Thủ lĩnh Hezbollah - Hassan Nasrallah

Có người coi Nasrallah là một “con cáo già”, biết cách leo lên đỉnh quyền lực tại Hezbollah bằng những khẩu hiệu tôn giáo và dân tuý. Nhưng đối với một số khác, ông ta lại là một chiến sĩ đấu tranh quên mình vì quyền lợi của người dân. Một số chuyên gia nhận định, Nasrallah chỉ là một con rối do Iran và Syria giật dây. Nhiều người lại đánh giá ông ta là một chính trị gia độc lập, mạnh mẽ, hơn nữa là một “ngôi sao mới” có ảnh hưởng chưa từng có trong cộng đồng Arập nói chung. Dù thế nào, thủ lĩnh Hezbollah vẫn đi vào lịch sử với tư cách một nhân vật với tên tuổi gắn liền với thảm kịch đang diễn ra tại Trung Đông, đã cướp đi mạng sống của hàng trăm người tại cả Liban và Israel...

Syed Hassan Nasrallah sinh ngày 31/8/1960 tại một khu phố phía đông Beirut. Tuổi thơ của Hassan qua đi nhanh chóng khi nội chiến nổ ra tại Liban giữa hai cộng đồng người Hồi giáo và Thiên Chúa giáo.

Gia đình Nasrallah buộc phải chạy về phía nam, trước khi Hassan quyết định tới thành phố Najaf của Iraq (một trong những trung tâm của cộng đồng người Shiite) để vào học tại trường tôn giáo ở đây. Việc Saddam Hussein lên nắm quyền sau đó và bắt đầu hạn chế quyền lực của người Shiite đã khiến Hassan quay trở lại Liban, gia nhập vào phong trào Amal của người Shiite. Năm 20 tuổi Hassan nhanh chóng được bầu vào ban lãnh đạo của tổ chức này.

Những khẩu hiệu ban đầu của phong trào Amal là đòi phân chia công bằng các đại diện chính trị và lãnh đạo kinh tế, cải thiện các điều kiện sống và giáo dục. Nhưng với việc Israel đưa quân vào Liban năm 1982, phong trào này đã nảy sinh ra một phe phái cực đoan hơn là Hezbollah, thực chất là một tập hợp các nhóm dân quân vũ trang chống lại quân Israel. Người sáng lập, đồng thời là lãnh tụ tinh thần của Hezbollah chính là Husayn Fadlallah đã tuyên bố: “Chúng tôi nổi dậy là để giải phóng đất nước, để đánh đuổi những tên đế quốc xâm lược, và tự nắm lấy vận mệnh của mình”.

Thế giới bắt đầu biết đến cái tên Hezbollah vào ngày 23/10/1983, sau vụ đánh bom trại lính thủy quân lục chiến Mỹ và Pháp tại Beirut. Năm 1984, các tay súng thuộc lực lượng này đã cho nổ một quả bom khác ngay cạnh Đại sứ quán Mỹ. Các thủ lĩnh nhóm này tuyên bố, những hành động này là để trả đũa việc quân NATO đã án binh bất động trong thời gian vụ thảm sát tại các trại tị nạn của người Palestine ở tây Beirut. Ngoài ra, Hezbollah còn tổ chức nhiều chiến dịch quân sự khác chống lại Israel, cướp máy bay, bắt cóc nhiều quan chức của Mỹ v.v... Trong thời gian này, Nasrallah bắt đầu nổi lên là một quan chức có uy tín cao trong Hezbollah với những quyết định và hành động mạnh mẽ.

Theo đánh giá chung, uy tín tăng lên rất nhanh của Hezbollah tại Liban hồi những năm 90 là nhờ có hai sách lược chính do Nasrallah đề xướng. Thủ lĩnh trẻ tuổi của Hezbollah đã cho thành lập cả một cơ quan báo chí tuyên truyền riêng cho mình. Kênh truyền hình riêng Al-Manar của họ đứng thứ ba trong các kênh có uy tín nhất tại Liban (thống kê năm 2004, kênh này có tới 10 triệu người xem thường xuyên). Hezbollah còn triển khai một loạt các đài phát thanh (trong đó có cả tiếng Do Thái) và các website của mình trên Internet.

Nasrallah thi hành một chính sách xã hội rất có hiệu quả bằng việc đầu tư rất nhiều tiền bạc khôi phục là những khu nhà đổ nát của người dân, sau khi Israel rút quân vào năm 2000. Hezbollah cho xây dựng cả một hệ thống tòa án, nhà trẻ, trường học, bệnh viện và cả siêu thị cho người dân. Với những chính sách dân túy này, không có gì ngạc nhiên khi liên minh Hồi giáo cực đoan do Hezbollah đứng đầu tại miền Nam đã giành được tới 23 ghế Quốc hội trong cuộc bầu cử tháng 6/2005.

Bản thân Nasrallah không bao giờ ưa thích chuyện được sùng bái cá nhân. Ông ta đã ra lệnh thay thế tất cả những chân dung của mình trên đường phố phía nam Beirut bằng hình ảnh những thành viên nổi tiếng của Hezbollah đã thiệt mạng, đồng thời cấm báo chí của tổ chức tâng bốc mình. Nasrallah chưa bao giờ đặt chân tới một quốc gia phương Tây nào, nhưng ông lại có cả một mạng lưới người đưa tin tại đây. Một người con trai của ông ta cũng từng được cho sang Mỹ học.

Các chuyên gia Israel đánh giá rằng, không có một lãnh tụ Hồi giáo nào có thể hiểu rõ phương Tây bằng Nasrallah. Dù cố thể hiện không quan tâm đến sự an toàn của bản thân, nhưng Nasrallah lại là người cực kỳ cẩn trọng. Ông ta thường xuyên di chuyển trong sự hộ tống nghiêm ngặt của các vệ sĩ. Nasrallah có tới 5 văn phòng khác nhau tại Beirut, tất cả đều được ngụy trang và giữ bí mật nghiêm ngặt.

Công bằng mà nói, Nasrallah là một trong những chính trị gia có tầm nhìn xa nhất tại Liban hiện nay, đã có công biến tổ chức du kích này thành một phong trào xã hội có ảnh hưởng sâu rộng. Những mục tiêu chính được Nasrallah đặt ra đối với Hezbollah vẫn là một cuộc chiến không khoan nhượng với Israel, đồng thời biến Liban trở thành một quốc gia Hồi giáo.

Nhiều người thiếu hiểu biết tường tận đã tự hỏi, tại sao chính quyền Liban không trục xuất các thành viên Hezbollah (được coi là “tội đồ” chính khiến quốc gia này phải hứng chịu những đòn tấn công gây thiệt hại nặng nề về người và của từ phía Israel)? Câu trả lời đơn giản là không thể – Hezbollah đã trở thành “một quốc gia bên trong một quốc gia”, với các cơ cấu của nó đã ăn sâu vào từng “tế bào” của xã hội Liban. Do bó, bạo lực chắc chắn không phải là giải pháp vãn hồi tình hình tại Trung Đông