Săn tiền lì xì tết

Việc nhiều người săng sái săn những tờ tiền độc và lạ làm "lucky money" (tiền may mắn hay tiền lì xì - PV) thoạt nghe tưởng đơn giản nhưng kỳ thực, rất đỗi kỳ công và nhiêu khê. Điều này đồng nghĩa với việc gắn liền với trào lưu đến hẹn lại tới này ẩn hiện nhiều bất trắc, rủi ro, những lọc lừa, man trá từ phường buôn tiền độc chực chờ những tay chơi ngờ nghệch!

1. Không còn mặn mà với đồng 2USD như mọi năm, anh Huy Cường, ngụ phường 2, quận Tân Bình đang xoáy vào việc săn tiền lạ làm quà tết. "Tâm lý chung của nhiều người là luôn thủ sẵn cọc tiền 2 USD để lì xì nên năm rồi, tổng kết việc lì xì qua lì xì lại, tôi "thu về" 22 tờ 2 USD sau khi chi ra gần 30 tờ. Vì tiền 2 USD quá nhiều nên tôi chẳng nhớ ai lì xì cho mình tờ nào và tôi cứ lấy tiền người này lì xì cho người kia. Thế nên giá trị tinh thần của những đồng 2 USD dần mất đi, chung quy cũng bởi nó trở nên đại trà, không còn mang tính chất trang trọng lẫn hấp dẫn như trước".

Anh Cường tâm sự, mọi năm khoảng gần 1 tháng trước khi Tết âm lịch gõ cửa mọi nhà thì anh lo săn tiền 2 USD để dành lì xì tết. "Người bình thường như tôi thì săn tờ 2 USD sản xuất năm 2003. Ai đó khá hơn thì săn tờ 2 USD phát hành năm 1976. Khá hơn nữa thì săn những tờ tiền có số sê-ri đẹp, hay tờ 2 USD được mạ vàng". Dứt lời, anh Cường tặc lưỡi: "Dù như thế nào thì xu hướng săn tờ 2 USD cũng đã trở nên lỗi thời. Giờ thì phải tiền độc, tiền lạ mới gây ấn tượng cho người được lì xì, để họ mỗi khi nhìn đồng tiền có một không hai trong ví của mình thì sẽ nhớ người tặng mãi".

Năm nay, anh Cường quyết định dành bất ngờ cho những người thân khi săn và tặng cho họ những tờ tiền Campuchia mệnh giá 200 riels có hình tượng Phật 4 mặt - biểu tượng của kỳ quan Angkor. Quy ra trị giá tiền Việt thì mỗi tờ tiền riels như thế chỉ tương đương 800 VNĐ. Anh Cường phân tích giá trị vật chất của tờ tiền này ít nhưng xét về ý nghĩa tâm linh thì ngời ngời: "Người thân và bạn bè của tôi đều theo đạo Phật. Nên việc đầu năm mới được lì xì tờ tiền hình vị Phật có nụ cười bí ẩn, hiền từ, hàm ý chúc người nhận được sẽ  thanh tâm, gia đạo yên lành, rũ bỏ mọi ưu phiền cùng những tham-sân-si để có một cuộc sống an lành đúng mong ước, sẽ khiến mọi người vui lòng".

Để có được những đồng riels ý nghĩa ấy, anh Cường cho biết săn được từ nhiều nguồn khác nhau: "Phần tôi dành dụm được từ chuyến du lịch Campuchia với anh chị em trong công đoàn công ty vừa rồi, phần tôi đổi tại các công ty vận tải, lữ hành tuyến Sài Gòn - Phnôm Pênh ở khu phố Tây quận 1". Anh Cường còn bật mí bên cạnh tờ riels giúp người nhận được thanh tâm ấy, anh cũng thủ sẵn trong ví những tờ tiền độc khác cũng là tiền Campuchia và một số tờ tiền của Lào mệnh giá 50 kip, 500 kip, 1.000 kip, 20.000 kip, 50.000 kip… và tùy mối quan hệ sẽ gửi tặng, lì xì tờ tiền phù hợp!

Những tờ tiền độc đang được nhiều người "săn" để lì xì Tết.

2. Không như anh Cường, chị Mỹ Ngọc, Giám đốc Công ty quảng cáo A&A ở quận Bình Tân, lại có xu hướng săn tiền lì xì kiểu khác. Có điều kiện đi nhiều quốc gia ở khu vực châu Á, lại sẵn sở thích sưu tập tiền lạ sau mỗi chuyến đi nên chị mang về khá nhiều tiền của các nước mà chị từng đặt chân. Sẵn trong tay "kho báu" ấy, chị Ngọc nói rằng, năm nay chị sẽ dành bất ngờ lớn cho những người thân yêu: "Đảm bảo khi được mình lì xì rồi ai nấy cũng sẽ rất ấn tượng và trân trọng chứ không vung vãi theo kiểu lì xì lại cho người khác như trường hợp với đồng 2 USD".

Những tờ tiền lucky money mà chị Ngọc dành tặng cho người thân là những tờ tiền Lào, Thái Lan, Nhật, Hàn Quốc, Myanmar… với đủ 12 con giáp. "Để có được bộ sưu tập tiền linh thú như vậy, nói thiệt là rất kỳ công nhưng vui và ý nghĩa" - chị Ngọc, hào hứng: "Năm mới, người tuổi nào thì mình lì xì tờ tiền tuổi ấy. Ví như người tuổi Sửu mình sẽ lì xì tờ 100 rand của Nam Phi, người tuổi Dần thì mình lì xì tờ tiền 500 đồng Việt Nam phát hành năm 1972".

Ngoạn mục không kém, ông Nguyễn Từ, 78 tuổi, một giáo chức về hưu hiện ngụ tại quận Bình Thạnh, TP HCM quyết định lì xì cho các cháu nội ngoại "mỗi đứa một album tiền Việt Nam từ năm 1975 đến nay". Ông Từ bảo rằng, ông có 10 cháu nội lẫn ngoại nên đã làm sẵn 10 album như thế. Mỗi album ông xếp tỉ mẩn từng tờ tiền qua các giai đoạn, dưới mỗi tờ tiền ông giải thích cho đàn cháu rõ giá trị, ý nghĩa của những hình in trên tờ tiền cùng hành trình mà ông lưu giữ, sưu tập và gìn giữ đến hôm nay.

Ông Từ hứng khởi tin rằng khi nhận được album tiền lì xì hơi bị độc ấy của ông, các cháu ông "đứa nhỏ nhất 18, lớn nhất xấp xỉ 40" sẽ biết quý trọng và có thêm kiến thức, hiểu biết về những tờ tiền của bộ sưu tập trong từng giai đoạn lịch sử. Đó cũng là cách để ông nhắc nhở con cháu không quên những giai đoạn đất nước nhiều nhọc nhằn, lắm gian lao một thời!

Một tờ tiền Zimbabwe mệnh giá khủng được rao bán trên mạng.

3. Xâm nhập vào thế giới của những người có xu hướng sưu tầm tiền độc, tiền lạ để lì xì tết, mới rõ còn có nhiều, rất nhiều người đã đầu tư lắm công sức trong việc tuyển về những tờ tiền phải nói là vô cùng độc để lì xì người thân quen trong năm con rắn 2013 này. Anh Thành Sĩ, ngụ địa chỉ 793/28/42B Trần Xuân Soạn, phường Tân Hưng, quận 7, TP HCM vì ấn tượng câu chuyện buồn của loài tê giác tại Vườn Quốc gia Cát Tiên nên đã dày công kiếm tìm tờ tiền in loài thú này để lì xì người quen. Bỏ ra nhiều nỗ lực, anh đã có trong tay 50 tờ tiền tê giác đồng 10 rand của Ngân hàng Chính phủ Nam Phi.

Sau khi cho tác giả mục diện tờ tiền giấy khá ấn tượng màu xanh nhạt, một mặt là đàn bò rừng quý hiếm, mặt kia là cận cảnh phần đầu con tê giác 2 sừng, phía sau là 2 con tê giác một lớn một nhỏ chừng như mẹ con màu đen, khá ấn tượng, anh Sĩ nói rằng anh tin khi nhận được tờ tiền này, người thân của anh sẽ ý thức được quốc gia mình từng có tê giác như nước bạn Nam Phi: "Tờ tiền tê giác mà tôi lì xì còn hàm ẩn thông điệp nhắc nhở mọi người cần chung tay trong việc bảo vệ các loài thú hoang dã, đừng để đến mức độ bi kịch như loài tê giác Java tại Việt Nam nay đã rơi vào hố đen tuyệt chủng".

Ấn tượng nhất là lúc người viết bài này được tận mắt nhìn thấy bộ 4 tờ tiền khủng với các mệnh giá 10, 20, 50 và 100 nghìn tỉ của chị P.Trinh, ngụ căn hộ E.409 chung cư EHOME, phường Phước Long B, quận 9. Chị Trinh cho biết đã mua 10 bộ tiền như thế này với giá 50.000 đồng/bộ để lì xì cho những người thân và bạn đặc biệt. "Xét về mặt ý nghĩa thì những tờ tiền này chẳng có thông điệp gì. Chỉ là tôi ấn tượng trước mệnh giá khủng ngoài sức tưởng tượng của nó nên mua làm quà thôi" - chị Trinh bộc bạch và giải thích: "Đây là những tờ tiền được quốc gia Zimbabwe in ra trong tình trạng nền kinh tế bị khủng hoảng lạm phát. Với nước bạn nó chỉ là những tờ tiền bình thường nhưng dưới ánh nhìn của những tay chơi, nhà sưu tập tiền thì đó là những tờ tiền độc và đồng thời là món hời béo bở nên họ thâu đổi rầm rộ".

Tờ tiền in hình tê giác của anh Sĩ.

4. Nói đến thú vui săn tiền độc để lì xì tết của nhiều người nhiều giới trong năm 2013 này, có thể nói mãi chẳng bao giờ hết chuyện bởi góc nhìn về cái sự tiền độc của mỗi người mỗi khác. Có người chỉ săn những tờ tiền có hình nguyên thủ quốc gia ở khu vực châu Mỹ, hoặc châu Phi hay châu Á. Hay có người chỉ thích săn những tờ tiền lạ có hình các kỳ quan được tổ chức UNESCO công nhận.

Mới đây tác giả được anh Lê Phải, bạn đọc thường cung cấp những tin "độc" cho Chuyên đề ANTG, giới thiệu gặp anh Hồ Minh, ngụ quận 2, TP HCM chỉ khoái săn tiền có in hình các loài chim. Trò chuyện anh Minh cho biết tết con rắn này sẽ lì xì người thân quen tờ tiền của quốc gia Nam Phi có in hình con đại bàng, chúa tể của bầu trời mà anh rất thích và ấn tượng bởi sức mạnh, sự uy dũng và tốc độ xé gió của loài này!

Trò chuyện về nguồn gốc những tờ tiền độc của mình, anh Sĩ, anh Minh, chị Trinh và nhiều người khác cho biết phần lớn săn từ những trang tin rao bán tiền độc vốn đầy rẫy trên mạng Internet. "Trên ấy người ta rao bán đủ loại tiền với giá niêm yết rõ ràng. Nếu mình ưng mua và nếu người bán ở tại TP HCM thì mình chỉ việc a lô họ đặt số lượng, hẹn địa điểm giao dịch. Đến nơi rồi thì 2 bên giao tiền cho nhau, chuyện mua bán chỉ đơn giản vậy thôi" - anh Minh giải thích.

Nói như những người trong cuộc, xem ra việc săn tiền độc khá dễ dàng, chẳng vấp phải trở ngại nào nhưng chuyện không hẳn như vậy. Thực tế cho thấy chuyện buôn bán trên thế giới ảo vốn dĩ tiềm ẩn lắm lọc lừa và trong lĩnh vực buôn bán tiền độc tiền xưa cũng không loại trừ. "Quanh chuyện săn tiền độc này, nếu thiếu hiểu biết người mua sẽ đối mặt với nguy cơ làm giá của con buôn. Khi biết mình thích tờ tiền nào đó rồi, ví như tờ 100 tỉ đồng chẳng hạn, họ sẽ treo cái giá thật cao, có khi lên đến 300.000 đồng dù rằng giá trị thật của tờ tiền ấy chỉ vài ngàn đồng bạc". Đấy là chia sẻ của anh Tùng, một người chuyên bán tiền xưa, tiền cổ ở khu vực gần bưu điện trung tâm thành phố.

Theo anh Tùng, cùng với màn làm giá, người mua còn rất dễ đối mặt với nguy cơ trả tiền thật rinh tiền dỏm, tiền giả về nhà. "Công nghệ làm tiền giả của kẻ gian tinh xảo lắm. Với trợ thủ là những chiếc máy in đời mới, kẻ gian cho ra những tờ tiền độc tiền xưa y như thật. Và vì người mua chưa bao giờ gặp tờ tiền 10, 20, 50 hay 100 nghìn tỉ của Zimbabwe nên khi được người bán giao cho tờ tiền được in đề can y như thật, họ đâu thể nào biết đó là tiền thật hay giả".

Vẫn chưa hết những lọc lừa xảo trá trong chuyện săn tiền độc. Khi chúng tôi khép lại bài viết này đã nhận được tâm sự đắng cay của chị Thu Mai, ngụ phường Cát Lái, quận 2. Chị Mai kêu trời khi đi tong số tiền 2 triệu đồng đặt mua những tờ tiền của Singapore, có in hình rắn, linh vật trong năm Tỵ 2013 này. Thấy hay hay, mình a lô hỏi mua thì người bán là một thanh niên bảo chuyển tiền qua tài khoản của anh ta, nhận được tiền rồi anh ta sẽ gửi hàng ngay lập tức. Ai ngờ chờ gần 2 tuần mà chẳng thấy tin tức gì. Gọi điện thoại thì đầu dây bên kia phát tín hiệu ò í e không liên lạc được!"