Nhìn từ vụ cháy 2 quán karaoke: Những “lồng sắt nhốt người”

Không chỉ riêng hai quán karaoke này mà trên địa bàn TP HCM, chúng tôi ghi nhận những địa điểm ăn chơi như quán bar, quán karaoke với thiết kế dạng hình ống đều bị gắn bảng hiệu khổng lồ che kín mít lối thoát hiểm như vậy. Khi có sự cố xảy ra, hầu hết đều bất lực…

Dù đã gần một tuần trôi qua nhưng hình ảnh vụ cháy hai quán karaoke trên đường Trần Quốc Thảo, phường 7, quận 3 vẫn hiện diện trước mắt người đi đường. Ai đi qua khu vực này đều lắc đầu chặc lưỡi khi thấy hai quán karaoke cao nhất bị bao bọc bởi một khối sắt dùng làm bảng quảng cáo khổng lồ treo lơ lửng trên đầu người đi đường. "May mắn là khách trong hai  quán chạy thoát được hết chứ nhìn kiểu bít bùng như thế này tôi nghĩ họ khó có thể thoát thân khi đám cháy bao trùm che toàn bộ mặt tiền hai quán" - ông Nguyễn Đình Thanh - một người dân, bức xúc.

Là người chứng kiến từ đầu vụ cháy, ông B.X.T. (53 tuổi, ở đường Trần Quốc Thảo) cho biết, tia lửa xuất phát từ khu vực bảng hiệu ở tầng 2 sau đó bùng phát và rơi xuống các xe máy ở cửa hàng buôn bán xe máy làm ngọn lửa bùng phát mạnh và lan qua quán karaoke Idol. Chỉ trong chốc lát, toàn bộ khu vực mặt tiền của ba căn nhà này thành một bức tường lửa, khói bốc lên đen kịt, bên trong đám cháy nhiều tiếng la hét kêu cứu vang lên.

"Tôi cầm vòi nước ra xịt nhưng cứ như dội nước vào biển lửa. Lúc này trong bụng cứ nôn nao vì không biết làm cách nào cứu người bên trong cho đến khi lực lượng chữa cháy đến. Được một lúc thì thấy có người liều mình băng qua biển lửa, rồi thì thấy khách từ hai quán đi ra từ phía sau và ai cũng trong tình trạng hoảng loạn".

Lực lượng Công an khám nghiệm hiện trường vụ cháy quán karaoke.

Khi phóng viên có mặt tại hiện trường nhìn thấy ngọn lửa cao hơn 10m, khói đen tỏa khắp khu vực bốc mùi gây ngạt khiến chúng tôi liên tưởng đến hình ảnh nhiều người cầu cứu bên trong hai quán karaoke. Họ phải đối mặt với việc lối thoát hiểm bị che kín bởi bức tường lửa, khói độc phát ra từ các nguyên liệu sử dụng xây lắp phòng karaoke.

Trong đêm tối mù mịt đối diện với lửa, khói, họ phải tìm cách cứu mình, cứu bạn bè thoát khỏi sự cố. May mắn thay, lực lượng PCCC TP HCM đã triển khai  công tác chữa cháy nhanh và kịp thời nên khống chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản.

Nạn nhân gặp nạn duy nhất là khách đến quán karaoke New, anh Đỗ Ngọc Cư (sinh năm  1977, quê quán  Khánh Hòa). Từ khi thi thể anh được chuyển từ bệnh viện về nhà lo các thủ tục mai táng, vợ anh Cư không tin đó là sự thật. Ôm đứa con 5 tuổi trong lòng nhìn lên di ảnh chồng chị không sao cầm được nước mắt, giọng nói đứt quãng. "Buổi tối khi nghe tin cháy quán karaoke  tôi cũng bật máy lên xem nhưng không tin được nạn nhân trong vụ cháy chính là chồng mình. Chiều hôm đó, anh Cư nói đưa một người bạn ra ga về quê sau đó có nói đi tiệc cùng một số người bạn. Không ngờ địa điểm anh Cư dự tiệc lại là nơi xảy vụ cháy thảm khốc trên!" - chị Hà (vợ anh Cư) nấc nghẹn.

Để nhìn thấy rõ toàn cảnh mối nguy hiểm cháy nổ xảy ra khi bảng quảng cáo khổng lồ gắn tại các địa điểm kinh doanh dịch vụ này choán hết mặt tiền cũng như là lối thoát hiểm của các lầu phía trên, chúng tôi đã dạo quanh các tuyến đường chuyên kinh doanh loại hình quán karaoke, quán bar, khách sạn…  Một hiện thực đầy nguy hiểm khi tất cả các bảng quảng cáo tại các nơi kinh doanh này đều chiếm toàn bộ diện tích mặt tiền của căn nhà dùng làm nơi kinh doanh. Đa phần những nơi này chỉ có một lối thoát hiểm duy nhất là tầng trệt của căn nhà, tuy nhiên tại các khu vực này đều được tận dụng chứa xe của khách và các vật dụng dễ cháy.

Tại khu vực đường Phan Xích Long, quận Phú Nhuận, ngoài quán karaoke Nice nằm ở góc giao lộ mặt tiền bị bít bùng bởi bảng quảng cáo và đèn trang trí nhấp nháy từ chiều cho tới rạng sáng ngày hôm sau thì các khách sạn nhà hàng dọc hai bên đường này cũng rơi vào tình trạng tương tự. Các bảng quảng cáo với khổ lớn chiếm toàn bộ diện tích mặt tiền của căn nhà. Lối thoát duy nhất của họ chỉ là khu vực tầng trệt nơi xe gắn máy, xe ôtô của khách chứa đầy bên trong.

Bước vào một khách sạn trên đường Phan Xích Long với ngụ ý lo lắng gặp nạn khi khách sạn "lỡ" xảy ra cháy, bà chủ quán liếc ngang dò xét: "Khách quen đến đây hoài mà có thấy ai phàn nàn đâu, chỉ một mình anh là mở miệng hỏi ba cái chuyện xui xẻo này. Nhưng mà yên tâm đi, có cháy thì chui qua nhà dân dễ ợt chứ gì!". Trên  đường Sư Vạn Hạnh nối dài (thuộc quận 10), nơi có hàng chục quán karaoke lớn nhỏ hoạt động.

Ngoài lớp cách âm bằng mút xốp trong các căn nhà 4-5 tầng dạng nhà ống này thì bên ngoài các bảng quảng cáo được gắn choán hết mặt tiền căn nhà tạo cảm giác ngợp thở.  Điển hình là quán karaoke K.T khi từ tầng 1 đến tầng 6 đều bịt kín bằng bảng quảng cáo.

Hình ảnh quán karaoke như chiếc lồng sắt nhốt người đến khi vụ cháy xảy ra mới phát hiện chỉ có một lối thoát hiểm duy nhất.

Một quản lý ở đây cho biết: "Làm ăn cạnh tranh nên phải phô trương ra bên ngoài khách thấy bắt mắt mới vào chơi! Với lại phải thiết kế kín vậy mới không thoát âm thanh ra ngoài. Anh yên tâm, lối thoát hiểm ở đây rộng, và quán lúc nào cũng có cả chục bình chữa cháy!". Dọc theo các tuyến đường trung tâm quận 1 có rất nhiều quán bar hoạt động xuyên đêm nhưng bảng quảng cáo che gần như che kín toàn bộ diện tích quán chỉ chừa lại một lối đi nhỏ xíu vừa lọt một người. Bên ngoài các quán bar này ngoài hệ thống đèn nhấp nháy còn được ốp thêm gỗ thông cho có phần lạ mắt. Toàn là những vật liệu dễ cháy nên khi sự cố cháy xảy ra, đám cháy sẽ bùng phát rất nhanh.

"Cháy nhà mới lòi mặt chuột", câu nói dân gian có vẻ gần đúng với công tác phòng cháy tại các quán bar, quán karaoke mà bảng quảng cáo khổng lồ là một phần nguyên nhân gây cháy. Nhìn hình ảnh hai quán karaoke cháy rụi trơ khung sắt ở quận 3 mới thấy bảng quảng cáo của hai quán karaoke này thiết kế khổng lồ như thế nào. Hầu như phía trước hai quán đều không có lối thoát hiểm mà lối thoát hiểm chủ yếu là khu vực tầng trệt. Cảnh tượng hai căn nhà trơ trụi toàn khung sắt không khác nào cảnh khách vào đây vui chơi bị nhốt vào một chiếc lồng sắt khổng lồ. Nhiều quán karaoke, quán bar cũng trong tình trạng như vậy nhưng do chưa xảy ra sự cố nên người dân khi tham gia vui chơi tại những khu vực này không thể nhận ra.

Trở lại vụ cháy tại hai quán karaoke trên đường Trần Quốc Thảo, quận 3, Phòng Cảnh sát ĐTTP về TTXH - Công an TP phối hợp với Cảnh sát PCCC TP HCM, Công an quận 3 đã tiến hành khám nghiệm hiện trường tìm nguyên nhân vụ cháy. Điều không bất ngờ mấy chính là việc nguyên nhân vụ cháy được xác định là do quá tải đường điện của bảng quảng cáo quán Karaoke New, gây chập cháy bảng quảng cáo. Ngọn lửa từ bảng quảng cáo rơi vào xe máy trước cửa hàng buôn bán xe máy gây cháy lớn lan sang quán Karaoke Idol.

Trung tá Nguyễn Đức Vinh - Phó phòng Hướng dẫn chỉ đạo về phòng cháy - Cảnh sát PCCC TP HCM  cho biết, đây không phải là vụ cháy bảng quảng cáo đầu tiên trên địa bàn thành phố mà trong năm 2014, rất nhiều vụ cháy xuất phát từ bảng hiệu quảng cáo. Có thể nói trong năm 2014 có 40% các vụ cháy xuất phát từ bảng quảng cáo ngoài trời, sau đó cháy lan vào phía bên trong. Để tiếp cận các vụ cháy, cán bộ chiến sĩ PCCC đã rất vất vả do khói tụ kín bên trong không tìm thấy đường và khói tỏa ra rất độc.

Theo Trung tá Vinh, đặc thù của  đô thị TP HCM là dạng nhà ống, ngay cả các điểm hoạt động kinh doanh dịch vụ đa số có mặt bằng thiết kế theo dạng ống và chỉ có một lối thoát hiểm duy nhất. Các lối thoát hiểm phụ như ban công, sân thượng đều bị các bảng quảng cáo khổ lớn che khuất. Khi xảy ra sự cố, khi cửa thoát hiểm xảy ra cháy thì coi như người mắc kẹt bên trong khó có đường thoát, dễ nguy hiểm đến tính mạng, nhất là khi các nạn nhân bị ngạt khói không được đưa ra ngoài kịp thời. Việc các bảng hiệu gắn nhiều loại đèn, kích cỡ to che khuất cả cửa hàng, quán ăn, quán bar, karaoke như vậy là vi phạm an toàn PCCC.

Trước khi vụ cháy hai quán karaoke trên đường Trần Quốc Thảo, quận 3 xảy ra thì trên địa bàn TP HCM đã từng xảy ra nhiều vụ cháy xuất phát từ biển hiệu quảng cáo.

Tại quán bar Buffalo ở khu phố Tây đường Phạm Ngũ Lão, quận 1 khiến hàng trăm khách nước ngoài lưu trú tại đây hoảng loạn. Rất may, vụ cháy được dập tắt kịp thời nên không gây ảnh hưởng lớn về tính mạng và tài sản. Hay vụ cháy vào tháng 4/2014 ở quán bar Barocco trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, quận 3. Hơn 250m2 của bar bị cháy tạo khói đen kín cả một vùng. Rất may lúc này  trong bar chưa có nhiều khách nên không thiệt hại về tính mạng. Hay vụ cháy tại khách sạn trên đường Nguyễn Văn Tráng, phường Bến Thành, quận 1 hồi tháng 10-2014 khiến một du khách nữ tử vong. Nguyên nhân cũng từ bảng hiệu che kín phía mặt tiền của tòa nhà cao 5 tầng và lối thoát hiểm duy nhất là của khách sạn này là mặt tiền được sử dụng làm quán cà phê.

Đã có nhiều văn bản hướng dẫn việc lắp đặt bảng quảng cáo, trong đó có quy định bảng quảng cáo không quá 1/3 chiều cao căn nhà, tuy nhiên thực tế cho thấy các bảng quảng cáo đều che hầu như toàn bộ mặt tiền căn nhà. Như vậy khi cháy khói không thoát ra ngoài được, người bên trong bị bịt mất đường thoát hiểm, lửa và khói lan vào sâu bên trong. Nếu là các quán karaoke, quán bar… bên trong các cách âm bằng các nguyên liệu dễ cháy, càng làm cho lửa bùng phát nhanh…

Từ những vụ cháy xảy ra trên địa bàn, xuất phát từ việc tràn lan bảng quảng cáo sai quy định, Cảnh sát PCCC TP HCM  sẽ  tiến hành rà soát, thống kê những cơ sở có bảng hiệu quảng cáo vi phạm để xử lý nghiêm khắc trong thời gian tới.