Phi công bị ảo giác dẫn tới tai nạn máy bay

Thứ Tư, 02/01/2008, 10:00
Các phi công thường là nạn nhân của những hình thức ảo giác lạ - trong một số trường hợp, họ cảm thấy như đang ngồi trên cánh máy bay và các vụ tại nạn máy bay thảm khốc có nguyên nhân từ hiện tượng này.

Một báo cáo mới đây, thực hiện theo sự ủy quyền của Cục An toàn vận tải Australia, cho thấy rằng tất cả các phi công, vào một thời điểm nào đó trong sự nghiệp của họ, sẽ gặp phải tình trạng mất phương hướng về không gian hoặc sự nhận thức bị bóp méo về phương hướng.

Báo cáo này còn cho thấy các phi công thường là nạn nhân của những hình thức ảo giác lạ - trong một số trường hợp, họ cảm thấy như đang ngồi trên cánh máy bay và các vụ tại nạn máy bay thảm khốc có nguyên nhân từ hiện tượng này.

Theo Tarek Sardana, Chủ tịch Aviation Medicine Intl Inc. (một công ty quốc tế về y khoa hàng không), có nhiều cách để ngăn ngừa chứng mất phương hướng về không gian (SD) bao gồm việc huấn luyện và thiết bị y khoa. Huấn luyện cho các phi công để họ trải nghiệm thực tế tình trạng SD trong thiết bị mô phỏng là cách tốt nhất để giảm thiểu nguy cơ SD.

Thiết kế của các máy bay hiện đại cũng góp phần giảm thiểu tác động của SD - chẳng hạn, nếu máy bay không bay đúng theo lộ trình thì hệ thống báo động sẽ bật lên hoặc chế độ lái tự động sẽ chiếm quyền điều khiển máy bay cho tới khi phi công không còn bị SD nữa.

Theo Tiến sĩ Martin Moore-Ede, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Hãng Circadian, có chứng cứ cho thấy chứng mất ngủ kinh niên nghiêm trọng - hậu quả của các lần bay qua nhiều kinh tuyến và bay đêm - có thể là nguyên nhân của sự méo mó thị giác và thậm chí là ảo giác.

Những hiện tượng này có thể xảy ra trong bất cứ trường hợp nào, khi thời gian không ngủ của các phi công bị kéo dài thêm và điều này là một vấn đề đáng lo ngại trong hoạt động bay. Việc ngăn ngừa sẽ tùy thuộc vào các hệ thống quản lý phù hợp, bao gồm lịch công tác, chính sách nghỉ ngơi, đánh giá nguy cơ, kiểm tra rối loạn giấc ngủ và huấn luyện cho các phi công. Khi phát hiện có phi công nghĩ rằng anh ta đang ngồi trên cánh máy bay thì phải lập tức cho anh ta nghỉ ngơi và ngủ đủ.

Ngoài phi công, các ngành nghề khác cũng có thể là nguyên nhân gây ra nhiều dạng rối loạn sức khỏe tâm thần. Tarek Sardana cho biết, tất cả chúng ta luôn có nguy cơ gặp phải một vấn đề về thần kinh trong một giai đoạn nào đó.

Làm gì khi phát hiện một người đang bị ảo giác có thể dẫn tới nguy hiểm cho tính mạng người khác?

Theo Tarek Sardana, khi phát hiện ai đó bị SD, ta nên nghĩ rằng máy bay vẫn trong tình trạng an toàn và báo cho mọi người biết rằng người đó bị mất tự chủ trong chốc lát. Chứng ảo giác không giống với SD mà đó là một vấn đề y khoa thực sự, còn SD là một thuật ngữ riêng trong ngành hàng không liên quan tới người làm việc trong môi trường không gian 3 chiều

Nhất Đăng (theo Prada)
.
.