Chủ nhân mới của cung điện Narayanhiti - Nepal

Tân Thủ tướng là Chủ tịch đảng Cộng sản

Ngày 15/8 vừa qua, ông Prachanda, Chủ tịch đảng Cộng sản Nepal đã trúng cử thủ tướng nước này với số phiếu áp đảo. Kết quả này đã không nằm ngoài dự đoán của giới phân tích vì đây được cho là một quyết định “có lợi” nhất của Quốc hội lập hiến đối với nền dân chủ Nepal còn non trẻ hiện nay.

Hiện Nepal có 3 đảng phái lớn trong đó đảng Cộng sản Nepal lớn nhất, kế đến là đảng Quốc đại Nepal của Tổng thống Yadav và đảng Diễn đàn dân quyền Madhesi.

Kể từ khi xóa bỏ chế độ quân chủ lập hiến, quốc hội lập hiến Nepal đã không thể thành lập một chính phủ mới vì các đảng chính không đồng ý được với nhau về một chính phủ liên hiệp.

Phát biểu trước Quốc hội nước này sau khi được bầu, ông Prachanda cho biết: “Tôi rất hạnh phúc và cảm động khi được chỉ định làm thủ tướng”. Các đại biểu thuộc đảng Cộng sản Nepal đã lên chúc mừng ông bằng hàng chục vòng hoa quàng vào cổ và phết bột màu đỏ lên trán vị tân thủ tướng này, hàm ý chỉ sự đem lại phước lành. Còn ông Baburam Bhattarai, nhân vật số 2 của đảng Cộng sản Nepal đầy tự hào: “Bình minh đã ló rạng trên đất nước Nepal”.

Ông Prachanda tên thật là Pushpa Kamal Dahal. Ông đến với con đường chính trị bắt đầu từ chính cái nghèo cùng cực ở nông thôn. Prachanda rất quan tâm đến các nhóm du kích nổi lên ở Nepal những năm 60 của thế kỷ trước.

Ông dần trở thành chiến lược gia quân sự chính của một nhóm du kích sau này giành quyền kiểm soát một phần lớn nông thôn Nepal. Năm nay 53 tuổi, ông Prachanda đã từng bị chính quyền Nepal truy nã vì tội khủng bố. Việc ông được bầu làm thủ tướng là một bước mới trong tiến trình hòa bình kéo dài từ 2 năm nay ở quốc gia này.

Liên minh châu  Âu và Nhật Bản, hai nhà tài trợ cho Nepal, đã hoan nghênh việc chấm dứt một thời kỳ vô định và mong muốn tiến trình hòa bình được tiếp tục ở nước này. Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon đã gửi điện chúc mừng ông Prachanda và kêu gọi tất cả các đảng phái hợp tác với chính quyền mới để mang lại hòa bình cho Nepal.

Ngày 18/8 vừa qua, tân Thủ tướng Prachanda đã làm lễ tuyên thệ nhậm chức tại dinh tổng thống với khoảng 100 khách mời.

Phế bỏ quyền trị vì của nhà vua

Vào tháng 8/2007, cung điện Narayanhiti chính thức trở thành tài sản quốc gia do Chính phủ lâm thời Nepal quản lý nhưng nhà vua vẫn được cho phép cư ngụ ở đây cho đến ngày cả nước tiến hành cuộc bầu cử Quốc hội.

Được biết, sau khi có quyết định trên, Vua Gyanendra đã rời khỏi cung điện Narayanhiti đến khu dinh thự Nagarjuna nhưng sau đó chả biết lý do vì sao nhà vua lại về ngụ ở cung điện này.

Xuân 2008, giới chức trách Nepal cho biết, chỉ riêng cung điện Narayanhiti phải chi trả cho nhà nước hóa đơn thanh toán trên 1 triệu USD tiền tiêu thụ điện, nước và các cuộc gọi điện thoại. Kể từ năm 2005, thời nhà vua còn nắm quyền lực, cung điện hoàn toàn được miễn trừ các khoản tiền thanh toán.

Sau khi đảng Cộng sản Nepal  nắm đại đa số phiếu cử tri trong cuộc bầu cử Quốc hội vào ngày 10/4/2008, lãnh đạo của đảng Cộng sản Nepal, ngài Gajurel đã chính thức tuyên bố nhà vua và các thành viên Hoàng gia nên rời khỏi cung điện Narayanhiti càng sớm càng tốt.

Bộ trưởng Các vấn đề Y tế, Kế hoạch và Việc làm trong Chính phủ Nepal là Hisila Yami cho biết, ý định sẽ biến cung điện Narayanhiti thành một viện bảo tàng quốc gia. Bất chấp dịp kỷ niệm sinh nhật lần thứ 37 của Quốc vương, chính phủ mới tuyên bố hủy bỏ buổi tiệc xa xỉ vẫn thường được tổ chức tại cung điện này hàng năm, lệnh thi hành bắt đầu từ ngày 1/5/2008. 

Chế độ quân chủ lập hiến ở Nepal chính thức bị thủ tiêu vào ngày 28/5/2008, bằng việc ra mắt của Quốc hội, Quốc vương Gyanendra có 15 ngày để dời khỏi cung điện Narayanhiti.

Vào ngày 29/5/2008, biểu tượng lâu đời của Hoàng đế trong tòa cung điện đã bị tháo gỡ và thay vào đó là lá quốc kỳ của Nepal. Chính phủ Nepal còn ra quyết định cưỡng chế bằng vũ lực nếu như Quốc vương Gyanendra nhất định không rời khỏi cung điện Narayanhiti theo yêu cầu.

Cung điện Hoàng gia Narayanhiti.

Lúc đầu nhà vua yêu cầu Chính phủ Nepal trùng tu lại tòa cung điện Narayanhiti làm nơi ở chính thức của Hoàng gia từ ngày 1/6/2008. Nhưng đến ngày 4/6/2008, Chính phủ Nepal quyết định chuyển Hoàng gia đến sinh sống tại cung điện Nagarjuna.

Sau một cuộc họp báo, nhà vua thoái vị cùng hoàng hậu chấp nhận dời khỏi cung điện Narayanhiti vào ngày 11/6/2008. Quốc vương Gyanendra khi đến cung điện mới cũng kịp mang theo nhiều món đồ quý báu.

Được biết mẹ kế của nhà vua tức Hoàng thái hậu Ratna và một người cháu nội tên là Sarala Gorkhali cũng được chính phủ cho phép sống tại cung điện mới, nhưng gói gọn hoạt động trong khuôn viên của cung điện mới mà thôi.

Vào ngày 15/6/2008, một buổi lễ long trọng đã diễn ra tại cung điện Narayanhiti, lá quốc kỳ của Chính phủ Nepal tung bay trên nền trời xanh, tuyên cáo chung cho một triều đại trị vì ở Nepal, đồng thời cung điện từ nay chỉ còn mang tính chất của một bảo tàng nhà nước.

Theo Bộ trưởng Nhà ở Krishna Situala, bảo tàng cung điện này sẽ chính thức mở cửa cho công chúng tham quan ít nhất trong vòng 3 tháng tới