“Chiến thắng không tưởng” đối với nhà văn Jamaica Marlon James

James đã nhận giải kèm theo tấm séc trị giá 50.000 bảng (76.400USD) từ tay nữ Công tước xứ Cornwall trong buổi lễ được tổ chức tại Guidhall ở London (Anh).

Từng bỏ nghề viết vì bị 70 nhà xuất bản từ chối

Dày 686 trang, cuốn tiểu thuyết “A Brief History of Seven Killings” được so sánh với phim của đạo diễn Mỹ Quentin Tarantino bởi tính bạo lực và những câu chửi thề trong đó. Một phần cuốn tiểu thuyết gay cấn bạo lực này được James viết bằng ngôn ngữ địa phương.

Nhà văn Jamaica Marlon James nhận giải Man Booker với tiểu thuyết “A Brief History of Seven Killings”.

James cho biết, anh đã gần như từ bỏ việc viết lách sau khi cách đây hơn 1 thập niên, cuốn tiểu thuyết đầu tiên của anh, John Crow's Devil, đã bị 70 nhà xuất bản từ chối. Cuối cùng nó đã được xuất bản hồi năm 2005. James chia sẻ, việc đoạt giải Man Booker là điều “không tưởng” đối với anh và đùa rằng, anh sẽ dành số tiền thưởng để đặt một bộ trang phục may bằng tay.

“A Brief History of Seven Killings” mô tả nạn bạo lực chính trị ở Jamaica và tình trạng buôn bán ma túy tràn lan ở Mỹ, đồng thời xoay quanh nỗ lực ám sát siêu sao  dòng nhạc reggae Marley. Với gần 80 nhân vật, câu chuyện được kể bằng nhiều giọng khác nhau, từ các tay gangster tới những bóng ma, những kẻ buôn ma túy tới các điệp viên CIA, sử dụng các thổ ngữ tiếng Anh và tiếng địa phương. “Tôi cảm thấy thật ngọt ngào. Đây là một sự khẳng định và “A Brief History of Seven Killings” là cuốn tiểu thuyết mang lại nhiều rủi ro nhất mà tôi từng viết. Jamaica có truyền thống văn học phong phú. Tôi thật may mắn khi là nhà văn Jamaica đầu tiên đoạt giải Man Booker, song hy vọng không phải là người cuối cùng. Tôi mong chiến thắng này sẽ gây được nhiều sự chú ý của công chúng hơn, tới những gì đang diễn ra ở Jamaica và vùng Caribbe, nơi đang xuất hiện những nhà văn mới, những cây bút đang khảo sát xã hội đương đại” – James giãi bày.

Ông Michael Wood, Chủ tịch Ban giám khảo giải Man Booker năm nay, nhận định: “A Brief History of Seven Killings” là cuốn tiểu thuyết “đặc biệt”, song phải thừa nhận chủ đề cuốn truyện khiến nó trở thành một lựa chọn gây tranh cãi và sau gần 2 tiếng, Ban giám khảo mới đưa ra được quyết định. “Cuốn truyện đầy tính bạo lực, có nhiều câu chửi thề, song đầy sự kinh ngạc”.

Một thành viên trong Ban giám khảo muốn được tặng cuốn tiểu thuyết này cho mẹ mình, song nhận thấy nó “hơi khó đọc”.

Phản ánh thói đạo đức giả ở Jamaica qua nhân vật đồng giới

James đang dạy viết văn tại Trường đại học Macalester ở Saint Paul, bang Minnesota (Mỹ). Việc sống xa quê hương đã giúp anh có được “sự can đảm nhất định để đi sâu vào những chủ đề như bạo lực và hậu quả của nạn bạo hành và tình dục. Tôi cần khoảng cách đó và nhãn quan đó” – James nói.

Ngày 3/12/1976, 7 người đàn ông có súng máy từ West Kingston đã đột nhập vào nhà Marley, tuy nhiên nghệ sĩ vẫn sống sót. Với những gì được nghe kể lại từ sự kiện này, James đã viết cuốn “A Brief History of Seven Killings”, tuy nhiên trong truyện, Marley chỉ được gọi là “ca sĩ”. “Đây là tiểu thuyết tội ác song đã vượt ra khuôn khổ của thế giới tội ác và đi sâu vào sự kiện mà chúng ta ít được biết tới. Đây sẽ được coi là tác phẩm văn học kinh điển trong thời đại chúng ta” – giáo sư Wood nói.

James sinh ra và lớn lên ở Portmore, thị trấn ngoại ô thủ đô Kingston, trong gia đình có cha mẹ đều là cảnh sát. “Ở vùng lân cận nơi tôi sinh sống chưa hề xảy ra vụ giết người nào, mà chỉ có trộm cắp” – James cho biết. Khi xảy ra vụ ám sát Marley, James mới 6 tuổi song anh vẫn nhớ như in không khí sợ hãi mà sự kiện này gây nên.  Anh đã rời Jamaica, tới Mỹ hồi năm 2007.

Trong quá trình viết tiểu thuyết, James đã nghe Exodus, album được Marley thu âm sau vụ ám sát, bởi anh muốn nắm bắt được quan điểm của nghệ sĩ và đưa vào cuốn truyện của mình.

James là một người đồng tính và việc công khai thừa nhận giới tính của mình là điều không hề đơn giản ở Jamaica. Khi được hỏi anh có điểm tương đồng nào với Weeper, tay gangster đồng tính, giết người không ghê tay song lại thích trích dẫn các câu văn học, trong cuốn truyện của mình, James trả lời. “Tôi không biết mình có điểm gì giống với nhân vật đó hay không, song tôi thấy quan trọng khi trong cuốn truyện có các nhân vật đồng tính, để qua đó phản ánh được tình trạng tình dục đồng giới và thói đạo đức giả ở Jamaica”.