Uống thuốc ngừa thai, phải cắt bỏ ruột

Chủ Nhật, 03/03/2013, 05:30

Vừa qua, Bệnh viện (BV) Nguyễn Tri Phương, TP HCM đã tiếp nhận một bệnh nhân nữ, 40 tuổi, ở quận Bình Tân, vào viện với triệu chứng đau dữ dội ở vùng rốn và vùng bụng trái. Theo lời khai của bệnh nhân, thì bà đã uống thuốc ngừa thai liên tục trong 10 năm nay.

Nghi ngờ bệnh nhân bị tắc mạch máu ruột, các bác sĩ đã chẩn đoán bằng kỹ thuật chụp MSCT vùng bụng - là kỹ thuật chụp với 128 lát cắt - thay vì chỉ từ 2 đến 4 lát so với chụp CT thông thường, đồng thời dựng hình 3 chiều (3D) để quan sát hệ thống mạch máu ruột. Kết quả là một nhánh tĩnh mạch mạc treo ruột non bị tắc hoàn toàn, có dấu hiệu hoại tử, là biến chứng của việc uống thuốc ngừa thai.

Thuốc ngừa thai dạng uống là loại thuốc giúp ngăn ngừa sự mang thai khi quan hệ tình dục. Trên thị trường, có nhiều loại thuốc ngừa thai với những tên thương mại khác nhau nhưng tựu trung, chúng đều chứa hai thành phần chính là nội tiết tố (hormone) Progesteron và Oestrogen.

Mặc dù được ghi nhận là khá an toàn nhưng một số loại thuốc ngừa thai vẫn có những tác dụng phụ, chẳng hạn như nhức đầu, choáng váng, buồn nôn, tăng cân, thay đổi tính tình…, và nguy hiểm nhất là thuyên tắc phổi, tạo ra cục máu đông (huyết khối tĩnh mạch sâu), đột quị các bệnh về túi mật, ung thư vú, ung thư gan, u gan hoặc chảy máu gan nặng, đau tim, xuất huyết não, cao huyết áp, mất thị lực hoặc mù.

Trong số những biến chứng phụ này, nguy hiểm nhất là cục máu đông. Nó có thể xuất hiện ở những phụ nữ không có tiền sử cá nhân hoặc gia đình về bệnh huyết khối. Nó thường hình thành ở các tĩnh mạch sâu - gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu với các triệu chứng ho ra máu, đau nhói kéo dài ở vùng ngực hoặc ở mặt sau cẳng chân, cánh tay, nhìn mờ hoặc nhìn thấy 2 hình.

Trở lại với bệnh nhân vào BV Nguyễn Tri Phương vì tắc một nhánh tĩnh mạch mạc treo ruột non do uống thuốc ngừa thai. Nếu không phát hiện và phẫu thuật kịp thời, đoạn ruột non sẽ bị hoại tử, gây nhiễm trùng ổ bụng dẫn đến tử vong. Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Ngọc Lưu Phương, Phó khoa Nội tiêu hóa cho biết, đoạn ruột non có dấu hiệu hoại tử đã được cắt bỏ và đến nay, sức khỏe bệnh nhân đã hồi phục.

Vẫn theo bác sĩ Phương, thuyên tắc mạch máu ruột hay gặp ở người lớn tuổi mà nguyên nhân là xơ vữa mạch máu khiến lòng mạch máu bị hẹp. Ở người trẻ thì thường là những người có tiền sử dùng thuốc ngừa thai dài ngày.

Bác sĩ Phương, nói: "Thuốc ngừa thai dạng uống tương đối an toàn nhưng vẫn có các tác dụng phụ cần lưu ý. Một trong những tác dụng phụ này là tạo các cục huyết khối trong lòng mạch máu làm tắc động mạch hoặc tĩnh mạch. Nơi thường tạo cục huyết khối là tĩnh mạch chân, từ đó có thể gây viêm tắc tĩnh mạch chân.

Nếu huyết khối di chuyển về tim phải (tâm thất, tâm nhĩ phải), sẽ có nguy cơ thuyên tắc động mạch phổi và có thể tử vong, còn nếu nó đi về phía tim trái (tâm thất, tâm nhĩ trái) có thể gây thuyên tắc nhiều nơi như não, thận. Nếu nó di chuyển xuống ruột, có thể gây thuyên tắc tĩnh mạch mạc treo ruột non. Vì vậy, với những chị em uống thuốc ngừa thai dài ngày, nên tham vấn bác sĩ chuyên khoa và kiểm tra định kỳ để tránh biến chứng".

Sau phẫu thuật bệnh nhân đã khỏe hơn. Các bác sĩ cho biết nếu không phát hiện và phẫu thuật kịp thời, đoạn ruột non sẽ bị hoại tử làm trào dịch trong ổ bụng, bệnh nhân sẽ tử vong vì bị nhiễm độc, nhiễm trùng.

Theo bác sĩ Lưu Phương, thuyên tắc mạch máu ruột thường gặp ở người già do xơ vữa và hẹp mạch máu, nhưng ở phụ nữ trẻ thì nguyên nhân hàng đầu cần lưu ý là uống thuốc ngừa thai kéo dài.

Dù thuốc ngừa thai dạng uống tương đối an toàn nhưng vẫn có các tác dụng phụ cần lưu ý là có thể gây viêm gan, gây ra những cục máu đông dễ làm tắc các động mạch và tĩnh mạch. Do đó cần tham vấn bác sĩ chứ không nên tự dùng thuốc tránh thai kéo dài, tránh gặp những tác dụng phụ đáng tiếc.

Hòa Cao
.
.