Nhà tù bí mật của CIA ở Ba Lan
Câu chuyện bắt đầu vào ngày 7/3/2003, khoảng 16h chiếc máy bay Gulfstream N379P - được các nhà điều tra gọi là "taxi tra tấn" của CIA - đáp xuống một sân bay quân sự nhỏ ở Szymany, miền Đông Bắc Ba Lan.
Trên máy bay là tù nhân quan trọng nhất của nước Mỹ: Khalid Sheikh Mohammed, người tổ chức cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9 và cũng là "bộ não" của Al-Qaeda. Chính người đàn ông này đề xuất với Osama bin Laden kế hoạch tấn công Mỹ bằng máy bay dân dụng. Đích thân Sheikh Mohammed chọn phi công và giám sát công việc chuẩn bị cho cuộc tấn công.
Ngày 1/3/2003, Sheikh Mohammed bị lính đặc nhiệm Mỹ bắt tại Rawalpindi, Pakistan, và hai hôm sau được đưa đến Afghanistan. Từ thủ đô Kabul của Afghanistan, Sheikh Mohammed tiếp tục được chuyển đến sân bay quân sự Szymany ở vùng
Theo tài liệu từ Cơ quan An toàn hàng không châu Âu Eurocontrol, Jerry M. cho máy bay cất cánh từ Kabul lúc 8h51 sáng ngày 7/3/2003 và khoảng 2 giờ sau hạ cánh ở Ba Lan, lúc 7h16, và sau đó tiếp tục bay về Washington. Và sự kiện ngày 7/3/2003 bắt đầu trở thành một trong những chương đen tối nhất trong lịch sử nước Mỹ hiện đại.
Từ sân bay Szymany, tù nhân Sheikh Mohammed được chuyển đến nhà tù bí mật gần đó và bị tra tấn tới 183 lần, chỉ riêng trong tháng 3/2003, tức trung bình mỗi ngày tra tấn 8 lần. Chắc chắn rằng chiếc máy bay Gulfstream N379P đã hạ cánh xuống sân bay Szymany ít nhất 5 lần trong khoảng giữa tháng 2 và tháng 7/2003.
Trong hơn một năm nay, công tố viên Robert Majewski ở Warsaw điều tra chính phủ của cựu Thủ tướng Ba Lan Leszek Miller về những ám chỉ ông ta lợi dụng chức vụ. Vấn đề là chủ quyền lãnh thổ Ba Lan có bị xâm phạm hay không, và cựu Tổng thống Ba Lan Aleksander Kwasniewski và chính phủ của ông có cho phép CIA toàn quyền sử dụng một số khu vực trong căn cứ không quân Stare Kiejkuty, ở phía bắc Szymany, để tiến hành những cuộc tra tấn tù nhân hay không.
Robert Majewski đã chất vấn một số đông nhân chứng từng làm việc cho nguyên chính phủ này, và trong năm nay nhóm của công tố viên còn có kế hoạch bay đến Guantanamo. Wolfgang Kaleck, quan chức ở Trung tâm châu Âu về hiến pháp và quyền con người ở Berlin (Đức) và người ủng hộ các cuộc điều tra, nói: "Không một quốc gia châu Âu nào có thái độ điều tra nghiêm khắc các cựu thành viên chính phủ như ở Ba Lan hiện nay".
 |
| Tháp kiểm soát ở sân bay Szymany, miền đông bắc Ba Lan. |
Công tố viên Robert Majewski cũng tiến hành thu thập bằng chứng để xác định Cơ quan Tình báo Ba Lan có cung cấp 20 đặc vụ của mình cho CIA sai khiến hay không, theo như tố cáo của tờ nhật báo đảng Bảo thủ Ba Lan Rzeczpospolita. Thậm chí một cựu nhân viên CIA cũng đã xác nhận thông tin này với tờ Spiegel của Đức.
Và có thông tin cho rằng một tài liệu của Cơ quan Tình báo Ba Lan đề cập đến việc cung cấp 20 nhân viên tình báo và căn cứ không quân cho CIA. Hai thành viên của Ủy ban điều tra của nghị viện ở Warsaw cho biết họ đã có dịp nhìn thấy tài liệu này vào cuối năm 2005, nhưng sau đó nó đã biến mất một cách khó hiểu.
Nhà báo Mariusz Kowalewski của tờ Rzeczpospolita cùng với hai đồng nghiệp bỏ ra nhiều tháng trời để tìm kiếm bằng chứng về sự tồn tại của căn cứ bí mật của CIA trên đất Ba Lan. Nhóm nhà báo này may mắn khám phá những cuốn sổ ghi chép về những chuyến bay từ Szymany mà trước đó được cho là mất tích, và căn cứ theo một số giấy tờ khác sau đó họ tái dựng những con đường và chuyến bay chuyển tù nhân.
Trong tháng 4 năm nay, kết quả điều tra của nhóm nhà báo được tờ Rzeczpospolita và mạng truyền hình TVP Info tiết lộ. Nhà báo Mariusz Kowalewski thu thập được rất nhiều tài liệu quan trọng và lưu giữ trong chiếc laptop màu trắng của mình, mặc dù ông tin rằng bản thân mình chỉ biết được "một phần nào đó trong số những sự việc đã xảy ra". Tuy nhiên, Kowalewski tin chắc sự tồn tại của một căn cứ bí mật của CIA trong vùng Masuria hẻo lánh của Ba Lan, nơi tiếp nhận những tù nhân Al-Qaeda cao cấp. Và tất cả những gì còn đang mất tích là bằng chứng cuối cùng.
Hiện có những tin đồn rằng một trong những chuyên gia hỏi cung quan trọng nhất của Sheikh Mohammed là người Mỹ tên là Deuce Martinez - người có nhiệm vụ dỗ ngọt Sheikh Mohammed để lấy thông tin hơn là tra tấn - có mặt ở Ba Lan vào năm 2003. Nhưng đó cũng là một bằng chứng bị mất tích.
Báo cáo điều tra thứ hai về những vụ bắt cóc do CIA thực hiện ở châu Âu của Dick Marty, nhà điều tra của Hội đồng châu Âu, cách đây 2 năm cũng thu được những kết quả tương tự. Hội đồng châu Âu là một tổ chức quốc tế kiểm soát quyền con người ở tổng cộng 47 quốc gia trong khu vực châu Âu.
Ngoài ra, người ta cũng tố cáo Cơ quan Tình báo Italia làm ngơ cho CIA bắt cóc giáo sĩ Hồi giáo Abu Omar ngay tại Milan. Cơ quan Tình báo Anh (MI-6), cũng giúp cung cấp thông tin trực tiếp đến các nhân viên CIA để họ tiến hành những cuộc hỏi cung ở Morocco.
Và cũng có những báo cáo về một nhà tù bí mật của CIA ở Romania. Chính quyền Tây Ban Nha cũng bị ám chỉ đã cho phép Mỹ sử dụng sân bay trên đảo Mallorca của mình để chuyên chở các nghi can khủng bố. Các cuộc điều tra đã được tiến hành đối với các quốc gia liên quan này.
Còn đối với Jerry M., viên phi công của chuyến bay Gulfstream N379P chuyển tù nhân Sheikh Mohammed từ Kabul đến Szymany trong tháng 3/2003, hiện đang sống ở Birmingham, bang Alabama (Mỹ). Jerry M. luôn phủ nhận sự có mặt của mình ở Ba Lan năm 2003, và cũng không xác nhận việc mình có làm việc cho công ty có tên gọi Aero Contractors hay không
