Thực hư về câu phát ngôn gây “bão” của Tổng thống Iran
"Xóa sổ Israel khỏi bản đồ thế giới" (wipe Israel off of the map), hay "Xóa sổ Israel khỏi bề mặt trái đất" (eradicate Israel off the face of the earth) là 2 cách nói phổ biến nhất được các tổng thống và quan chức ngoại giao, nghị sĩ Mỹ cũng như một số nước lặp đi lặp lại nhiều lần trong các phát biểu chống Iran và được báo chí trích dẫn nhiệt tình.
Tuy nhiên, một số chuyên gia về ngôn ngữ Ba Tư ở Mỹ đã phát hiện sự thật là Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad không phát biểu như vậy.
Sau khi nghe các phát biểu của nữ nghị sĩ - ứng cử viên Tổng thống Mỹ đảng Cộng hòa Michele Bachmann (ngày 19/9/2011) và Tổng thống Barack Obama (ngày 21/9/2011), trong đó nói rằng Iran "đe dọa xóa Israel khỏi bản đồ thế giới", các chuyên gia cho rằng những phát biểu này hoàn toàn không đúng sự thật, có thể là do phiên dịch sai. Vậy sự thật câu nói của Tổng thống
"Bão" chính trị quanh câu nói của Tổng thống
Mấu chốt vấn đề là nội dung bài báo đã quy cho câu nói ấy là của Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad được trích dẫn bởi Hãng thông tấn Sinh viên Iran (ISNA). Và bài báo đã châm ngòi cho một làn sóng giận dữ lan khắp nước
Sự thật là Tổng thống Ahmadinejad chỉ dẫn lại phát biểu của lãnh tụ tối cao của Cách mạng Hồi giáo Iran, Đại giáo chủ Ruhollah Khomeini, nhưng chi tiết này đã bị những kẻ chống Iran cố tình bỏ qua và làm lớn chuyện quanh nội dung câu nói và gán nó cho ông Ahmadinejad (một chính khách Iran đương nhiệm, người có thái độ chống Israel rất rõ ràng) nhằm kích động làn sóng chống Iran, tạo lý do để Israel có thể phát động một chiến dịch quân sự chống Iran.
 |
| Đài tưởng niệm ở Teheran của Iran. |
Sau đó, các chuyên gia như Juan Cole của Đại học Michigan và Arash Norouzi của Dự án Mossadeh đã vạch rõ sự thật câu phát biểu bằng tiếng Ba Tư (Persian) đã "không hề nói rằng Israel nên bị xóa khỏi bản đồ", mà nói rằng Nhà nước Israel "sẽ sụp đổ".
Phát biểu với báo chí đầu tháng 10/2011, Giáo sư Cole nói rằng vào thập niên 80 thế kỷ trước, Đại giáo chủ Khomeini đã có một bài phát biểu trước đám đông tín đồ, trong đó có câu (bằng tiếng Ba Tư) "Een rezhim-i eshghalgar-i Quds bayad az sahneh-i ruzgar mahv shaved", có nghĩa là "Chế độ chiếm đóng này tại Jerusalem phải biến mất khỏi sân khấu thời gian".
Câu nói này đã bị một tay "phiên dịch" vô danh nào đó chuyển thành "
Tuy nhiên, Hãng thông tấn ISNA đã dựa vào bản phiên dịch sai nói trên và còn tung lên trang tin điện tử, sau đó Ban biên tập của trang thông tin điện tử (Website) của Tổng thống Ahmadinejad lại trích dẫn theo bản dịch này, thành ra mọi người hiểu rằng Tổng thống Ahmadinejad đòi "xóa Israel khỏi bản đồ". Vấn đề không dừng lại đó. Các cơ quan chính quyền của
Năm 2000, người kế vị chức lãnh tụ tối cao là Đại giáo chủ Khamenei nói rằng "Lập trường của Iran, vốn đã được thể hiện bởi Imam (Khomeini) và đã được khẳng định lại nhiều lần, là khối u ung thư có tên gọi là Israel phải bị nhổ ra khỏi khu vực". Đại giáo chủ Khamenei nói thêm rằng "người Palestine tị nạn phải được trở về quê hương, và những người Thiên Chúa giáo, Do Thái giáo và Hồi giáo có thể chọn cho mình một chính phủ".
Karim Sadjadpour, một chuyên gia về Iran tại Viện Hòa bình quốc tế Carnegie, đã phân tích các phát biểu của Đại giáo chủ Khamenei và đưa ra kết luận rằng mục tiêu nhất quán của Đại giáo chủ không phải là dùng vũ lực quân sự để hủy diệt Nhà nước Do Thái mà là "đánh bại lý tưởng của chủ nghĩa Zion và làm tan rã Nhà nước Israel thông qua một trưng cầu ý kiến rộng rãi". Còn người
Do khẩu khí và quan điểm cứng rắn của Tổng thống Ahmadinejad, cộng với chính sách chống
