Một điệp viên phản bội của KGB tống tiền Chính phủ Anh

Vào năm 1975, Victor Makarov tốt nghiệp Khoa Mật mã Trường đào tạo cao cấp của KGB và trở thành chuyên viên phân tích của Cục 16 tại Lubianka (trụ sở KGB). Anh ta được giao nhiệm vụ nghiên cứu giải mã các thông điệp ngoại giao thu được từ những đại sứ quán phương Tây tại Moskva.

Thường xuyên có vấn đề về tiền bạc cũng như cả về tâm lý, Makarov vào năm 1982 đã tìm cách bán những tài liệu bí mật mình khai thác được ra thị trường chợ đen tại Moskva. Dù nhân vật trung gian sau đó đã bị bắt giữ, nhưng hắn may mắn đã không bị lần ra.

Đến năm 1985, Trung úy tình báo Makarov lại có một quyết định táo bạo hơn khi tìm cách tiếp xúc với đại diện tình báo Anh ở Moskva và đề nghị được cộng tác. 

Để “chứng tỏ khả năng” của mình, Makarov đã đưa ra một loạt tài liệu mật của KGB chứa thông tin về NATO được giải mã từ các thông điệp ngoại giao của nước ngoài. Điệp viên của Anh ban đầu đã có ấn tượng không hay về những cử chỉ và hành vi khác thường của Makarov, nhưng vẫn đồng ý cộng tác bởi tính chất quan trọng của những tài liệu được anh ta giới thiệu.

Thế là trong hai năm liền sau đó, Makarov đã cung cấp cho London khá nhiều thông tin mật của KGB, trước khi bị Cơ quan Phản gián Xôviết lần ra dấu vết. Tháng 7/1987, Makarov bị bắt giữ và kết án 10 năm tù.

Đến năm 1991, Makarov được ân xá sau khi ngồi tù 5 năm. Anh ta ngay lập tức liên lạc với Đại sứ quán Anh với yêu cầu được cư trú chính trị. MI-6 đã chấp thuận tổ chức đưa Makarov ra khỏi Nga thông qua Latvia để tới Anh.

Tại xứ sở sương mù, Makarov được giao một công việc tại bộ phận phản gián. Có điều là tại đây, Makarov thường xuyên phải đương đầu với những thái độ ghẻ lạnh, nghi kị của các đồng nghiệp đối với một con bài đã hết khả năng sử dụng.

Cộng thêm với những rắc rối từ tình trạng tâm lý phức tạp của Makarov, phản gián Anh đã quyết định “thanh lý hợp đồng” với nhân vật này bằng khoản trợ cấp một lần duy nhất 11.000 bảng. Makarov được giải thích là không được nhận lương hưu, do không có quy chế của “một kẻ đào tẩu thực sự”.

Tên phản bội từ KGB cuối cùng buộc phải tự kiếm sống bằng công việc của một thợ làm vườn.

Thường xuyên phải vật lộn với tình trạng thiếu tiền, cũng như những trạng thái hoang tưởng về tâm lý, Makarov quyết định bằng mọi cách phải đòi Chính phủ Anh dốc hầu bao để đền bù cho những công lao trong quá khứ của mình.

Thế là anh ta liên tục tổ chức tuyệt thực ngay bên cạnh hàng rào tòa nhà Quốc hội, trụ sở Bộ Quốc phòng Anh, trước khi ngồi lỳ phía trước Dinh Thủ tướng Anh ở số 10, Downing Street.

“Tôi phản đối những vi phạm đối với quyền lợi của mình" – Makarov giải thích như vậy, đồng thời đòi phải được tăng thêm trợ cấp do anh ta đã mạo hiểm cuộc đời vì MI-6

Bước tiếp theo, Makarov còn xì ra cho báo chí về một bản thỏa thuận bí mật giữa anh ta và Cơ quan Phản gián Anh. Vì không muốn làm to chuyện thêm, MI-6 đã quyết định trả cho Makarov thêm 65.000 bảng, đồng thời thanh toán những khoản chi phí thuê luật sư của anh ta.

Để đổi lại, Makarov phải cam kết chấm dứt những lời buộc tội công khai như trên. Sau thành công của cú "ăn vạ" này, Makarov mua được cho mình một căn nhà nhỏ tại khu ngoại ô Newcastle.

Đến đầu năm nay, Makarov dường như lại “phát bệnh” khi quyết định phá bỏ những cam kết trước đây, công khai đòi Chính phủ Anh phải trả thêm tiền bồi thường cho mình.

Cần nói thêm là tình báo Anh trước đây đã không ít lần phải nhờ đến những kẻ có vấn đề bất thường về tâm lý để săn lùng thông tin. Chẳng hạn như mùa hè năm 1995, MI-6 đã tuyển mộ một nhân viên ngoại giao Nga có tên Platon Obukhov, trước khi hắn bị phát hiện và bắt giữ một năm sau đó.

Platon Obukhov bị kết án 11 năm tù vào năm 2000. Tuy nhiên chỉ 4 năm sau, Obukhov được thả và cho phép ra nước ngoài chữa bệnh do được phát hiện có nhiều lệch lạc về tâm lý