Cuộc tuyệt thực tại trại giam Guantanamo: Cưỡng bức dinh dưỡng là tra tấn

Cuộc tuyệt thực khởi sự từ đầu năm nay sau khi một nhóm giám thị lục soát đồ dùng cá nhân và kinh Coran của các tù nhân, đây bị xem như là "một sự sỉ nhục tôn giáo".

Đến ngày 26/4, ngày càng có nhiều tù nhân được nuôi bằng ống. Cuộc tuyệt thực kéo dài 3 tháng đã có 97/166 tù nhân tham gia, và 19 tù nhân được nuôi sống bằng đường ống truyền qua mũi xuống dạ dày. Trong số đó có 5 người phải nhập viện nhưng không nguy hiểm đến tính mạng.

Một dụng cụ truyền thức ăn vào thực quản của tù nhân.

Theo luật sư Wingard, trại Guantanamo chưa từng thấy một vụ tuyệt thực nào quy mô như thế kể từ năm 2006, khi mà có hơn 75 tù nhân tham gia. Năm ấy các tù nhân đã tuyệt thực sau khi giám thị bắn đạn cao-su để giải tán số tù nhân gây rối trên sân bóng.

Ủy ban Chữ Thập đỏ quốc tế (ICRC) và nhiều tổ chức bảo vệ nhân quyền khác lên án việc cưỡng bức dinh dưỡng (nuôi bằng ống) mà họ cho là "đi ngược với các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp và y học đã được đề ra trên bình diện quốc tế". "Nếu một người còn sáng suốt bày tỏ mong muốn không được cho ăn hay cho uống, nhân viên y tế có nghĩa vụ đạo đức phải tuân theo ý muốn của người ấy. Trong bối cảnh đó, cưỡng bức nuôi dưỡng một người chẳng những vi phạm đạo đức mà còn có thể giống như tra tấn hay ngược đãi" - bác sĩ Vincent Lacopino, chuyên gia của hội Bác sĩ vì Nhân quyền tuyên bố.

Hiệp hội Y khoa Mỹ đã gửi một bức thư phản đối lên Thượng viện. Hành động này đã được các luật sư khen ngợi; họ yêu cầu chuyển tù nhân đi nơi khác và đóng cửa nhà tù Guantanamo.  

Biểu tình đòi đóng cửa nhà tù Guantanamo.

"Tại Guantanamo, chế độ cưỡng bức dinh dưỡng rất khắc nghiệt" - luật sư Omar Farah cho biết. Một thân chủ của ông kể rằng, trong quá khứ người ấy đã từ chối tuyệt thực sau một lần bị cưỡng bức dinh dưỡng đến mức quá no và phải nôn ra, trong khi tay chân bị cột và một chiếc ống còn lủng lẳng trong mũi.

Theo Tuyên bố của Hội đồng Y khoa Thế giới tại Malta, trong các trường hợp liên quan đến người tuyệt thực, nhiệm vụ của nhân viên y tế là phải hành động có đạo đức và nguyên tắc tôn trọng quyền tự do cá nhân luôn quan trọng hơn tất cả nguyên tắc khác. Các nguyên tắc này chỉ rõ không ai có thẩm quyền ép buộc một cá nhân phải ăn, một khi họ đã từ chối và không tự nguyện làm như vậy.

Hơn nữa, những người tuyệt thực nên được bảo vệ khỏi tất cả hình thức ép ăn, đặc biệt là trong những trường hợp bị cưỡng ép và thậm chí là qua bạo hành thể xác. Nhân viên y tế không được tạo áp lực thái quá lên bất cứ cá nhân nào đã chọn cách tuyệt thực vì chủ đích của riêng họ.

Hình ảnh mô tả cảnh tù nhân bị cưỡng ép truyền thức ăn.

Ở nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên của mình, ông Obama từng tuyên bố ý định  sẽ đóng cửa trại Guantanamo trong kỳ hạn 1 năm. Nhưng ông đã không giữ được lời hứa. Một năm sau, Thượng viện Mỹ biểu quyết chống lại việc đóng cửa nhà tù Guantanamo. Tổng thống Obama lại có ý định dọn sạch Guantanamo và định mua một trại tù tại bang Illinois. Nhưng Thượng viện bác bỏ dự tính chuyển tù nhân từ quy chế ngoại tư pháp sang hệ thống tư pháp liên bang.

Mới đây, ngày 30/4, Tổng thống Obama tái khẳng định mong muốn đóng cửa trại giam Guantanamo và dự tính bổ nhiệm một đặc phái viên cải huấn để lo việc chuyển trại. Nhưng ý định này sẽ không dễ dàng gì.

Những tranh cãi về nhà tù Guantanamo ngày càng gay gắt hơn khi các chuyên gia Liên Hiệp Quốc lên án việc ép tù nhân ăn trong một thời gian dài. Bốn chuyên gia cao cấp của Liên Hiệp Quốc và Ủy ban liên Hoa Kỳ về nhân quyền lên tiếng kêu gọi chấm dứt việc giam giữ vô thời hạn các tù nhân tại Guantanamo và tiến hành khởi tố, di chuyển hoặc phóng thích họ ngay lập tức.

Tổng thống Obama biết rằng nếu những người tuyệt thực tại nhà tù Guantanamo nhịn đói cho đến chết, mối đe dọa trả đũa chống lại Mỹ sẽ được tiến hành ngay lập tức và sẽ vô cùng đáng lo ngại. Bất cứ nỗ lực nào của đảng Cộng hòa nhằm tiếp tục ngăn chặn ông đóng cửa nhà tù Guantanamo sẽ đặt cuộc sống của công dân Mỹ trên toàn thế giới vào vòng nguy hiểm.

Cần phải nói rằng trong một số trường hợp, lỗ hổng pháp lý do việc đóng cửa trại giam Guantanamo sẽ kéo theo việc trả tự do cho các tù nhân. Nhưng đứng trước dư luận, Chính phủ Mỹ sẽ không tự ý thả các tù nhân, chẳng hạn như Khalid Sheikh Mohammed, kẻ bị cáo buộc chịu trách nhiệm trong vụ khủng bố 11-9-2001. Như vậy, Guantanamo vẫn sẽ còn “sống lâu”