NSƯT Ngọc Khang: Hát cho một tình yêu

Kể về chuyến đi này, Ngọc Khang hồ hởi như một đứa trẻ. Dễ hiểu bởi 15 năm trước anh đã từng sống và học tập trên xứ sở của bạch dương và tuyết trắng. Anh đã có thời tuổi trẻ sôi nổi và đẹp đẽ gắn liền với nước Nga thân yêu: "Không thể nào tả hết niềm xúc cảm của tôi sau 15 năm quay trở lại nơi đã nuôi dưỡng tuổi trẻ của mình, nơi cho mình tri thức và tình yêu với nghệ thuật để mình trưởng thành như hôm nay.

Mặc dù thời tiết ở Moskva đang là lạnh tới âm 27^oC nhưng khi xuống máy bay tôi vội vã chạy ra ngoài trời, bỏ qua lời nhắc nhở quàng khăn đội mũ chống rét của mọi người, hít thở bầu không khí thân quen của nhiều năm về trước, trong lòng ấm áp và rạo rực niềm vui. Bao nhiêu kỷ niệm với bạn bè, thầy cô thời sinh viên chợt như ùa về. Tôi thấy mình giống một đứa con đi xa lâu ngày trở về nhà".

Trong đêm biểu diễn cho các sĩ quan quân đội và các chuyên gia quân sự một thời đã giúp đỡ Việt Nam, NSƯT Ngọc Khang đã làm khán phòng bùng nổ. Những bài hát Nga quen thuộc như "Thời thanh niên sôi nổi", "Nước Nga Tổ quốc tôi", "Chiều hải cảng", "Ka-chiu-sa", "Cuộc sống ơi ta mến yêu người"… qua giọng hát của người nghệ sĩ Việt Nam đã truyền một tình cảm mạnh mẽ đến với công chúng Nga. Các tướng lĩnh, sĩ quan, chuyên gia Nga một thời đã trải qua chiến trận như được gặp lại tuổi trẻ của mình, gặp lại kỷ niệm của những tháng ngày ở Việt Nam, giúp đỡ nhân dân Việt Nam chiến đấu chống  đế quốc xâm lược. Tiếng hát nồng nàn của Ngọc Khang còn là lời tri ân sâu sắc với tình cảm và sự giúp đỡ quý báu của nhân dân Nga.

Nghệ sĩ xúc động kể lại: "Tiếng vỗ tay không ngớt vang lên cho tôi một niềm tự hào, một cảm xúc thăng hoa bay bổng. Nước Nga giờ đây đã thay đổi nhiều rồi, nhưng trong trái tim của người Nga thì tình cảm dành cho Việt Nam vẫn chiếm một góc rộng lớn. Tôi chỉ là một trong hàng vạn người Việt Nam có may mắn được học tập, trưởng thành ở nước Nga, được nhận tình yêu thương của những bà mẹ Nga, những thầy cô giáo Nga, và tôi biết mình sẽ hát vì hàng vạn lời cảm tạ, tri ân và yêu thương ấy".

Đã từng đi biểu diễn ở rất nhiều nơi trên thế giới, nhưng đối với NSƯT Ngọc Khang, không nơi nào cho anh cảm xúc đặc biệt như nước Nga. Đó là cảm xúc thân thuộc như đang ở quê nhà. Và mỗi bài hát không chỉ đơn thuần là biểu diễn, mà giống như lời của trái tim vang lên. "Sau những buổi biểu diễn, tôi đi bộ một mình trên những con phố cổ, nhấm nháp ly cà phê trong những quán nhỏ, tận hưởng mùa đông lạnh giá của nước Nga - nơi mà từ lâu với tôi đã thân thuộc như quê hương thứ hai của mình. Và tôi hạnh phúc vì trong đời làm nghệ thuật mình có những vùng đất như thế để yêu thương, lưu luyến".

NSƯT Ngọc Khang biểu diễn tại Liên bang Nga nhân kỷ niệm 40 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ trên không do Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga tổ chức.

Liên quan đến câu chuyện về nước Nga, NSƯT Ngọc Khang còn tự hào là nghệ sĩ được biểu diễn phục vụ Tổng thống và Thủ tướng Nga. "Tôi đã hai lần hát phục vụ ông Medvedev. Lần đầu tiên vào năm 2010, khi ông sang thăm Việt Nam với tư cách Tổng thống Liên bang Nga, và lần thứ 2 là vào ngày 7/11/2012 khi ông ấy trở lại Việt Nam trong tư cách là Thủ tướng. Đây không phải là những lần hiếm hoi tôi biểu diễn phục vụ các nguyên thủ quốc gia, nhưng cảm xúc thì rất đặc biệt.

Có thể vẫn là câu chuyện của tình yêu với nước Nga mà tôi và cả thế hệ tôi mang theo trong trái tim mình. Thủ tướng Medvedev khi nghe tôi hát xong ông có nói vui với mọi người rằng, tôi hát bằng tiếng Nga chuẩn như vậy thì là nghệ sĩ của nước Nga rồi. Tôi nghĩ người nghệ sĩ như mình thật hạnh phúc, vì được tham gia những chương trình có ý nghĩa lớn lao như vậy. Tiếng hát của mình có thể làm cây cầu nối những nền văn hóa, làm cho con người xích lại gần nhau hơn, chân tình và ấm áp hơn".

Sở hữu một giọng nam cao trong sáng, trữ tình, Ngọc Khang được công chúng biết đến từ khi đang còn là sinh viên Khoa Thanh nhạc, Nhạc viện Hà Nội với giải nhất "Giọng hát hay Hà Nội". Sau đó anh sang Nga, theo học Học viện Âm nhạc hàn lâm Traicopxki. 7 năm du học, nước Nga không chỉ cho anh kiến thức để anh trở thành một nghệ sĩ hát thính phòng điêu luyện, mà còn cho anh rất nhiều tình yêu thương, sự sẻ chia. Những ngày tết đến xuân về, ngồi ôn lại kỷ niệm, Ngọc Khang lại nhớ tới cô giáo dạy nhạc của mình. Năm nay cô đã 92 tuổi rồi. Thời anh là sinh viên, những ngày tết cổ truyền Việt Nam cô thường đến thăm, mang theo bánh và rượu, chia sẻ để học trò quên đi nỗi nhớ nhà.

Mỗi đêm giao thừa, cô giáo bấm giờ đồng hồ Việt Nam, đến khoảnh khắc chuyển giao năm cũ và năm mới cô gọi điện chúc tết học trò. Không chỉ ân cần dạy bảo về âm nhạc, những thầy cô giáo Nga còn dành cho anh tình cảm của người cha, người mẹ, người thân trong gia đình. Vì thế, nước Nga trong trái tim anh luôn là một tình cảm thiêng liêng, sâu nặng.

Trong đời sống ồn ào của showbiz hôm nay, những người làm nghệ thuật đích thực và có phần âm thầm như NSƯT Ngọc Khang dường như ít nhận được sự quan tâm của khán giả trẻ. Những pha lộ hàng, những chiêu trò PR có thể bỗng chốc đưa một cô gái, một chàng trai lên hàng "sao", cho dù họ ít được học hành và tài năng thì còn ít hơn nữa. Chúng ta đang chứng kiến một thị trường âm nhạc hỗn độn với nhiều giá trị bị đánh tráo. May thay, vẫn còn những nghệ sĩ như Ngọc Khang, những người giữ lửa cho sân khấu âm nhạc thực sự và luôn hát vì những công chúng thực sự của âm nhạc.

Nhớ lại thời mới về nước, đối mặt với cơm áo gạo tiền, vài người bạn thân khuyên Ngọc Khang vào Sài Gòn để phát triển sự nghiệp. Họ muốn anh thức thời hơn. Vì với tài năng và kỹ thuật thanh nhạc của mình, chỉ cần anh nhanh nhạy phục vụ thị hiếu khán giả, anh sẽ giàu. Nhưng Ngọc Khang từ chối. Anh ở lại Hà Nội và kiên trì con đường của mình, làm việc cho một đơn vị nghệ thuật của nhà nước. Nhiều ngôi sao của ngành âm nhạc giải trí hôm nay có thể sống trong biệt thự triệu đô, phô phang sự giàu có với áo quần, xe cộ, còn Ngọc Khang thì giản dị trong một căn nhà diện tích khiêm tốn, trong một ngõ nhỏ của Hà Nội. Anh chẳng lấy gì làm phiền lòng. Vẫn luôn luôn thấy mình đầy đủ, với những ngày đi biểu diễn, những giờ lên lớp với học trò.

Ngọc Khang chia sẻ: "Cuộc sống cho mình đến đâu thì mình nhận như thế. Thế hệ chúng tôi được dạy rằng người nghệ sĩ là cho đi mà không nên đòi hỏi quá nhiều ở đời sống. Những tham vọng nhất thời có thể mang lại cho chúng ta tiền, nhưng có thể giết chết niềm đam mê nghệ thuật. Nếu ta xu thời, cái giàu có thể sẽ đến, nhưng nghệ thuật đích thực có khi sẽ rời xa ta. Và tình yêu của công chúng cũng sẽ mất. Tôi thuộc lớp nghệ sĩ sinh ra khi đất nước còn chiến tranh, khái niệm thị trường chưa xuất hiện. Chúng tôi chỉ biết hát bằng tất cả trái tim, tâm hồn mình".

Có lẽ vì như vậy mà những gì mang tính thương mại trong đời sống âm nhạc hôm nay đừng hòng "nhiễm" được vào những người nghệ sĩ như Ngọc Khang. Đối với anh, phẩm hạnh nghệ sĩ được đo bằng chính sự yêu mến, trân trọng của khán giả. Anh chán việc ở đâu đó người ta bàn về đẳng cấp nghệ sĩ thông qua việc họ có bao nhiêu tiền.

"Cái thước đo tiền bạc hãy để nó bên ngoài câu chuyện nghệ thuật thì tốt hơn. Tôi chỉ có thể nói rằng tôi tự hào vì mình là người nghệ sĩ có thể sống đàng hoàng, kiêu hãnh với nghề. Những chương trình lớn của đất nước không thể thiếu tên mình. Và quan trọng là sau tiếng vỗ tay và ánh đèn hào nhoáng của sân khấu, tên mình vẫn được nhắc trong tình yêu mến của khán giả"