Euro 2012: Ukraina méo mặt vì nợ, UEFA kiếm bộn tiền

Không như mong đợi

Thời gian gần đây, khi chiếc cúp vô địch EURO được trưng bày ở các địa điểm đông người, khán giả thường xuyên được "bổ mắt" bởi một số cô gái cứ nhăm nhăm tự lột đồ rồi lao lên... cướp cúp. Đây là một hành động có tổ chức hẳn hoi của nhóm FEMEN, những phụ nữ phản đối vòng chung kết EURO vì e ngại nạn mại dâm sẽ bùng nổ ở Ukraina trong thời gian diễn ra giải. Thực tế, đã có hơn 60.000 gái mại dâm đổ về 4 thành phố tổ chức EURO 2012 của Ukraina để hành nghề.

Trước đó, khi bà Yulia Tymoshenko, cựu lãnh đạo phe đối lập hàng đầu của Ukraina, tuyệt thực vì cho rằng "bị ngược đãi trong tù" thì rất nhiều lãnh đạo châu Âu trong đó có Thủ tướng Đức Angela Merkel, Chủ tịch EU Herman van Rompuy bày tỏ sự phản đối giải đấu này tại Ukraina. Nhưng với phần đông những người phản đối Euro 2012, vấn đề kinh tế vẫn là đáng lo nhất. Thông thường những dịp như thế này là cơ hội để nước chủ nhà tăng trưởng nền kinh tế nhờ thương mại du lịch cũng như phát triển cơ sở hạ tầng. Nhưng viễn cảnh ấy dường như quá xa vời trước khoản nợ mà Ukraina phải è cổ ra trả.

Tính cho đến thời điểm này, vòng chung kết Euro 2012 đã tiêu tốn của nước đồng chủ nhà Ukraina đến 13,4 tỉ USD, trong số đó có 6,6 tỉ từ kho bạc nhà nước. Nhưng sau những gì đã bỏ ra, Ukraina vẫn chưa thu hút được nhiều sự đầu tư nước ngoài.

Điều quan trọng hơn, khi EURO 2012 kết thúc, các khán giả về nước, chẳng có dấu hiệu gì cho thấy, Ukraina sẽ trở thành một thiên đường du lịch mới của châu Âu cả, ngoại trừ có một số du khách tới nước này thưởng thức sex giá rẻ nhất ở châu Âu.

Bài toán tài chính ở Euro 2012 vì thế đang trở nên khá đau đầu, nhất là khi Ukraina đang phải đối mặt với khoản nợ nghĩa vụ lên đến 11,9 triệu USD trong năm nay. Trong số này có đến phân nửa (5,3 triệu USD) phải trả bằng ngoại tệ.

Khoản nợ gần nhất là việc chính phủ nước này sẽ phải trả 2 tỉ USD cho Hãng VTB Capital của Nga và 500 triệu USD cho Eurobonds. Kiev hiện không đạt được thỏa thuận về hạn mức tín dụng với Tổ chức Tiền tệ Quốc tế (IMF) và chỉ còn hơn một năm để giải quyết vấn đề này, trước thềm cuộc bầu cử Quốc hội vào tháng 10 năm sau.

Nợ nần chồng chất

"Ukraina sẽ không nhận được bất kỳ thu nhập hay tác động đáng kể nào từ việc đồng đăng cai Euro 2012. Và những nỗ lực cải thiện hình ảnh trong mắt Liên minh châu Âu gần như vô vọng bởi những rắc rối về nội bộ" - ông Andrei Kolpakov, phụ trách quản lý đối tác tại nhóm phân tích Da Vinci AG, rầu rĩ nói.

Nạn tham nhũng quá cao tại quốc gia này khiến những nhà đầu tư nước ngoài e ngại, giá khách sạn trên trời khiến người hâm mộ bóng đá rút ngắn hẳn những ngày nghỉ tại đây, và một số thậm chí còn chọn giải pháp ngồi nhà xem qua tivi. Các nhà phân tích của Da Vinci AG dự đoán, Ukraina sẽ phải è cổ trả nợ trong vài năm tới, với số tiền phải thanh toán nằm trong khoảng 6 đến 8 tỉ USD.

Ngân hàng Quốc gia Ukraina tiết lộ, cho đến thời điểm EURO 2012 khai mạc, dòng vốn từ các khách du lịch đổ vào Ukraina cho các dịch vụ nhà nghỉ, khách sạn, đồ lưu niệm mới tại các thành phố Kiev, Donetsk, Kharkiv và Lviv mới dừng lại ở mức 1 tỉ USD. Nhưng người ta cho rằng, con số chính xác nhỏ hơn thế, ước chừng hơn 800 triệu USD mà thôi.

Bản thân các quan chức lãnh đạo của Ukraina cũng đang rất bối rối trong việc xác định đường lối để thu hút đầu tư. Phó thủ tướng Boris Kolesnikov, người chịu trách nhiệm tổ chức giải, khẳng định, việc không có những sân bay quốc tế với cơ sở hạ tầng hiện đại là một cản trở với khách du lịch, nhưng thật ra, lý do căn nguyên xuất phát từ sự sụt giảm nguồn vốn đầu tư trực tiếp (FDI) cũng như cách chính phủ xử lý nguồn vốn ấy.

Nayman, chuyên viên của Hãng kiểm toán Capital Times, khẳng định: "Nếu coi lãi suất phải trả hằng năm là 12% thì cứ mỗi năm, 10 tỉ hryvnia (1,2 tỉ USD) lại đội nón ra đi". Ông cũng cho biết, một nửa số nợ mà Chính phủ Ukraina đang phải gánh đã được sử dụng cho Euro 2012.

Rõ ràng, đó là những thông tin chẳng mấy lạc quan gì mà người Ukraina đang phải đón nhận. Ngày hội bóng đá châu lục đã khai mạc, song các quan chức kinh tế của nước này thì đang méo mặt vì lo lắng.

Đầu tư mạnh để xây dựng hạ tầng phục vụ EURO của Ukraina đều là những nguồn vốn đi vay.

Euro 2012 - "mỏ vàng" của UEFA

Giải vô địch châu Âu mang lại số tiền khổng lồ xứng đáng với vị thế của một trong những sự kiện thể thao lớn nhất thế giới. Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA) dự kiến, sẽ thu được ít nhất 1,6 tỉ USD tiền quảng cáo từ 16 đội bóng tham dự giải đấu trên đất Ba Lan và Ukraina từ ngày 8/6 đến 1/7.

Trung bình mỗi trận đấu tại EURO 2012 thu hút khoảng 150 triệu khán giả trên toàn thế giới theo dõi qua truyền hình, con số này lớn hơn cả giải vô địch bóng bầu dục Mỹ, Super Bowl. UEFA đã ký hợp đồng với tổng cộng 203 hãng truyền thông để mang hình ảnh của EURO tới mọi nơi trên hành tinh.

Mỗi trận đấu tại EURO 2012 mang về 51,6 triệu USD. Con số này gần ngang bằng với World Cup 2010 khi FIFA công bố số tiền quảng cáo là 3,6 tỉ USD cho 64 trận đấu, tương đương 56,7 triệu USD một trận. Tuy nhiên, UEFA sẽ phải bỏ ra một phần trong số này vào việc hỗ trợ hai nước chủ nhà cũng như trao thưởng. Tổng số tiền thưởng cho 16 đội tuyển tại EURO năm nay là 244 triệu USD. Đội vô địch có thể giành số tiền tối đa là 23 triệu USD nếu họ toàn thắng ở vòng bảng. Tây Ban Nha khi vô địch World Cup 2010 đã nhận được 30 triệu USD từ FIFA.

 UEFA cũng sẽ trợ giúp nước chủ nhà trong việc tổ chức các trận đấu. Đội bóng nào phải bay từ Ba Lan sang Ukraina hay ngược lại để tham gia thi đấu sẽ được hỗ trợ 49.750 USD cho công tác di chuyển. UEFA cũng sẽ trả cho các đội bóng có cầu thủ tham dự EURO 2012 tổng số tiền là 124 triệu USD.

 Giới tài chính đánh giá, EURO 2012 là một trong những "mỏ vàng" của UEFA và chắc chắn nó sẽ không dừng lại ở đây. Dự đoán EURO 2016 được tổ chức ở Pháp với 24 đội tham dự sẽ mang về khoảng 2,6 tỉ USD nếu tính theo mức giá hiện tại