Tình tiết mới quanh cái chết bí ẩn của cố Tổng Thư ký LHQ Dag Hammarskjold

Thứ Năm, 03/10/2013, 15:05

Một nhóm các nhà điều tra quốc tế độc lập vừa công bố một bản báo cáo, liên quan đến cái chết đáng ngờ của Tổng thư ký (TTK) LHQ Dag Hammarskjold (1905-1961) - vị TTK thứ 2 của tổ chức chính trị quy mô hàng đầu thế giới này.

Đứng đầu nhóm điều tra đầy uy tín này là giáo sư nổi tiếng người Đức Manuel Frohlich, Trưởng bộ môn Khoa học chính trị Trường đại học Tổng hợp Friedrich Schiller, thành phố Jena thuộc bang Thuringia miền Trung nước Đức, cũng là Chủ biên tạp chí Zeitschrift fur Politikwissenschaft chuyên về nghiên cứu khoa học chính trị quốc tế.

Quy tụ nhiều nhà khoa học chuyên môn và luật gia kỳ cựu, sau một thời gian đi sâu nghiên cứu về cái chết bí ẩn của TTK D. Hammarskjold, nhóm điều tra đã cho công bố bản báo cáo kết luận trường hợp tử nạn của người đứng đầu Tổ chức LHQ tại London (Anh) vào ngày 20/9 vừa qua.

TTK D. Hammarskjold người Thụy Điển qua đời vào ngày 18/9/1961, trong một tai nạn máy bay ở ngoại vi thành phố Ndola phía bắc Rhodesia (nay là Cộng hòa Zambia), khi ông đang trên đường tới tham dự một cuộc đàm phán nhằm chấm dứt xung đột giữa các tổ chức vũ trang kình địch trong vùng. Nguyên nhân vụ tai nạn được Ủy ban điều tra đặc biệt của LHQ (SICUN), do TTK U Than (1909-1974) cũng là người kế nhiệm D. Hammarskjold lập ra ngay sau đó, đã khẳng định lỗi chính là do phi hành đoàn không làm chủ kỹ thuật hạ cánh vào ban đêm(!).

"Một điều nực cười đối với đội ngũ phi công dày dạn của Hàng không dân dụng Thụy Điển SAS, một công ty nổi tiếng thế giới về sự khắt khe trong tiêu chuẩn tuyển chọn nhân viên của mình", Giáo sư M. Frohlich cùng nhóm điều tra nêu nhận định ở phần đầu bản báo cáo.

Theo tường trình của SICUN, vào tối ngày 17/9/1961, chiếc phi cơ 2 động cơ, 16 chỗ ngồi hiệu DC-6 thuộc Hãng SAS do LHQ thuê, chở TTK D. Hammarskjold và đoàn tùy tùng đang trên đường tới Cộng hòa Dân chủ Congo, thể theo lời đề nghị của tướng Moise Tshombe cầm đầu đạo quân ở Katanga chống lại lực lượng giữ gìn hòa bình của LHQ, nhằm ký thỏa thuận ngừng bắn cho vùng đất trọng yếu này. Lúc chỉ còn cách thành phố Ndola khoảng 12km, cũng là địa điểm tập kết cho phái đoàn của LHQ trước khi dùng đường bộ di chuyển sang Congo, chiếc DC-6 đang hạ độ cao để tiếp đất bất ngờ… nổ tung, khiến toàn bộ tổ lái 3 người cùng 16 hành khách thiệt mạng.

Bản báo cáo của nhóm điều tra độc lập đã đặt dấu hỏi: Vì sao biên bản khám nghiệm tử thi chính thức của Bệnh viện thành phố Ndola bỗng dưng biến mất một cách khó hiểu, thay vào là bản sao "mô phỏng theo trí nhớ" để cung cấp cho SICUN(?!).

Còn theo tiết lộ trước khi qua đời của Thiếu tướng Na Uy Bjorn Egge (1918-2007), người từng phụ trách Cơ quan Tình báo của LHQ ngay từ thời TTK đầu tiên Trygve Lie (1896-1968), thì lúc D. Hammarskjold được xe cứu thương chở đến phòng cấp cứu ông vẫn còn sống, nhưng lại đột ngột tử vong do một vết đạn súng lục bắn thẳng vào giữa trán từ một kẻ giấu mặt nào đó. Hiển nhiên biên bản pháp y gốc đã bị lấy đi để che giấu bằng chứng giết người có chủ ý.

Hiện trường vụ tai nạn kinh hoàng.

Ngoài ra báo cáo điều tra cũng nhấn mạnh tới một điểm quan trọng: Các thành viên thuộc SICUN đã sơ suất bỏ qua một tình tiết đáng chú ý, là không lấy lời khai của các nhân chứng trong ngôi làng gần hiện trường. Chính những người này vào cái  đêm 17/9 định mệnh ấy đã chứng kiến cảnh một chiếc máy bay khác đang "bám đuôi" chiếc DC-6, rồi đột nhiên chiếc phi cơ chuẩn bị hạ cánh nổ tung, còn chiếc máy bay lạ liền mất dạng ngay sau đó; chứ không vòng lại để ứng cứu theo thông lệ hàng không quốc tế.

Liên quan đến tình tiết của chiếc phi cơ lạ mặt này, Trưởng nhóm điều tra M. Frohlich cùng các cộng sự đã nêu dẫn chứng từ một cựu sĩ quan thuộc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đã về hưu, yêu cầu được giấu tên vì lý do an toàn bản thân. Trong thời điểm chiếc DC-6 rơi ở Ndola, ông này đang công tác tại một trạm giám sát điện tử của CIA đóng trên đảo Síp, đã nghe thấy những giọng nói "rặt âm điệu Mỹ" trên làn sóng liên lạc siêu mật của CIA như "Tôi bắn nó nhé?"... "Tôi hạ nó rồi!", chứng tỏ sự can dự của CIA vào sự kiện bi thảm cướp đi mạng sống của hàng chục người.

Thi thể D. Hammarskjold hầu như nguyên vẹn sau khi máy bay rơi. Ảnh do tướng B. Egge cung cấp.

Còn một câu hỏi để ngỏ nữa, rằng chẳng hiểu sao các thành viên thuộc SICUN (nay đều đã quá cố) lại "không chịu" ghi nhận lời của một nhân chứng quan trọng, kể lại sự việc. Trung sĩ cận vệ người Thụy Điển Harold Julien, một trong 4 vệ sĩ tháp tùng TTK D. Hammarskjold, cũng là người sống sót duy nhất được chính thức phát hiện tại hiện trường, đã cho biết có nhiều tiếng nổ liên tục "như đạn trọng liên" trước khi chiếc DC-6 rơi. Rồi Trung sĩ H. Julien cũng qua đời sau 5 ngày nhập viện vì vết thương quá nặng, mang theo điều bí ẩn về các tràng đạn trọng liên vốn là thứ vũ khí thông dụng trang bị trên các máy bay tiêm kích quân sự thời ấy.

Điểm đặc biệt trong bản báo cáo của nhóm điều tra độc lập do Giáo sư M. Frohlich đứng đầu, đã đề cập tới tài liệu lưu trữ của Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) trong đó có hồ sơ về "vụ D. Hammarskjold", nhưng tướng 4 sao Keith B. Alexander, đương kim Giám đốc NSA đã một mực cự tuyệt không cho nhóm điều tra tiếp cận tài liệu, cho dù đã quá thời hạn nửa thế kỷ bảo mật vì lý do "đề tài nhạy cảm"(?!).

Đồng thời, các nhà khoa học và luật sư thuộc nhóm điều tra cũng đi sâu phân tích bối cảnh tình hình trong vùng. Trong thực tế, Mỹ và các đồng minh thân cận như Anh và Bỉ không muốn có sự hiện diện của lực lượng giữ gìn hòa bình của LHQ ở Congo, nhằm duy trì chính thể hợp hiến của vị Tổng thống đầu tiên Joseph Kasa-Vubu (1917-1969); cũng như phương Tây đã tiếp tay cho tướng M. Tshombe lật đổ và hành quyết vị Thủ tướng Congo đầu tiên Patrice Lumumba (1925-1961), người đã có công giành lại nền độc lập cho tổ quốc mình từ tay thực dân Bỉ vào tháng 6/1960.

Nguyên nhân chủ yếu nhằm kiểm soát nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú ở Congo, nhất là các mỏ uranium trong tỉnh Katanga do phiến quân của M. Tshombe trấn giữ. Chính nguyên liệu uranium lấy từ Katanga đã được Washington sử dụng để chế tạo 2 quả bom nguyên tử ném xuống Hiroshima và Nagasaki ở Nhật Bản vào cuối Thế chiến II.

"Điều mỉa mai là sau cái chết của D. Hammarskjold, Tổng thống Mỹ lúc ấy là John F. Kennedy từng biết rõ các kế hoạch của CIA, lại lấy làm tiếc rằng đã mạnh mẽ phản đối các chính sách của LHQ ở Congo. Thậm chí còn "nhỏ nước mắt cá sấu" khi tuyên bố: "So với D. Hammarskjold tôi chỉ là một người đàn ông nhỏ bé. D. Hammarskjold là chính khách vĩ đại nhất trong thế kỷ của chúng ta!", bản báo cáo của nhóm điều tra độc lập kết luận.

Được biết, trước khi trở thành người đứng đầu Tổ chức LHQ thay TTK quá cố T. Lie, chính khách lão luyện D.Hammarskjold từng đảm nhiệm các chức vụ đầy trọng trách trong Chính phủ Thụy Điển như Thống đốc Ngân hàng Trung ương, Bộ trưởng Bộ Tài chính và Bộ trưởng Bộ Ngoại giao. Cố TTK D. Hammarskjold cũng là người đầu tiên được truy tặng giải Nobel Hòa bình, sự kiện hy hữu trong toàn bộ lịch sử hơn một thế kỷ tồn tại giải thưởng danh giá hàng đầu thế giới này

Quang Phú (theo Secret Services)
.
.