Cựu Phó Thủ tướng Iraq Tariq Aziz thoát án tử hình

Tariq Aziz bị buộc tội đồng lõa trong việc giết hại 42 thương nhân Iraq vào năm 1992. Họ bị chính quyền kết án tử hình, vì đã cố tình tăng giá những mặt hàng nhu yếu phẩm thiết yếu để trục lợi trong điều kiện cực kỳ khó khăn của đất nước.

Ngoài tội danh kể trên, Aziz còn phạm 2 trọng tội khác nữa. Đó là tội đồng lõa trong việc trục xuất và giết hại 2.000 người Kurd. Ngày 25/8/1990, Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc ra Nghị quyết 665 áp đặt lệnh cấm vận toàn bộ Nhà nước Iraq.

Ngày 25/4/2003, Tariq Aziz tình nguyện trình diện quân đội Mỹ. Có nghĩa là chỉ 2 tuần sau khi Baghdad thất thủ. Trong bản danh sách 55 nhân vật của chế độ Saddam Hussein bị quân đội Mỹ truy nã, Tariq Aziz mang số thứ tự 25 với mức nghị án tử hình. Nhưng sau đó, phần lớn các bị can  đã được giảm nhẹ mức án này.

Tariq Aziz (còn có tên là Mikhain Iykhana) sinh năm 1936 trong một gia đình Thiên Chúa giáo, tại miền Bắc Iraq. Thời học phổ thông, ông đổi tên thành Tariq Aziz, có nghĩa là “Một quá khứ vinh quang”.

Năm 1957, ông tốt nghiệp Phân khoa tiếng Anh, Khoa Văn, Trường đại học Tổng hợp Baghdad. Sau đó gia nhập đảng Baath (đảng dân tộc chủ nghĩa toàn Arập). Sau cuộc đảo chính thành công của đảng Baath  năm 1963, ông được cất nhắc làm Tổng biên tập tờ báo Ali Giamakhi, cơ quan ngôn luận chính của chế độ mới. Nhưng không lâu sau đó chế độ này sụp đổ. Ông chạy trốn sang Syrie.

Đến năm 1968, đảng Baath  giành lại được chính quyền. Ông trở lại với chính trường. Năm 1974, ông được cử làm Bộ trưởng Bộ Văn hóa thông tin. Sau đó khi Saddam Hussein lên làm Tổng thống Iraq, ông được chỉ định làm Phó thủ tướng. Chính điều này đã làm những người Hồi giáo nổi giận (vì ông là tín đồ Thiên Chúa giáo). Ngày 1/4/1980, họ đã tổ chức mưu sát ông, nhưng không thành.

Từ năm 1983 đến 1991, Aziz giữ trọng trách Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Iraq. Khi cuộc chiến tranh Iran - Iraq nổ ra từ năm 1980 đến 1988, Aziz đã rất tài tình trong việc thuyết phục được cả Liên Xô và Mỹ hậu thuẫn cho Iraq trong cuộc chiến tranh này.  

Năm 2002, những ngày cuối cùng của chế độ Saddam Hussein, đúng 48 giờ sau khi tối hậu thư của Tổng thống Bush được công bố, Baghdad chìm ngập trong biển lửa. Tariq Aziz cùng các thành viên chính quyền Saddam bỏ trốn hết. Nhưng không lâu sau đó, ngày 25/4/2003, Aziz tự nguyện ra hàng.

Những người chứng kiến kể lại rằng, Aziz đã khóc nức nở khi nghe tin Saddam Hussein bị tử hình vào tháng 12/2006. Đồng thời, ông tuyệt đối phản bác lại tất cả những lời buộc tội mà tòa án ghép cho mình.

Ở trong tù, sức khỏe của ông sa sút đi rõ rệt, ông mắc tới 3 chứng bệnh nan y: tiểu đường; tắc mạch máu não; suy tim, đến nỗi người ta phải đưa ông vào cấp cứu tại bệnh viện của tòa án. Nhưng tòa án vẫn khăng khăng bác bỏ mọi kháng nghị của các luật sư  xin cho ông được tại ngoại chờ nghị án.

Cả một thời gian dài, người ta không thể nào tìm được chứng cứ phạm tội của ông dưới thời Saddam Hussein. Mãi đến năm 2008, vụ án giết hại các thương nhân Iraq mới được đặt ra. Tòa án Iraq đã quy ông vào tội đồng lõa.

Nhưng đến ngày 2/3 vừa qua, ông được tòa tuyên trắng án trong vụ việc đàn áp người Hồi giáo dòng Shiite năm 1999. Trên ghế bị cáo có tới 14 nhân vật nổi tiếng dưới thời Saddam Hussein, trong đó có Ali Hasan, Ali Madjid anh họ Saddam Hussein. Hay Ali Majzid nổi tiếng với biệt danh “Ali hóa học” người sau đó bị tuyên án tử hình.

Và cuộc chiến tranh Iraq vẫn kéo dài cho đến ngày hôm nay. Máu những dân lành Iraq vẫn đổ, còn ngày “một nước Iraq phồn vinh và tự do” theo như lời cam kết cam kết của Tổng thống Bush thì vẫn mãi xa vời