Đức - Israel: Căng thẳng sau vụ bắt nghi can điệp viên Mossad

Thứ Hai, 05/07/2010, 08:15
Vụ bắt giữ một điệp viên được cho là của Mossad ở thủ đô Warsaw của Ba Lan có thể gây ảnh hưởng bất lợi đến mối bang giao giữa Đức và Israel. Các quan chức ở Berlin cho biết mật vụ Israel đã đi quá xa khi muốn sở hữu một passport Đức được cho là sử dụng trong vụ ám sát một lãnh đạo của Hamas ở Dubai - nhất là vụ việc họ đã dựng câu chuyện về sự chạy trốn Đức Quốc xã để mong có được tờ giấy quan trọng này.

Hoạt động của Mossad trên đất Đức bắt đầu vào một ngày cuối tháng 3/2009. Alexander Verin, người có passport Israel, được sắp xếp để gặp một luật sư ở Cologne bàn chuyện về nhập tịch Đức. Verin cùng đi với một người đàn ông khác tên là Michael Bodenheimer, người tuyên bố là người Israel nhưng thuộc dòng dõi Đức.

Bodenheimer muốn xin một passport Đức, nhưng người nói chuyện nhiều nhất trong cuộc gặp mặt này là Verin. Hai người đàn ông giải thích rằng cha của Bodenheimer - ông Hans - di cư đến Israel để tránh sự bức hại của Đức Quốc xã. Để làm bằng chứng, hai người đàn ông cho luật sư xem những gì mà họ nói là giấy hôn thú của cha mẹ và một passport.

Trong những vụ việc như thế này, thủ tục nhập tịch tương đối dễ dàng theo luật pháp Đức. Sau đó hai người Israel chờ trong một khách sạn ở Cologne. Bodenheimer sau đó thuê một căn hộ hết sức bình thường ở vùng Eigelstein lân cận Cologne, gần ga xe lửa.

Ngày 16/6/2009, viên luật sư hoàn tất thủ tục nhập tịch và 2 ngày sau giấy passport ghi tên Michael Bodenheimer được thành lập. Nhưng tất cả mọi chuyện sau đó trở nên bất thường khi giấy passport này dính líu đến vụ ám sát lãnh đạo Hamas Mahmoud al-Mabhouh ở Dubai.

Câu chuyện cũng không bình thường khi mà vào ngày 4/6 vừa qua, Cảnh sát Ba Lan bắt giữ một người đàn ông tại sân bay Warsaw mà các nhà điều tra Đức tin đó chính là Alexander Verin. Người đàn ông này hiện mang tên Uri Brodsky, theo giấy passport mà ông ta đang mang theo mình. Cơ quan công tố liên bang Đức sau đó đã có lệnh bắt giữ người đàn ông mà họ tin là điệp viên này, dựa trên cơ sở nghi phạm dính líu đến những hoạt động tình báo trên đất Đức và có hành vi giúp đỡ người khác để có được giấy tờ bất hợp pháp.

Cũng có thể tên thật của ông ta không phải là Verin hay Brodsky. Tuy nhiên, có một sự thật rõ ràng là vụ bắt giữ này đã làm bùng phát một cuộc khủng hoảng trong nội các của Thủ tướng Benjamin Netanyahu ở Israel và thậm chí có thể phủ bóng tối lên mối bang giao giữa hai quốc gia Israel và Đức.

Đây là vụ bắt giữ người đầu tiên trên thế giới trực tiếp liên quan đến vụ ám sát ở Dubai. Các quan chức Đức ở Berlin đã lấy làm bất bình khi Mossad dường như đã dựng lên câu chuyện giả về sự trốn tránh sự bức hại của Đức Quốc xã để có được tờ giấy passport Đức thật. Nếu như chính quyền Ba Lan cho dẫn độ người Israel này về nước Đức, ông ta có thể đối mặt với bản án 5 năm tù giam. Và nếu tòa án Đức tống giam một người Do Thái với lý do ông ta làm việc cho Mossad thì mối quan hệ giữa Israel và Đức sẽ trở nên u ám thật sự.

Bộ trưởng Thương mại Israel Binyamin Ben-Eliezer cho biết: "Bắt buộc chúng tôi phải ngăn chặn sự dẫn độ ông ta". Còn Bộ trưởng Giao thông Israel Katz nói rằng, Israel cần thiết phải "sử dụng mọi cách để chắc chắn ông ta được trở về quê hương của mình". Đại sứ IsraelWarsaw cũng đã vài lần cố gắng can thiệp để ngăn chặn việc dẫn độ về Đức này. Trong khi đó, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tuyên bố ông muốn ngăn ngừa sự việc không hay xảy ra cho mối quan hệ giữa Ba Lan và Israel. Bất kể kết quả như thế nào, Đức khó có thể làm ngơ trước sự việc Mossad sử dụng passport Đức để đi ám sát.

Về phần mình, chính quyền Đức chưa biết có nên tiếp tục ủng hộ Israel trong cuộc xung đột ở Trung Đông và sự tranh cãi về vấn đề hạt nhân của Iran, cũng như cung cấp thông tin cho tình báo Israel hay không. Luật pháp nước Đức cấm các cơ quan tình báo nước ngoài tiến hành những chiến dịch trái phép trên đất Đức, và cũng không có sự ngoại lệ đối với Mossad. Trong khi đó, Israel đã không xin phép Đức để thực hiện chiến dịch, bởi vì người Đức không bao giờ cho phép sử dụng passport vào mục đích giết người.

Hình ảnh về vụ ám sát lãnh đạo Hamas Mahmoud Al-Mabhouth trong tháng 1/2010 ở Dubai.

Và, một khi vụ án được mở ra tại một nước dân chủ lập hiến như Đức thì ngay tức khắc bánh xe công lý sẽ bắt đầu quay. Bánh xe này đã quay nhanh từ tháng 2 năm nay, khi mà Cảnh sát Dubai tiết lộ bản danh sách danh tính của các nghi can được cho là người của Mossad có thể dính dáng đến vụ ám sát lãnh đạo Hamas tại khách sạn sang trọng Al Bustan Rotana ở Dubai vào đầu năm nay. Trong danh sách có tên Michael Bodenheimer, người nhập cảnh vào Dubai ngày 19/1/2010 với passport Đức trong người được cấp ở thành phố Cologne ngày 18/6/2009.

Câu chuyện về người được cho là điệp viên Israel cố dựng chuyện giả để có được giấy passport này dường như đã từng xảy ra trước đó. Vào cuối năm 2008, một  ông già tìm đến Đại sứ quán Đức ở thủ đô Tel-Aviv của Israel, nơi ông ta tự xưng là Hans Bodenheimer và nói ông ta là người chạy trốn Đức Quốc xã và muốn xin trở thành công dân Đức. Sau đó bộ phận lãnh sự Đức chấp nhận yêu cầu và gửi qua bưu  điện giấy passport cho ông già. Vài tuần sau đó, Michael - người tự xưng là con của ông - tìm đến thành phố Cologne.

Có nhiều dấu hiệu cho thấy Michael Bodenheimer là sát thủ của Mossad trực tiếp dính líu đến vụ ám sát ở Dubai. Mặt khác, các nhà điều tra Đức nghi ngờ Alexander Verin, cũng gọi là Uri Brodsky, có lẽ từng là một chuyên gia châu Âu chuyên bịa ra những lý lịch giả. Những chuyến bay khắp châu Âu của Verin - từ Đức đến Thụy Sĩ và sau đó là những quốc gia vùng Baltic - đã làm nền tảng cho sự nghi ngờ này. Khi Verin bị bắt giữ, ông ta mới bay đến Ba Lan từ Australia. Và khi nổi lên câu chuyện Bodenheimer có một ai đó sẽ giúp đỡ ông ta ở Đức, các nhà chức năng mở rộng cuộc điều tra dẫn đến cái tên Verin, người cũng đăng ký tên khác đôi chút là "Alexander Varin" tại một vài khách sạn.

Điệp viên bị nghi ngờ có lúc tự xưng là Alexander Verin, lúc là "Varin" và có khi là Uri Brodsky, được cho là sinh ngày 12/4/1971. Mossad có lẽ đã mượn tên một người Israel có thật để phục vụ cho mục đích riêng bí mật của họ. Đó là một bác sĩ tâm thần có cuộc sống đàng hoàng tên là Uri Brodsky sống gần Tel - Aviv, từ St. Petersburg di cư đến Israel cách đây 15 năm và đã phủ nhận mọi sự dính líu đến Cơ quan Tình báo Mossad.

"Tôi không phải là nhân viên Mossad gì cả", ông nói với tờ Spiegel. Trong khi Uri Brodsky thật không hề rời khỏi Israel trong suốt 2 năm qua, thì kẻ giả danh ông đi khắp nơi. Những phân tích tình báo cho thấy những passport mang tên Alexander Verin và Uri Brodsky đều do cùng một người sử dụng. Ngày 13/4 vừa qua, Tòa án Hình sự liên bang Đức chính thức phát lệnh bắt giữ kẻ tình nghi là gián điệp của Mossad. Nếu Brodsky giả này thật sự bị dẫn độ từ Ba Lan về Đức thì quan hệ ngoại giao giữa Đức và Israel sẽ trở nên u ám và rối rắm.

Các quan chức ở Berlin đã tỏ ra tức giận người Israel và cảm thấy Mossad đã hành động hết sức trắng trợn và "đi quá xa". Dĩ nhiên, hiện nay người ta còn phải chờ xem sắp tới phiên tòa xét xử có thật sự diễn ra ở Đức hay không. Về phần mình, Các tiểu Vương quốc Arập, nơi đang điều tra về vụ ám sát Mabhouh, cũng đang tìm cách để dẫn độ Brodsky. Trong khi đó phía Israel cho rằng Brodsky chỉ có thể bị buộc tội sử dụng passport Đức giả, còn với những chuyện khác thì "cần phải được chứng minh".

Hiện nay bánh xe công lý ở Đức đang tiếp tục quay. Các nhà điều tra ở Đức đang cố gắng phân tích những hoạt động bí mật của Mossad và tìm kiếm các manh mối khác dẫn đến nước Đức, trước và sau vụ ám sát lãnh đạo của Hamas

Diên San (tổng hợp)
.
.