Trùm khủng bố Doku Umarov bị tiêu diệt: Cái chết của quỷ Sa tăng

Trên thực tế, danh sách tội ác mà Umarov gây ra còn rất dài, và hành tung của nhân vật này cũng tương đối bí ẩn. Doku Umarov từng đe dọa sẽ khiến cả thế giới hoảng sợ khi tham vọng tiến hành tấn công từng quốc gia hay vùng lãnh thổ, với mức độ khủng bố đẫm máu gia tăng và tàn bạo hơn.

Vì những tội ác như thế, Umarov được báo chí Nga mệnh danh là "Bin Laden của Nga", trở thành mục tiêu bị săn lùng gắt gao nhất thế giới.

Gia đình gánh họa

Doku Umarov sinh ngày 13/4/1964 tại quận Shatoysky, miền Nam nước Cộng hòa Chechnya. Sau khi tốt nghiệp kỹ sư xây dựng, Umarov làm việc nhiều nơi ở nước Nga và hải ngoại. Năm 1994, Umarov về Bắc Caucasus tham gia cuộc chiến Chechnya lần thứ nhất. Đơn vị của Umarov đã nhanh chóng phát triển từ một tiểu đoàn đến trung đoàn, Umarov được thăng lên cấp bậc lữ đoàn trưởng. Nhờ khả năng cầm quân và luôn xông pha hàng đầu nơi chiến trận, Umarov nhanh chóng leo cao trong hàng ngũ quân ly khai.

Năm 1996, Umarov được phong làm Chủ tịch Hội đồng An ninh của Cộng hòa Chechen Ichkeria (một quốc gia không được Nga công nhận, do phiến quân Chechnya thành lập năm 1991). Ba năm sau, trong cuộc chiến Chechnya lần 2, Umarov với vai trò là Tư lệnh mặt trận Tây Nam và trở thành nhân vật số hai trong hàng ngũ khủng bố.

Năm 2005, lực lượng đặc biệt của Nga đã tiêu diệt một đơn vị du kích nhỏ tại Grozny, thủ phủ Chechnya sau khi nhận được tin tình báo rằng Doku Umarov có trong nhóm này, nhưng họ không tìm thấy thi thể Umarov trong số những người bị tiêu diệt. Tháng 5/2006, Cảnh sát Chechnya phát hiện một cơ sở khủng bố của Umarov ở làng Assinovskaya, nhưng Umarov đủ thời gian để đào thoát. Tới thời điểm này, Umarov đã trở thành Phó tổng thống của chính quyền ly khai.

Năm 2006, Umarov trở thành người đứng đầu nhà nước và chính thức được xem là nhân vật số 1 của phong trào ly khai. Doku Umarov tuyên bố sẽ mở rộng cuộc xung đột với "nhiều khu vực của Nga", ra lệnh thành lập một đơn vị đặc biệt để chống lại "những kẻ phản bội Chechnya", không quên nhấn mạnh rằng phiến quân Chechnya sẽ chỉ tấn công các mục tiêu quân sự và cảnh sát của Nga.

Quan điểm của tên trùm này rất rõ ràng: "Chỉ có một con đường duy nhất dẫn tới hòa bình là chúng tôi tự giải phóng hoàn toàn". Umarov tuyên bố nhất định sẽ đưa vùng Bắc Caucasus tách hoàn toàn khỏi Liên bang Nga và xây dựng một nhà nước Hồi giáo dựa trên luật Sharia. Umarov phủ nhận rằng quân ly khai Chechnya liên hệ với Al-Qaeda hay bất kỳ nhóm thánh chiến quốc tế nào khác, nói rằng ưu tiên của quân ly khai là giành tự do và độc lập từ Nga và hòa bình cho vùng Caucasus.

Tuy nhiên, trong tuyên bố vào năm 2007, Umarov lại bày tỏ tình đoàn kết với "những người anh em Afghanistan, Iraq, Somalia, Pakistan và Palestine" vì cho rằng những kẻ tấn công người Hồi giáo là kẻ thù chung của người Hồi giáo trên toàn thế giới.

Dokka Umarov đã có vợ và 6 người con, tuy nhiên vợ con hắn lại gặp nhiều bất hạnh cũng chính bởi "nghiệp khủng bố" mà Umarov theo đuổi.

Trùm khủng bố Doku Umarov - "Bin Laden của Nga" và hiện thân của quỷ sa tăng - đã bị "vô hiệu hóa" trong một chiến dịch đặc biệt diễn ra vào tháng 3/2014 và hiện trường một vụ đánh bom khủng bố do Doku Umarov chịu trách nhiệm.

Ngày 5/5/2005, một nhóm kẻ “giấu mặt” đã tấn công bắt cóc vợ, đứa con trai 1 tuổi và người cha 74 tuổi của Umarov. Ít tháng trước đó, ngày 24/2, Ruslan, em trai của Umarov, cũng đã bị bắt cóc. Vợ Umarov và con trai sau này được thả. Nhưng cha và em trai Umarov thì không có tin tức. Tháng 4/2007, Umarov tuyên bố cha của mình đã chết.

Bi kịch tiếp diễn vào tháng 8/2005 khi người chị Natalia Khumaidova Umarov bị bắt cóc ở Urus-Martan. Bà này đã được thả ngay sau khi các cư dân địa phương phản đối vụ việc. Năm 2003-2004, em họ Zaurbek Umarov và cháu trai Atayev của Umarov cũng bị giam giữ tại Chechnya, Ingushetia và hoàn toàn bặt vô âm tín sau đó.

"Bin Laden của Nga"

Theo nguồn tin báo chí Nga, vào những năm 80 thế kỷ trước, Doku Umarov đã phạm tội giết người. Tháng 7/1992, lại một lần nữa Umarov rơi vào tầm ngắm của các cơ quan an ninh Nga và sau đó bị truy nã toàn liên bang cũng vì tội giết người.

Trước khi Nga đưa quân vào Chechnya để tiêu diệt bọn khủng bố, đây được gọi là cuộc chiến tranh Chechnya lần thứ nhất (1994-1996), Umarov phục vụ trong trung đoàn đặc nhiệm mang tên "Borz" dưới sự chỉ huy của Ruslan Gelayev, một thủ lĩnh khét tiếng của phiến quân Hồi giáo Chechnya và bị lực lượng an ninh liên bang Nga tiêu diệt trong một chiến dịch được tiến hành năm 2004.

Tuy nhiên, năm 1994 khi quân đội Liên bang Nga bắt đầu tiến vào Chechnya thì Umarov rút về chỉ huy một nhóm phiến quân, đồn trú ngay tại làng nơi hắn được sinh ra, tham gia vào các hoạt động khủng bố điên cuồng chống lại quân đội Nga. Nắm quyền lực trong tay, Umarov không chỉ tổ chức các vụ khủng bố đẫm máu, mà còn kết hợp với Arbi Baraevyi, một thủ lĩnh phiến quân khác, chuyên tổ chức các vụ bắt cóc để đòi tiền chuộc.

Trong số những nạn nhân của Umarov có đại diện đặc biệt của Bộ Nội vụ Nga tại Chechnya, ông Gennady Shnigun, bị bọn chúng bắt cóc năm 1999. Umarov và đồng bọn yêu cầu số tiền chuộc lên tới 15 triệu USD nhưng không được đáp ứng. Ngay sau đó, người ta tìm thấy thi thể của ông Shnigun.

Umarov tổ chức thực hiện rất nhiều vụ khủng bố, bắt cóc, tống tiền. Chỉ từ năm 2002 đến 2004, hàng chục vụ bắt cóc tống tiền và khủng bố do Umarov chỉ huy đã cướp đi sinh mạng của gần 500 người và cũng có chừng ấy người bị thương. Trong đó, vụ bắt cóc 1.127 thầy cô giáo, phụ huynh và học sinh một trường học ở Beslan vào tháng 9/2004 do đích thân Umarov trực tiếp tham gia. Trước vòng vây an ninh dày đặc của các lực lượng an ninh Nga, Umarov vẫn trốn thoát và ra lời đe dọa những vụ tương tự nhằm vào người dân vô tội.

Doku Umarov cùng phiến quân Chechnya lẩn trốn trong rừng.

"Tiểu vương quốc Caucasus", được Umarov thành lập năm 2007 với mục đích thống nhất các nhóm khủng bố Hồi giáo ở Caucasus, cũng đã tiến hành nhiều vụ khủng bố. Cách đây không lâu, trang web www.kavkazcenter.com của phiến quân Chechnya đăng tải thông tin Umarov đứng đằng sau vụ tấn công khủng bố nhằm vào tàu tốc hành Neva (Nepsky Express) hồi tháng 12/2009 làm ít nhất 27 người thiệt mạng và gần 100 người khác bị thương, cũng như gây ra thảm họa tại Nhà máy điện Sayano-Shushenskaya khiến hơn 70 người thiệt mạng và mất tích.

Umarov bị cả Nga và Mỹ truy nã quốc tế gắt gao. Năm 2001, Ủy ban Trừng phạt Taliban và Al-Qaeda của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã thêm Umarov vào danh sách các cá nhân có liên quan đến hai tổ chức khủng bố khét tiếng nhất thế giới này. Năm 2008, Công tố viên trưởng của Chechnya, Valery Kuznetsov, mở một cuộc điều tra hình sự nhằm vào Umarov vì "kích động thù hằn giữa các dân tộc và kêu gọi lật đổ Chính phủ Nga trên Internet".

Tháng 5/2011, chính quyền Washington cũng treo giải thưởng 5 triệu USD cho bất kỳ ai cung cấp thông tin giúp bắt giữ Umarov, dựa trên cơ sở những hành động thù địch của hắn nhằm vào các lợi ích Mỹ. Khoản tiền này được nêu ra trong một thông điệp chung giữa Tổng thống Barack Obama và Tổng thống Nga khi đó, Dmitry Medvedev, về hợp tác chống khủng bố.

Dấu chấm hết cho hoạt động khủng bố?

Tuy nhiên, cho đến nay không một ai biết đích xác Doku Umarov đang lẩn trốn ở đâu. Kể từ năm 2000 đến nay, ít nhất 5 lần các cơ quan chức năng của Nga thông báo đã tiêu diệt được tên trùm khủng bố này. Thế nhưng, sau mỗi vụ khủng bố, hình ảnh đầu tiên xuất hiện trong đầu mỗi người dân Nga cũng như ban lãnh đạo nước này vẫn là Umarov, với nụ cười kiêu ngạo và đầy thách thức.

Nỗi ám ảnh này càng tăng trong những ngày gần đây khi nước Nga đang phải đối mặt với một làn sóng khủng bố mới, trong khi cuộc truy lùng Umarov và thuộc hạ vẫn chưa tới hồi kết.

Tháng 3 vừa qua, trang web kavkazcenter bất ngờ thông báo Doku Umarov đã chết ở tuổi 49. Nguyên nhân cái chết cùng nhiều chi tiết khác liên quan không được công bố. Cũng theo trang này, một thủ lĩnh trẻ hơn đến từ Dagestan đã lên thay Umarov. Tổng thống Chechnya RamzanKadyrov sau đó xác nhận tin này, nói rằng trùm khủng bố đã bị tiêu diệt trong một chiến dịch đặc biệt của các cơ quan an ninh Chechnya. Trước đó, nhiều lần có tin Umarov đã bị quân đội Nga giết chết hoặc bắt giữ song tất cả đều không đúng sự thật.

Cho tới ngày 8/4 vừa qua, FSB đã chính thức lên tiếng xác nhận, tiêu diệt được trùm khủng bố khét tiếng Doku Umarov và hàng chục tên khủng bố nguy hiểm khác  tại Bắc Kavkaz, bắt giữ hàng trăm chiến binh cùng những người ủng hộ khác. Doku Umarov đã bị "vô hiệu hóa" trong một chiến dịch đặc biệt diễn ra trong 3 tháng đầu năm 2014 nhằm chấm dứt các hoạt động của tổ chức khủng bố này.

Hãng thông tấn Itar-tass dẫn nguồn tin cho biết, Umarov bị thương nặng trong chiến dịch chống khủng bố đặc biệt của FSB vài tháng 3 và chết không lâu sau đó. Nhưng do thi thể của hắn vẫn chưa được tìm thấy nên giới chức an ninh Nga vẫn thận trọng với tuyên bố đã tiêu diệt được Doku Umarov mà chỉ nói rằng đã tạm thời "vô hiệu hóa" được các hoạt động khủng bố.

Cái chết của Umarov rất có thể sẽ khép lại một thời kỳ sợ hãi và bi thảm đối với nhiều người dân Chechnya và người Nga. Thế nhưng, trong tâm trí họ, trùm khủng bố này vẫn là hiện thân của quỷ dữ. Doku Umarov là một trong những thủ lĩnh phiến quân Hồi giáo Chechnya, kẻ chủ mưu và trực tiếp tham gia nhiều vụ khủng bố đẫm máu trên khắp lãnh thổ nước Nga, gây thương vong cho hàng trăm người, mà chủ yếu là người dân vô tội.

Doku Umarov là một nhân vật khét tiếng không chỉ ở trong nước mà trên toàn thế giới bởi trùm khủng bố này đã dành 20 năm trong đời thực hiện các chiến dịch chống lại Moskva.

Mới đây nhất, Doku Umarov thề sẽ tấn công Thế vận hội Mùa Đông 2014 ở Sochi. Tuy nhiên, việc đại hội thể thao này diễn ra suôn sẻ khiến cho nhiều người nghĩ rằng phong trào phiến quân Chechnya có thể đã suy yếu, và rất có thể đang trong giai đoạn rối loạn khi tên cầm đầu đã chết…