Cơ quan mật vụ Hoa Kỳ: Việc gì cũng dính líu

Thứ Sáu, 08/04/2005, 08:08

Cơ quan mật vụ Hoa Kỳ (USSS) được thành lập gần 140 năm trước. Thoạt đầu, nhiệm vụ của cơ quan này chỉ là đấu tranh chống lại những kẻ làm tiền giả. Thế nhưng, giờ đây, các nhân viên USSS còn phải thực hiện nhiệm vụ bảo vệ các quan chức Mỹ và thượng khách ngoại quốc, cũng như bảo vệ nội tệ hay các giấy tờ cơ mật khác.

USSS được thành lập chính thức ngày 5/7/1865. Đúng vào ngày đó, Bộ trưởng Tài chính Mỹ khi ấy là ông Hugh McCulloch đã chứng kiến lễ tuyên thệ của vị giám đốc USSS đầu tiên, ông William Wood. Nhân vật này là một cựu chiến binh của cuộc chiến tranh với Mexico, trước đó từng là giám thị trại giam Washington và được coi như một chuyên gia về đấu tranh chống các tội phạm tài chính.

Tuy nhiên, quyết định về việc thành lập USSS đã được thông qua từ trước đó khá lâu, vào giữa mùa xuân năm 1865, khi ông McCulloch tới gặp Tổng thống Abraham Lincoln. Cuộc gặp này diễn ra vào ngày cuối cùng trong đời vị Tổng thống Mỹ thứ 16, vài giờ trước khi xảy ra vụ diễn viên John Winkes Booth ám sát Lincoln trong nhà hát ở Washington. Rốt cuộc là USSS được thành lập dưới thời Tổng thống Mỹ thứ 17, ông Andrew Johnson.

USSS xuất hiện như một "khắc tinh" của những kẻ làm tiền giả vốn rất hoành hành ở giai đoạn cuối cuộc nội chiến của nước Mỹ. Khi đó, hơn 1,5 nghìn ngân hàng Mỹ đã cho in và đưa vào lưu thông tới 7 nghìn loại tiền và cổ phiếu khác nhau. Trong khi ấy, chính quyền cấp liên bang và cấp địa phương trong thực tế không có cách gì kiểm soát quá trình này. Thành thử những kẻ làm tiền giả cũng đua nhau tác oai tác quái, dẫn tới tình trạng một phần ba số lượng tiền và cổ phiếu lưu hành trên thị trường là giả. Mãi tới năm 1863, việc phát hành tiền mới trở thành độc quyền của ngân hàng Trung ương Mỹ và những đồng USD có mẫu hình thống nhất mới bắt đầu được phát hành. Tuy nhiên, điều đó cũng không làm giảm mức độ lộng hành của bọn làm tiền giả. Thành thử ông McCulloch phải xin ông Lincoln lập ra đơn vị đặc biệt (USSS) để đấu tranh chống lại nạn làm tiền giả.

Cơ quan mới này thoạt đầu biên chế rất hữu hạn. Giai đoạn vừa hình thành, USSS chỉ có một giám đốc và 10 nhân viên được chọn từ những thám tử tư và cựu chiến binh người phương Bắc. Dần dà, quân số USSS đông lên thêm, trong đó có cả những người vốn chuyên làm tiền giả, nay hối cải và xin vào phục vụ chính quyền. Lúc đầu nhân viên của USSS chưa hề có một thứ giấy tờ gì chứng minh cho quyền hạn của họ. Mãi tới năm 1873, họ mới được phát những tấm kim loại hình ngôi sao năm cánh, trên có khắc dòng chữ USSS. Hai năm sau đó, họ được phát những chứng minh thư đặc biệt...

Tới đầu thế kỷ XX, Quốc hội Mỹ mới cho phép USSS thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổng thống Mỹ, vốn là đặc quyền của cảnh sát Washington. Chuyện diễn ra sau vụ Tổng thống William McKinley bị một kẻ vô chính phủ bắn hai phát đạn làm trọng thương ngày 6/9/1901. Lên kế nhiệm ông McKinley, Tổng thống Theodore Roosevelt đã ngay lập tức ra lệnh cho USSS cung cấp cho ông những người bảo vệ đáng tin cậy... Quốc hội Mỹ đã nhất trí giao cho USSS nhiệm vụ mới và kèm theo đó, những khoản ngân sách mới.

Tới năm 1908, USSS còn làm cả nhiệm vụ bảo vệ những người vừa đắc cử Tổng thống nhưng chưa chính thức nhậm chức. 5 năm sau đó, nhiệm vụ này mới chính thức được giao cho USSS. Năm 1908, Tổng thống Roosevelt đã ra lệnh cho USSS cung cấp cho Bộ Tư pháp 8 nhân viên và những nhân viên này về sau trở thành hạt nhân cho một cơ quan an ninh mới, Cục điều tra Liên bang (FBI).

Những cải cách trên đã dẫn tới việc hình thành các nhiệm vụ chính của USSS: Chống nạn tiền giả cũng như các cổ phiếu quốc gia khác và bảo vệ các Tổng thống Mỹ. Năm 1917, USSS còn phải bảo vệ cả gia đình Tổng thống Mỹ. Từ năm 1951, USSS phải bảo vệ cả các Phó Tổng thống. Còn từ năm 1961, USSS nhận thêm nhiệm vụ bảo vệ cả các cựu Tổng thống.

Sau vụ một thanh niên Palestine tháng 6/1968 tại Los Angeles bắn Thượng nghị sĩ Robert Kennedy, lúc đó đang muốn ra tranh cử Tổng thống Mỹ, USSS được giao nhiệm vụ bảo vệ các ứng cử viên Tổng thống và Phó Tổng thống trong thời gian diễn ra các chiến dịch vận động bầu cử. Năm 1984, theo đà phát triển công nghệ tài chính, USSS nhận nhiệm vụ đấu tranh chống lại việc làm thẻ tín dụng giả. Từ năm 2001, USSS nhận thêm nhiệm vụ chống lại các tội phạm máy tính. Năm 2003, USSS ra khỏi đội hình Bộ Tài chính và nhập vào biên chế Bộ An ninh nội địa vừa mới được thành lập.

Hiện nay, USSS có khoảng 5 nghìn nhân viên. Ngân sách hàng năm vào khoảng 857 triệu USD. USSS có 122 bộ phận trên lãnh thổ Mỹ và 15 bộ phận ở hải ngoại. Giám đốc  đương nhiệm USSS là ông Ralph Basham, nhậm chức từ ngày 27/1/2003. Đây là vị giám đốc thứ 21 của USSS

Phạm Minh (Theo mạng Washington Profile)
.
.