể công bố hình ảnh khủng khiếp về những cái đầu người bị chặt đứt và những cái xác bị tra tấn dã man treo lủng lẳng trên những chiếc cầu. Nhưng không được có thông tin nào quy trách nhiệm cho bọn tội phạm ma túy.
Cảnh tượng một chiếc xe chở bom tấn công một chiếc xe tuần tiễu của cảnh sát ngày 15/7/2010 ở thành phố biên giới Ciudad Juarez, Mexico. |
Ở bang Durango, nơi số nhà báo bị sát hại trong năm 2009 nhiều hơn bất cứ bang nào khác của Mexico, phóng viên truyền hình Ruben Cardenas nói, báo giới không còn được làm công việc của mình nữa. "Đó là thông tin giả. Đó là sự lừa dối xã hội",
Khi phóng viên của báo này mạo hiểm tìm đến thành phố Gomez Palacio của bang Durango để làm phóng sự về vụ bắt cóc và giết chết lãnh đạo dân sự Bobby Salcero của Los Angeles, lúc đầu báo giới địa phương Mexico cùng san sẻ sự phấn khởi. Nhưng chỉ đôi ba ngày sau khi các báo cáo được công bố, đội ngũ nhân viên của một tờ báo nói họ nhận được thông điệp - được cho là từ bọn đã sát hại Salcero - phải ngưng ngay câu chuyện. Bởi vì thông tin - gây chú ý ở
Bang
Một nhà báo
Nhà báo Gerardo Albarran nói: "Chúng tôi bị đe dọa. Điều đó thật đáng buồn. Tất cả những gì chúng tôi có thể làm là quan tâm đến gia đình và những người quen biết và nói họ nên cẩn thận". Các phóng viên ở một số vùng của