Nga tăng cường quan hệ hợp tác nhiều mặt với các nước Trung Đông

Trước hết, chuyến thăm Libya lần này của Tổng thống Putin là nhằm sáng tỏ việc Nga sẽ phát huy trở lại vai trò của mình tại khu vực Trung Đông. Tuy sắp hết nhiệm kỳ Tổng thống, nhưng ông Putin một ngày trước khi đi thăm Libya đã được bầu giữ chức Chủ tịch đảng Nước Nga thống nhất, chính đảng lớn nhất Nga, đồng thời sẽ giữ chức Thủ tướng Chính phủ Nga.

Điều này cho thấy ông Putin sẽ tiếp tục là lãnh đạo đất nước nắm chính sách đối nội, đối ngoại của Nga. Trong khi đó, khu vực Trung Đông đang biến đổi. Mỹ vẫn sa lầy tại Iraq, uy tín của họ tại Trung Đông đang dần dần giảm sút

Bắt đầu từ năm 2007, cố gắng ngoại giao của Nga tại khu vực Trung Đông lại rất sôi động. Đầu năm ngoái, Tổng thống Putin trước tiên thăm Arập Xêút, Qatar và Jordania, để tăng cường hợp tác chính trị và năng lượng.

Còn khi Iran và các nước phương Tây có những tranh cãi gay gắt về vấn đề hạt nhân, Tổng thống Putin tháng 10/2007 đã thăm Iran, thể hiện tư thế nước mạnh của Nga quay trở lại Trung Đông. Đến cuối năm 2007, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov còn thăm Libya, tiến thêm một bước quan trọng để Nga nối lại toàn diện quan hệ với Libya.

Tháng 3/2008, Ngoại trưởng Sergei Lavrov lại thăm Trung Đông, nhấn mạnh quan hệ đối tác truyền thống với Syria, đồng thời bày tỏ sẽ gắng sức thúc đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông. Những việc đó đều đã tỏ rõ Nga chuẩn bị phát huy trở lại vai trò then chốt của mình về công việc Trung Đông.

Tổng thống Putin thăm Iran.

Kế đó, chuyến thăm Libya của Tổng thống Putin nhằm tăng cường sự hợp tác chiến lược giữa Nga và Libya tại khu vực Trung Đông. Ngày 16/4 vừa qua, nhà lãnh đạo Libya Moammar Gadhafi khi hội đàm với Tổng thống Putin đã thảo luận về mối quan hệ song phương và các vấn đề cùng quan tâm.

Cùng ngày, hai nước đã ký tuyên bố tăng cường và phát triển quan hệ hữu nghị và hợp tác hai nước. Tuyên bố bày tỏ hai nước sẽ dốc sức góp phần đưa Trung Đông trở thành khu vực không có vũ khí giết người hàng loạt, giảm thiểu hoạt động quân sự tại khu vực Địa Trung Hải, biến khu vực này trở thành khu vực hòa bình, ổn định và hợp tác.

Tiếp đến, về mặt hợp tác kinh tế thương mại, Nga và Libya đã ký 10 văn bản hợp đồng dự án, thu hoạch khá phong phú. Ngoài ký bản ghi nhớ hợp tác khí thiên nhiên ra, hai bên còn ký hợp đồng Nga giúp Libya xây dựng 500 km đường sắt với trị giá 2,2 tỉ euro. Nga sẽ căn cứ hiệp định hợp tác kinh tế và tài chính tiền tệ ký giữa hai nước, miễn trừ khoản nợ 4,6 tỉ USD mà Libya nợ Liên Xô cũ, coi là sự đền đáp đối với việc ký hiệp định kể trên.

Trước chuyến thăm Libya của Tổng thống Putin. Gần đây không ngừng tăng cường hợp tác với các nước Trung Đông về mặt sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình. Hai nước Nga Libya trong tuyên bố bản ghi nhớ trong chuyến thăm Libya của Tổng thống Putin, sẽ hợp tác nhiều lĩnh vực, đồng ý ký hiệp nghị khung hợp tác năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình cùng chương trình thi hành nghị định này trong thời gian sắp tới.

Tháng 3 vừa qua, Tổng thống Ai Cập Mubarak thăm Nga, hai nước đã ký hiệp nghị sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình. Syria gần đây cũng tuyên bố, sẽ cùng Nga triển khai sự hợp tác về mặt sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình. Các nước Arập khu vực Trung Đông luôn yêu cầu phát triển năng lượng hạt nhân vì mục đích hoà bình, sự hợp tác về mặt này sẽ có không gian phát triển và lợi ích to lớn.

Chủ tịch chính quyền dân tộc Palestine Abbas thăm Nga ngày 18/4 vừa qua cũng tuyên bố, hội nghị quốc tế về vấn đề Trung Đông vòng mới sẽ họp tại Moskva tháng 6/2008. Trong chuyến thăm, ông Abbas đã hội đàm với Tổng thống Nga Putin về việc này. Dư luận cho rằng, Nga đang thông qua cố gắng ngoại giao của mình, dần dần khẳng định thêm quan hệ hợp tác nhiều mặt với Trung Đông