Mối quan hệ phức tạp giữa Mossad và giới truyền thông Israel

Thứ Tư, 21/12/2011, 14:20

Vào đầu tháng 12/2011, chiến dịch chống lại quyết định tấn công Iran của Israel của cựu Giám đốc Mossad Meir Dagan đồng thời cũng phản ánh thái độ của Mossad đối với các nhà báo nước này - vừa tôn trọng, nghi ngờ và lợi dụng họ. Đó là điều mà người ta gọi là "chiến tranh tâm lý" của Mossad được chú trọng triển khai trong thời gian qua.

Mossad rất biết cách lợi dụng các nhà báo - phần đông là phóng viên báo nước ngoài - để phổ biến thông tin trong đó một số là giả. Mặt khác, có thời gian giới truyền thông Israel đề nghị được hợp tác với Mossad song đã bị khước từ. Nhưng Gad Shimron là trường hợp ngoại lệ - ông là nhà báo duy nhất đồng thời làm việc trong hai lĩnh vực tình báo và truyền thông. Cả hai nghề nghiệp này xem ra có vẻ đối nghịch nhau song thật ra một số phương pháp mà hai lĩnh vực này sử dụng lại giống nhau.

Gad Shimron gia nhập Mossad vào thập niên 70 thế kỷ trước khi đang làm việc cho Israel Radio của Kol Yisrael, người trước đó phục vụ trong đơn vị tình báo Shaked thuộc Lực lượng Quốc phòng Israel (IDF). Trong gần hai thập niên sau đó, Shimron thường xuyên di chuyển qua lại giữa cơ quan truyền thông và Mossad. Trong khi làm việc ở Israel Radio, Shimron đồng thời vẫn hoàn thành nhiệm vụ của một nhân viên Mossad.

Gad Shimron chào đời năm 1950 ở Tel Aviv, tốt nghiệp khoa Lịch sử và Đông Nam Á, Đại học Hebrew ở Jerusalem. Trong hai thập niên 70 và 80, Gad Shimron là thành viên của nhiều đơn vị tình báo tinh nhuệ khác nhau của Mossad, cơ quan ông phục vụ trong suốt 10 năm. Trong thập niên 90, Shimron làm phóng viên ở châu Âu cho nhật báo Ma'ariv của Israel cho đến lúc về hưu năm 2008. Shimron là tác giả của 7 cuốn sách về tình báo, an ninh và lịch sử .

Shimron hiện đang cho phát hành ở Israel cuốn sách viết bằng tiếng Hebrew (ngôn ngữ chính thức của Israel và cũng được dùng ở Mỹ và nhiều nơi ở châu Âu) nhan đề: "The Mossad and the Myth" ("Mossad và huyền thoại"), trong đó ông mô tả phần nào về những sự việc đã xảy ra bên trong cơ quan tình báo nổi tiếng của Israel. Dĩ nhiên, cuốn sách của Shimron cũng không thoát khỏi sự kiểm duyệt của Mossad. Shimron không đề cập đến tên gọi của đơn vị mà ông phục vụ, song theo một số nguồn tin thì ông thuộc về Neviot, được cho là đơn vị chuyên tiến hành những cuộc tấn công vào "những đối tượng" ở hải ngoại như là khách sạn và các tòa đại sứ.

Shimron được tuyển mộ vào đơn vị thực hiện chiến dịch tinh nhuệ nhất của Mossad sau khi ông rời quân đội. Shimron cho biết trong số 1.500 ứng viên Mossad chỉ chọn ra 10 người đủ tiêu chuẩn nhất. Sau khóa huấn luyện kéo dài 9 tháng, 6 tân binh tốt nghiệp được biên chế vào một đội chuyên tiến hành những chiến dịch nhạy cảm tuyệt mật của Mossad. 

Vào cuối thập niên 70, Shimron là cấp dưới của Amos Yarkoni, chỉ huy đơn vị tình báo Shaked và làm việc 4 năm ở Sudan trong vai trò là huấn luyện viên môn thể thao lướt sóng. Mossad tạo dựng một khu nghỉ dưỡng trên vùng bờ biển Đỏ dùng làm bình phong cho những chiến dịch bí mật đưa người Do Thái ở Ethiopia về Israel.

Ngoài ra, Mossad cũng cho thành lập một công ty du lịch bình phong cung cấp dịch vụ vận chuyển du khách - phần đông là người Đức và Hà Lan - qua những chuyến bay của Hãng hàng không Balkan Airlines của Bulgaria. Gad Shimron - lúc đó là người đàn ông điển trai có nước da rám nắng ở tuổi 30 - bất ngờ nhận được sự quan tâm quá mức của con gái một nhà ngoại giao Đức đang lưu trú tại khu nghỉ dưỡng.

Gad Shimron là người hay chế nhạo những nhà báo tự khoe khoang là biết mọi chuyện về Mossad. Shimron lưu ý rằng cuốn sách "Mossad và huyền thoại" "không chứa đựng bất cứ chuyện gì về những vụ ám sát và hành động phiêu lưu chưa từng xảy ra".  Vào năm 1969, lãnh đạo đơn vị Shaked là Benjamin "Fuad" Ben-Eliezer, người kế nhiệm  Amos Yarkoni rất được lòng binh sĩ. "Fuad" là người Do Thái, còn Yarkoni là người Arập du cư (thuộc các vùng sa mạc của Arập và Bắc Phi).

Trong tháng 11/2011, các cựu binh cùng với gia đình và bạn bè tụ hội về câu lạc bộ Tzavta ở Tel Aviv vừa để kỷ niệm 20 năm ngày mất của Yarkoni vừa xem cuốn phim kể về cuộc đời của vị chỉ huy tình báo Shaked này. Cuốn phim, tựa đề "Di sản của người thợ săn Arập du cư", được sản xuất với sự hợp tác của Hội Shaked và Hội tưởng nhớ Amos Yarkoni.

Amos Yarkoni chào đời năm 1925 ở Na'ura và được đặt tên là Abd al-Majid Khader al-Mazarib. Sau này ông làm việc ở Nhà máy lọc dầu Haifa. Năm 1948 khi gia nhập IDF ông chính thức đổi tên thành Yarkoni. Đến năm 1961 Yarkoni được đề bạt vào vị trí chỉ huy đơn vị tình báo Shaked của IDF. Shaked là đơn vị có nhiệm vụ chủ yếu là thu thập thông tin tình báo ngăn chặn nội gián và những cuộc tấn công vào lãnh thổ Israel từ Dải Gaza và Jordan.

Thiếu tướng Zvi Zamir nhận định Yarkoni là mẫu người được giới tình báo Israel tôn sùng và muốn mô phỏng. Dưới sự lãnh đạo của Yarkoni, Shaked trở thành đơn vị tình báo chuyên nghiệp có hiệu quả và là mẫu mực cho các đơn vị khác noi theo.

Trong một lần thực hiện nhiệm vụ, Yarkoni bị thương và mất cánh tay trái. Ông nhận được Huy chương Vì lòng dũng cảm và 3 huy chương đặc biệt khác của quân đội Israel. Năm 1969 Yarkoni rời khỏi IDF về hưu với hàm trung tá. Yarkoni qua đời ở tuổi 71, ngày 7/2/1991, sau thời gian dài chống chọi với căn bệnh ung thư. Do việc Yarkoni không phải là người Do Thái nên có sự tranh cãi khi ông được chôn trong nghĩa trang Quân đội ở Kiryat Shaul

Trang Thuần (tổng hợp)
.
.