Từ cậu bé bán nước trở thành “ông trùm tài chính” phố Wall (tiếp theo và hết)

Ông trùm không muốn… thoái vị

Tờ New York Times gọi Gary Cohn là "thái tử" đang ngán ngẩm trước cái sự lười nhác và "còn lâu mới về vườn" của "Chúa" Lloyd Blankfein. Cả Cohn và Blankfein đều xuất thân là giao dịch viên. Cohn khởi nghiệp tại Sở Giao dịch hàng hóa New York vào năm 1983. Hồi ấy ông bị gọi là "anh chàng kẹo cao su" vì việc của ông là cầm kẹo cao su chuyên làm êm họng các giao dịch viên cả ngày hò hét.

Không lâu sau, Cohn bắt đầu giao dịch bằng vốn riêng cho tới khi vào Goldman Sachs năm 1990. Vào Goldman, thu nhập của Cohn tụt mạnh nhưng lại làm thân được với Blankfein. Từ bấy đến nay, Cohn theo gót Blankfein trên nấc thang lãnh đạo và trở thành đồng Chủ tịch và đồng Giám đốc Điều hành (CEO) sau khi Blankfein lên chức Tổng giám đốc.

Vị CEO ngày càng tỏ ra nóng ruột được đặt chân vào vị trí cao nhất tập đoàn tài chính mạnh nhất phố Wall, nhưng vẫn chưa thấy thời cơ xuất hiện. Với Cohn, đây không phải chuyện đùa. Theo bạn bè và đồng nghiệp, Cohn sẽ ra đi nếu Blankfein không sớm thoái vị ngai. Nếu thế, chuyện kế vị ở Goldman sẽ bị đảo lộn, vì hiện không ai đủ tầm thay thế Blankfein cả. "Anh chưa biết người điều hành Goldman quan trọng đến thế nào đâu", cựu giao dịch viên cao cấp Michael J. Driscoll tại Bear Sterns nói. "Đứng đầu Goldman là thực tế đã đứng đầu phố Wall".

Bước dập dìu của Cohn và Blankfein lại càng khó hiểu hơn khi chưa ai thấy giữa họ có gì căng thẳng với nhau. Dù nhìn theo góc độ nào, họ vẫn là bạn. Nhiều năm trời, hai gia đình đi nghỉ cùng nhau và Cohn gần đây còn dự đám cưới của con trưởng Blankfein. Nhưng đây là Goldman Sachs, tập đoàn nổi tiếng với sự quyết liệt trong từng giao dịch, nơi tham vọng cũng vĩ đại như tiền lương. Chuyện đấu đá nội bộ chẳng phải xa lạ: người tiền nhiệm của Blankfein, cựu Bộ trưởng Tài chính Hank Paulson, trở thành CEO sau khi "đảo chính" lật đổ người đồng sự Jon Corzine.

Dù Cohn vẫn là ứng cử viên hàng đầu, nhưng thời gian là kẻ thủ của ông. Goldman vẫn tiếp tục cân nhắc các nhân sự khác, và quyền trượng có thể rơi vào tay ai đó chứ chẳng phải Cohn. Nếu Cohn ra đi hoặc bị loại bỏ, có thể kể đến một số tên tuổi sáng giá khác như Giám đốc Tài chính Henry Schwartz hay đồng Giám đốc bộ phận Ngân hàng Đầu tư David Solomon.

Phát ngôn viên Goldman cho biết: "Chúng tôi muốn có một đội ngũ lãnh đạo ổn định và hùng mạnh với nhiều chục năm gắn bó cùng công ty. 18/30 thành viên ban lãnh đạo đã làm việc ở Goldman từ 20 năm trở lên".

Với một người từng công khai tuyên bố "muốn chiếc ghế của Blankfein" như Cohn, chuyện này lại càng khó. Dù đã kiếm được gần 128 triệu USD kể từ năm 2007 nhưng chắc chắn Cohn có thể còn kiếm được nhiều hơn nếu làm việc tại một quỹ đầu tư. Tiền bạc hấp dẫn thật, nhưng làm sao ông có thể đánh bại Blankfein để thâu tóm thêm nhiều quyền lực ở Goldman Sachs. Do đó, sẽ hợp lý nếu cho rằng Gary Cohn chưa tính tới chuyện rời công ty, mà buộc phải ở lại tiếp tục các chiến lược riêng nhằm tìm thời cơ trở thành một Lloyd Blankfein thứ hai ở phố Wall.

Trong khi Cohn có vẻ sốt ruột, thì Blankfein lại tỏ ra thảnh thơi vì chẳng có lý do gì phải ra đi. Một số cựu lãnh đạo cao cấp của Goldman như Hankn Paulson, Jon Corzine và Robert Rubin từng giữ chức vụ cao cấp trong chính quyền như Thống đốc bang hay Bộ trưởng. Tuy vậy, bản thân Blankfein cũng hiểu ông không có chỗ ở Washington, nhất là sau hàng loạt các bê bối của giới ngân hàng kể từ khủng hoảng tài chính.

Thế nên, trong suy nghĩ ông luôn muốn ở lại Godman Sachs với bất cứ lý do nào, mà thiết thực và đáng tin nhất vẫn là: "Tôi quá ham thích công việc điều hành kinh doanh này tới mức không bao giờ muốn từ bỏ nó cho người khác. Tôi sẽ chết trên bàn làm việc đấy thôi!".

Cách đây không lâu, người ta đã nghĩ Blankfein "khó trụ được trên ngai vàng". Goldman Sachs, có tiếng thích tiến hành các thương vụ sinh lời một cách kín đáo, tức ở trong bóng tối, từng bị buộc tội lừa đảo nhà đầu tư và phải nộp 550 triệu USD phí dàn xếp. Tập đoàn này cũng bị các chính trị gia ở cả hai bờ Đại Tây Dương tấn công dồn dập, gần đây nhất là Tiểu ban Điều tra Thượng viện Mỹ.

Giới truyền thông tin rằng vụ kiện chống lại Ngân hàng Goldman Sachs của Tập đoàn Goldman Sachs (kiếm lời từ thiệt hại của khách hàng khi đặt cược vào việc giá bất động sản giảm, trong khi lại bán các khoản đầu tư sinh lời khi thị trường lên giá) đã động tới phong cách điều hành kinh doanh của Lloyd Blankfein. Ông sợ rằng Goldaman Sachs sẽ kẹt vào sự chia rẽ giữa mảng môi giới và các mảng kinh doanh chính, tức để mảng tư vấn khách hàng và quản lý tài sản độc lập với việc đầu tư bằng vốn của chính mình, sau đó sẽ bị các đối thủ cạnh tranh vượt qua. Do đó, ông cố tình chủ động khuyến khích việc xung đột lợi ích vì ông nghĩ điều đó là cần thiết đối với sự tồn tại và phát triển của ngân hàng.

Dù các nhà điều tra có kiên quyết đi sâu vào vụ việc tới mức nào, thì Blankfein cũng đủ thông minh để che đậy hoàn hảo và "nhờn thuốc" với những chiêu trò bẩn của các đối thủ nhằm hạ gục tập đoàn. Lloyd Blankfein vẫn chắc tay lái đến kỳ lạ, đưa cả tập đoàn cùng các hoạt động kinh doanh vượt qua mọi giông tố để vẫn tiếp tục tồn tại, sinh lời cực khủng ở phố Wall. Bởi lẽ, con người này có quá nhiều điểm đáng ngưỡng mộ và tạo ra một cái bóng quá lớn bao trùm cả Goldman Sachs, không ai trong thời điểm hiện tại đủ năng lực để thế chỗ ông.

Ông có vô số "tay trong", trở nên nổi tiếng vì những thư thoại ông gửi đi nhằm củng cố tinh thần nhân viên. Trong một thư thoại gần đây mà giới báo chí có được, dường như ông rất lạc quan trước các cáo buộc chống lại Goldman Sachs. Người ta cũng nói rằng ông đã gõ cửa nhiều nhân vật trong mạng lưới quyền lực nổi tiếng của Goldman để nhờ trợ giúp khi gặp khó khăn.

Tờ New York Times nhận định: "họ" là những tay trong siêu hạng nhờ sự thông minh và các vị trí thâu tóm quá nhiều quyền lực trong chính quyền. Mạng lưới của Lloyd Blankfein rất hùng mạnh, không chỉ ở Washington, mà trải khắp thế giới. Thế nên, bất kỳ khi nào ông cần đến "tình bằng hữu", chỉ cần một cú điện thoại là xong!--PageBreak--

Cái bóng quá lớn ở phố Wall

Chính Lloyd Blankfein không thể nhớ nổi từ lúc nào sự nghiệp của ông lên tầm cao mới. Chia sẻ với phóng viên New York Times, ông cho biết bí quyết thành công tại Goldman Sachs đơn giản nằm ở khả năng thích nghi với tình hình, hoàn cảnh mới và người mới, thế nhưng theo cách thức giao tiếp mới. Blankfein tin vào khả năng xét đoán tình hình và con người, không bao giờ chịu áp lực quá lớn từ những lời thuyết phục không đáng tin.

Ông có tài kiếm tiền cực giỏi. Ông lấy lợi nhuận làm mục tiêu cũng giống như phần lớn các nhà đầu tư ở phố Wall nói chung và Goldman nói riêng. Tất nhiên giới lãnh đạo cao cấp nhất của Goldman Sachs không thể không chú ý đến tính cách trên của ông. Ông không muốn đặt nặng mục tiêu vào việc kiếm tiền dù nhiều người trong tập đoàn cho rằng ông quá quan tâm đến lương thưởng và muốn kiếm càng nhiều tiền càng tốt do ám ảnh bởi tuổi thơ khốn khó.

Giám đốc cũ của bộ phận quan hệ chính phủ ở Goldman Sachs cho rằng, Blankfein thăng tiến nhanh ở Goldman nhờ cả "chỉ số EQ cao" cũng như "trí lực bẩm sinh". Quả thực, ông là người thú vị, mê lịch sử nhưng lại rất vui nhộn khi làm việc cùng, luôn sẵn sàng pha một câu chuyện cười bất cứ khi nào bầu không khí trở nên căng thẳng. Nếu mọi người sẵn sàng thức khuya vì một cuộc gọi từ nước ngoài, ông cũng như thế. Nếu cha của một ai đó qua đời, ông cũng cảm thông cho người đó một ngày nghỉ phép.

Tuy nhiên, ít ai hiểu rằng ông từng muốn làm một người bình thường, thay vì luôn cố gắng trở nên "hài hước và giải trí". Khi còn là một đứa trẻ, Blankfein khá mũm mĩm và tỏ ra vô cùng mặc cảm với bạn bè. Ông đã cố che giấu điều này bằng cách biến bản thân thành một anh hề, chuyên pha trò gây cười cho bạn bè và trở nên nổi tiếng khắp Trường trung học Thomas Jefferson nhờ phong cách hài hước, thân thiện. Chính điều này đã tạo nên một phong cách rất độc đáo cho Blankfein, làm cầu nối với nhân viên và xây dựng môi trường làm việc thoải mái, tự do và sáng tạo.

Lloyd Blankfein luôn bị ám ảnh bởi quá khứ nghèo khổ, thế nên trong thâm tâm ông vẫn rất căng thẳng và đặt áp lực cho bản thân phải kiếm thật nhiều tiền. Vì thế, điều ông thực sự mong mỏi là được thư giãn đầu óc. "Tôi không được yên tĩnh một chút nào, thành thật mà nói. Tôi phải chịu sự ồn ào từ những cuộc điều tra và những yêu cầu, hay sự ồn ào của đám đông la hét ngoài kia, hay báo chí với những người luôn muốn kiếm được thứ gì đó để viết. Áp lực tài chính luôn ám ảnh tôi trong từng giấc ngủ" - ông nói.

Một trong số các dinh cơ của Blankfein - minh chứng cho khối tài sản khổng lồ hàng tỉ USD.

Giờ đây, ông đã có cuộc sống giàu sang. Ông mới chi 26 triệu USD mua căn hộ kép đối diện với công viên trung tâm. Ông còn dành 41 triệu USD mua căn nhà 13 phòng ngủ tại Southampton. Thế nhưng, khi thông tin về các vụ mua nhà của ông đến tai giới truyền thông, công chúng lại có dịp soi mói. Blankfein và gia đình quyết định không bán căn nhà của họ tại Sagaponack, trước đó đã được rao bán vào năm 2007 với giá chưa đầy 14 triệu USD.

Dư luận cũng chĩa mũi dùi vào gia đình ông hồi năm ngoái, khiến Blankfein phải yêu cầu các nhân viên Goldman Sachs tránh mua sắm các khoản lớn. Khi ấy, vợ ông và vợ một chuyên gia điều hành cao cấp khác tại Goldman đã bị New York Times coi như kẻ làm gián đoạn và gây quá nhiều sự ồn ào tại một sự kiện mua sắm quy mô lớn ở Hamptons, thuộc bang Virginia.

Bỏ qua một vài chuyện vụn vặt cá nhân, đến thời điểm hiện tại, Ban lãnh đạo Goldman Sachs đã quá ấn tượng với tính bền bỉ, tham vọng và khả năng điều hành công việc kinh doanh của Blankfein. Một quản lý cấp cao của Goldman Sachs kể: "Tôi thực sự ngưỡng mộ cách ông ăn uống, ngủ và thư giãn với chính công việc kinh doanh, quản lý thị trường mà vẫn kiếm được những khoản tiền lớn". Truyền thông cũng lần lượt khen ngợi Blankfein - "chuyên gia phản ứng nhanh nhạy và sắc bén" của phố Wall. Lloyd Blankfein khác biệt, bởi ở con người ông chẳng có chút tự phụ nào.

Ông nhận thức rõ về yếu điểm của mình và muốn làm tốt hơn. Khi nhìn vào một số người và chứng kiến con đường họ đi trong khoảng từ 15 đến khoảng 20 năm và đạt đến cấp cao nhất định, thành công của họ nhiều hơn, nhưng yếu điểm cũng bộc lộ rõ ràng hơn. Lãnh đạo tốt cần khả năng nhận ra yếu điểm cả họ và khả năng tự phát triển.

Và Goldman Sachs nhìn thấy tất cả các đức tính trên ở Blankfein, nên chẳng dễ gì để ông ra đi khi vẫn còn đủ sức khỏe đảm trách cỗ máy kiếm tiền ở phố Wall. Còn riêng với Lloyd Blankfein, ông ở lại để tiếp tục hành trình đi tìm thành công của một cậu bé nghèo bán nước giải khát ở sân vận động. Từ cửa sổ văn phòng nhìn về khu Đông New York, quang cảnh ấy nhắc ông rằng: giấc mơ Mỹ ngày nào hiện vẫn còn dang dở…