Kiếm tiền trên mạng: Gió từ miền sáng tối

Thứ Bảy, 14/05/2011, 08:25

Sống trong xã hội hiện đại, mỗi con người hình như đều cố gắng chật vật tồn tại và theo quan điểm của nhiều người thì thời gian nhiều nhất hình như đều dành cho việc kiếm tiền. Lương thiện thấp nhất thì hành khất, nhỉnh hơn thì bươn chải buôn bán ngoài chợ, nhặt nhạnh đồng nát sắt vụn hay an phận lĩnh lương đâu đó cho đến cao sang thời thượng ào ào đầu tư bất động sản, loay hoay xoay vần với chứng khoán có đỉnh mà không có đáy...

Độ vài năm lại đây, nhờ sự phát triển mạnh mẽ của mạng Internet thì nhiều cư dân mạng Việt Nam không biết có phải vận theo "luận thuyết" Thế Giới Phẳng nổi tiếng của biên tập viên Thomas Friedman hay không mà đã bắt đầu áp dụng nhiều phương thức có nguồn gốc từ phương Tây để nhàn nhã kiếm tiền trên mạng Internet.

Mảng sáng

Nhiều công ty, nhãn hàng trên thế giới đã bắt đầu không ngần ngại cắt xén "núi tiền" quảng cáo sản phẩm, thương hiệu dành cho mạng xã hội trên Internet. Họ hiểu rõ sức mạnh truyền thông trên các trang cá nhân của những nhân vật nổi tiếng, với sự phát triển mạnh mẽ blog ở Việt Nam thì hiển nhiên điều đó cũng không nằm ngoài ngoại lệ. Có thể hiểu đó là một cách quảng cáo hết sức tế nhị "đi vào lòng người" hơn không ít quảng cáo sỗ sàng dàn dựng non tay nhan nhản trên truyền hình.

Blogger L.B.B. trên trang Facebook khá nổi tiếng là một người có nhiều mối quan hệ tốt với giới nghệ sĩ Việt. Ưu điểm đầu tiên trước hết L.B.B. nguyên là vợ cũ một nhạc sĩ đào hoa rất nổi tiếng với vô số ca khúc mà trong đó ca từ luôn có nhiều "anh và em", sự chia tay ồn ào của cặp đôi này vô hình trung lại giúp L.B.B. được sự cảm thông và quý mến từ báo giới và nghệ sĩ miền Nam. Trang mạng cá nhân của L.B.B. cũng thu hút được rất nhiều sự quan tâm của cộng đồng mạng do trong nhóm bạn bè của chị đều là những người nổi tiếng. Với bằng đó "ưu điểm" lại kèm với thân hình mang vóc dáng khỏe mạnh, câu chữ hài hước trên mạng mà hãng bột nêm K. đã không ngần ngại chọn làm "đại sứ" nhãn hàng trên mạng xã hội Việt Nam.

Theo phỏng đoán của nhiều người thì số tiền L.B.B. "nhặt" được hàng tháng để quảng bá cho thương hiệu của hãng K. tính theo đôla Mỹ cũng không dưới 4 con số. Một cách mong manh, thương hiệu K. luôn xuất hiện ẩn đâu đó trong mỗi bài viết hay giản dị hơn là câu "thở dài" ngắn ngủi trên trang mạng cá nhân của L.B.B.

Cùng với phương thức trên thì nhiếp ảnh gia lịch lãm nổi tiếng một thời L.M.D. có trong tay kho tư liệu phim âm bản nặng cả tấn về nhiều biến cố chính trị thế giới cũng như cuộc đời vài nhạc sĩ tên tuổi Việt Nam cũng đang "âm thầm" quảng bá cho hãng máy ảnh liên doanh Đức - Nhật Bản trên trang mạng cá nhân. Tất nhiên với văn phong ướt át nhiều tính từ trong mỗi bài viết về con người, đất nước Việt Nam thu hút vài vạn lượt đọc được đính kèm ảnh đẹp ghi tỉ mỉ đầy đủ cấu hình máy ảnh sử dụng bởi một tay chuyên nghiệp thì ắt hẳn cách quảng cáo trên mạng như thế này quá rẻ và ăn đứt những panô vô cảm tốn kém treo ngoài đường.

Dịch giả T.H. tên tuổi cũng không nằm ngoài những thương vụ "béo bở" dễ kiếm tiền trên khi được một hãng cà phê thương hiệu Việt Nam lựa chọn. Sự nổi tiếng về một vài tiểu thuyết tinh tế, trầm lắng và sáng tạo của một nhà văn, dịch giả luôn đi kèm với ly cà phê hòa tan trong từng câu chữ có gì đó rất "hợp cảnh". Tiền thu về của  hai nhân vật kể trên thì ít người "tọc mạch" có cơ hội biết đến, chỉ biết họ thường xuyên ra công tác nước ngoài đều như chúng ta nhìn thấy hàng xóm.

Nhìn nhận một cách khách quan, đó là những lao động nghiêm túc và họ hiển nhiên được nhận thù lao cao rất dễ dàng. Sự quan tâm hàng đầu của các thương hiệu đối với các cư dân mạng nổi tiếng điều đầu tiên là lượng page view (số người truy cập xem thông tin), tiếp theo có lẽ là phạm trù đạo đức nhất là trong thời buổi dễ dính tai tiếng như ngày nay. Buồn cười ở chỗ nhiều blogger có tiếng mong manh mơ ước kiếm tiền trên mạng lại chưa nhận thức được điều đó cũng bắt đầu ham hố "khẳng định mình" bằng cách câu kéo lượng người xem bằng những bức ảnh cẩu thả, bài viết rẻ tiền.

Nhà văn mạng trẻ bút danh G. là một ví dụ điển hình. Sau một tác phẩm văn học mạng được in thành sách cùng với công nghệ lăng-xê chuyên nghiệp của một công ty phát hành thì tên tuổi G. nổi như cồn trên thế giới mạng Việt. Cũng bắt đầu lác đác xuất hiện "quảng cáo trá hình" trên blog của G. nhưng sau do tác phẩm "thành danh" trở về đúng vị trí của nó thì lượng page view giảm thê thảm, G. chuyển sang văng tục chửi bậy vung tí mẹt đủ thứ chuyện trên đời, quả thực thì lượng người quan tâm cũng tăng lên đáng kể nhưng “nhà đầu tư” thì chạy mất dép. Thời gian này G. dường như đang làm lại mình âm thầm sáng tác văn học mạng "mỳ ăn liền" nên dân mạng cũng ít phải đọc những câu chửi thề có lớp có lang kinh dị mà trước đây xuất hiện nhan nhản.

Những ví dụ kể trên là cách mà dân mạng gọi là "nhặt tiền chẵn" những cư dân mạng chưa "đủ tuổi" thì đành phải đi "kiếm tiền lẻ". Xin thưa, tiền lẻ ở đây cũng không phải là ít dù mỗi đơn vị được tính bằng 0,01 cent đôla Mỹ vì nó sẽ nhân theo tỉ lệ người xem. Đó là một dịch vụ của trang mạng chia sẻ video clip nổi tiếng Youtube. Theo đó, mỗi người dùng có thể tự đăng ký với Youtube về thỏa thuận kiếm tiền mà thông tin rất dễ dàng tìm kiếm được trên mạng kèm theo đó là một tài khoản trung gian là xong.

Trên mạng Youtube có vô số sản phẩm "cây nhà lá vườn" mà chủ nhân nó là vài bạn trẻ ở Hà Nội sản xuất, tính đến hôm nay đã vài triệu lượt người xem, nội dung rất giản dị là dạy cách massage đùi. Thông tin thì không có gì là bổ ích lắm nhưng nó thu hút được lượng người xem khổng lồ bởi đơn giản nhân vật được massage là một cô gái trẻ đẹp chân dài và quan trọng hơn hình đại diện của nó trên mạng nhìn qua rất "xôi thịt" đánh vào trí tò mò của vô số người xem lầm tưởng là phim cấp 3.

Phim khiêu dâm hay bất kể thứ gì tương tự không được phép tồn tại trên Youtube, nếu có biểu hiện vi phạm sẽ bị xóa ngay lập tức. Vì có chính sách này nên Youtube thu hút được rất lớn lượng người truy cập toàn thế giới và bản thân kích thích người sử dụng trên đó "sáng tác" hay chộp được những clip hấp dẫn ngoài đời chia sẻ trên đó. Người xem clip sẽ luôn bị đính kèm quảng cáo vô thiên lủng phía dưới màn hình, đó là thu nhập của Youtube và "đại gia" sẽ lại tiếp tục chia "tiền lẻ" cho những vị đạo diễn, quay phim bất đắc dĩ.

Phong trào sản xuất video "vô thiên lủng" nhưng thu hút người xem này đang là một phong trào rất mạnh toàn thế giới. Một kỷ lục trước đó trên Youtube thuộc về anh chàng người Mỹ, 25 tuổi, Philip DeFranco kiếm được gần 200.000 đôla Mỹ mỗi năm từ năm 2006. Công ty tìm kiếm thông tin mạng nổi tiếng Google và nhiều "đại gia" khác cũng đang áp dụng chính sách "chia quyền lợi" này cho người sử dụng.

Mảng tối

Tôi chợt nhớ đến một đoạn tản văn ngắn hài hước đại ý nói về những kẻ gian manh của nhà văn Nguyễn Việt Hà mà ông gọi là "Thần điêu đại hiệp". Rằng đấy nguyên là nickname (biệt danh) của Dương Quá, một tuyệt đại cao thủ nửa chính nửa tà có số phận cực kỳ bi thảm trong một tiểu thuyết của Kim Dung.

Giới trẻ thời "A Còng" rất hay gán cái tên này cho những kẻ gian manh có lẽ bởi sự trùng ngôn mở nghĩa, theo tiếng Việt "hiện đại" thì Điêu không hẳn là một thứ chim cổ quái kỳ dị mà đơn thuần là gian dối để lừa người khác. Thế giới mạng nham hiểm thế kỷ XXI phẳng và đầy bất trắc với những thủ đoạn gần giống lương thiện xảo trá. Và mạng Internet là một mảnh đất "màu mỡ" để nảy sinh và nuôi dưỡng nhan nhản các đại hiệp "thần điêu".

Ưu điểm của các cách kiếm tiền tử tế trên mạng thì ít người biết nhưng nếu bỏ công gõ chữ "lừa đảo qua mạng" tại trang tìm kiếm Google thì trong 0,16 giây ra 5.100.000 kết quả, tất nhiên là nhiều thông tin trùng lặp nhưng rất bổ ích, bạn đọc nên tham khảo. Thậm chí còn có cả tít "hấp dẫn" đến mức là "Lừa đảo trên mạng còn hời hơn cả buôn lậu". Mới đây nhất ngày 21/4 thì một "thần điêu" mạng bị Công an Hà Nội bắt khẩn cấp, đó là Trần Xuân Chiến (28 tuổi, trú tại quận Lê Chân, TP Hải Phòng). Chiến đã lừa đảo bán sim số điện thoại đẹp cho nhiều nạn nhân để chiếm đoạt khoảng 240 triệu đồng.

Cơ quan điều tra xác định nghi phạm Trần Xuân Chiến là chủ một tiệm kinh doanh dịch vụ Internet công cộng tại quận Lê Chân, Hải Phòng. Quá trình kinh doanh, Chiến hay lên mạng Internet và phát hiện việc mua bán giao dịch sim điện thoại dễ kiếm tiền nên nảy sinh ý định lừa đảo. Tháng 9/2009, Chiến dùng một chứng minh nhân dân nhặt được để mở tài khoản tại một ngân hàng, sau đó đăng ký các tài khoản trên các website: muaban.com.vn; raovat.com; raovat.vn... và quảng cáo bán sim số đẹp đuôi tứ quý, tam hoa, lộc phát, phát lộc, sim năm sinh (999; 888; 6688, 6868; 0000; 1111; 5555). Giá bán của "thần điêu" này rất rẻ so với thị trường nên hiển nhiên đánh vào lòng tham của các nạn nhân. Khi có người liên lạc muốn mua sim, Chiến yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản, nhận được tiền là hắn "trốn khỏi mặt đất".

Trần Xuân Chiến lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua hình thức bán sim số đẹp.

Thủ đoạn lừa bán hàng qua mạng kiểu này hay lấy trộm mật khẩu tài khoản Yahoo để lấy danh sách bạn bè rồi nài nỉ nhờ mua thẻ nạp tiền cho sim điện thoại di động thực ra không mới và hạ cấp nhất   đối với các trò lừa đảo mạng nhưng với những người mất cảnh giác thì vẫn tạo điều kiện thu nhập đều cho các "thần điêu". Giới hacker Việt Nam trước đây hay chôm chỉa các tài khoản thẻ tín dụng quốc tế để "mua đài sắm xe" giờ cũng bắt đầu "khát hàng" do các bên bán hàng giá trị cao kiểm tra nguồn gốc thẻ rất gắt gao. Đám này giờ "lên đời" nghề trộm cắp trên mạng bằng hình thức sạch sẽ hơn là lập tài khoản bán ứng dụng cho điện thoại di động thời thượng iPhone.

Gọi là ứng dụng cho sát nghĩa với tiếng Anh là application trên trang bán ứng dụng App Store nổi tiếng chứ thực ra chúng chỉ là vô số các quyển sách tiếng Việt nhảm nhí (dễ mua bản quyền) được số hóa rồi nhờ hãng Apple treo lên đó bán hộ với giá trên trời (15 USD, trong khi các ứng dụng hữu ích chỉ khoảng 2 - 5 USD). Vì Apple cũng chỉ là môi giới, xác thực nội dung không vi phạm và đảm bảo an toàn cho người dùng, ứng dụng ký gửi sẽ được chia chác phần trăm với người gửi bán nên họ dễ dàng lách luật. Sau khi phần mềm "treo" bán trên quầy hàng ảo thì các "thần điêu" dùng các thẻ tín dụng trộm cắp được thi nhau vào mua sản phẩm của mình, một hình thức rửa tiền sạch sẽ, một phần do thanh toán mua phần mềm số tiền nhỏ nên tính xác thực thẻ tín dụng được buông lỏng. Điều này đang tạo ra một tiền lệ rất xấu với những nhà lập trình ứng dụng Việt Nam chân chính cho iPhone sau này muốn tham gia vào thị trường phần mềm đang cực thịnh này.

Tiếp đến là tình trạng đánh bạc trên mạng ngày nay rất phổ biến trong giới trẻ Việt Nam, được hỏi thì nhiều thanh niên dư dả mê đỏ đen cho biết do tính "an toàn" cao vì mọi giao dịch đều trực tiếp không thông qua môi giới. Chỉ cần mở một thẻ tín dụng quốc tế tại bất kỳ ngân hàng nào rồi lập tài khoản trên các trang cờ bạc như M88, 888Poker... là có thể thi nhau sát phạt ngày đêm đủ các bộ môn cờ bạc với "bạn bè năm châu". Thắng hay thua đều thanh toán trực tiếp vào tài khoản thẻ tín dụng. Tôi đã gặp một số bạn trẻ được cho là chuyên nghiệp thì hầu hết là thua nặng. Có những cậu một đêm đốt vài nghìn đôla Mỹ do tâm lý ném tiền ảo trên mạng không cảm giác xót xa dù đó vẫn là những đồng tiền thật được deposit (đặt cọc) tại ngân hàng.

Tôi hỏi một lập trình viên và sau đó tham khảo thêm các tài liệu khác thì hầu hết các trang cờ bạc mạng được giới trẻ Việt "tin dùng" đều là những website không có nguồn gốc rõ ràng, phần mềm đánh bạc chưa được những tổ chức uy tín kiểm tra, đánh giá. Mù mờ có thể nhận ra đó cũng vô hình trung là những ổ cờ bạc bịp dành cho những người mơ mộng làm giàu từ Internet. Về vấn đề cờ bạc mạng của giới trẻ Việt xin sẽ được đề cập trong một bài viết khác.

Tội phạm công nghệ cao, tội phạm mạng ở Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng. Việc phòng chống loại tội phạm này đã và đang đặt các cơ quan chức năng cũng như cộng đồng mạng trước những thách thức mới. Sống trong một môi trường hiện đại và "phẳng" như ngày nay thì việc sử dụng mạng Internet để kiếm tiền một cách hợp pháp luôn là điều kiện hết sức thuận lợi cho mỗi cá nhân. Trong bài viết ngắn này là tổng hợp từ nhiều tài liệu thu thập được xin chia sẻ cùng bạn đọc. Xã hội mạng Internet cũng như một xã hội thực, cũng có lác đác lưu manh và đồng thời may mắn là cũng còn nhiều người tử tế. Hãy luôn thận trọng, điều đó sẽ luôn không bao giờ thừa

Trí Minh
.
.