Xung quanh việc “Hội An thu phí vào phố cổ”: Du khách bức xúc

Thứ Năm, 08/05/2014, 17:30

Những ngày qua, rất nhiều hãng lữ hành, khách du lịch trong và ngoài nước, thậm chí cả cư dân ở phố cổ Hội An rất bức xúc trước việc chính quyền thành phố di sản này tổ chức bán vé vào khu vực phố cổ. Nhiều du khách trong nước và quốc tế đã bày tỏ sự bức xúc khi họ bị các nhân viên bảo vệ chặn lại ở các lối vào phố cổ để bắt buộc họ phải mua vé, trong khi họ muốn vào phố cổ không phải vì mục đích tham quan(!?).

Trước thực tế có rất nhiều ý kiến trái ngược nhau về việc Hội An tổ chức bán vé cho du khách khi đi vào khu phố cổ, chúng tôi đã có cuộc khảo sát thực tế tại đô thị di sản này, để được tận nghe, tận thấy những bức xúc, của du khách và những lý giải tường tận của lãnh đạo địa phương…

Ông Trương Văn Bay - Phó Chủ tịch UBND thành phố Hội An cho biết: “Để chống thất thu vé, lãnh đạo địa phương đã có chủ trương tăng cường kiểm soát vé đối với du khách tham quan phố cổ. Chủ trương này đã được thông qua HĐND thành phố và dự định sẽ triển khai vào đầu năm 2014. Tuy nhiên, vì phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác, nên đến ngày 1/4/2014 thì chủ trương này mới được triển khai thực hiện. Chúng tôi xác định rằng, bản thân khu phố cổ đã là di tích, nên từ lâu đã tính "Cảnh quan chung khu phố cổ, các hoạt động nghệ thuật, trò chơi dân gian, chợ đêm" trên đường phố là một điểm tham quan trong 4 - 6 điểm tham quan (tùy loại vé) khi du khách mua vé… Có thể khi triển khai thực hiện việc chống thất thu vé này, có một số anh em đã thiếu kiềm chế trước sự phản ứng của du khách hoặc là nhân viên trong các tổ kiểm soát khả năng tiếng nước ngoài còn hạn chế nên khâu hướng dẫn, giải thích cho du khách chưa mang tính thuyết phục cao. Có lẽ vì vậy mà nảy sinh những mối mâu thuẫn làm du khách không hài lòng, phản ứng…".

Qua khảo sát, chúng tôi thấy, những ngày đầu triển khai việc kiểm soát vé đối với du khách đi vào phố cổ, các đơn vị hữu trách ở thành phố Hội An đã thực hiện một cách rất quyết liệt. Tất cả các cửa ngõ đi vào khu phố cổ (khu vực 1 phố cổ gồm các tuyến phố: Trần Phú, Bạch Đằng, Nguyễn Thái Học, Nguyễn Thị Minh Khai, Cầu An Hội…) đều bị chốt chặn. Ở đó, Ban quản lý di tích Hội An đều đã đặt bàn bán vé cho du khách. Giá vé được niêm yết là: 120.000 đồng/khách nước ngoài/6 điểm tham quan; 80.000 đồng/khách quốc nội/4 điểm tham quan.

Tại những điểm bán vé và kiểm soát vé này, trong những ngày qua cũng đã thường xuyên xảy ra sự va chạm giữa du khách và người kiểm soát vé. Nhiều du khách khẳng định rằng "chúng tôi đi vào khu vực phố cổ là để ăn uống, mua sắm quà lưu niệm chứ chúng tôi không có nhu cầu đi tham quan các di tích, vì những di tích ấy chúng tôi đã từng tham quan trước đây nhiều lần rồi…".

Trong khi đó, các nhân viên kiểm soát lại cho rằng: "Bất cứ ở đâu trong lòng phố cổ có gắn bảng "khu vực yêu cầu có vé tham quan" là chúng tôi phải kiểm soát vé…".

Bàn bán vé được đặt ngay trong di tích chùa Cầu. Ảnh: Trương Tâm Thư.

Chiều ngày 23/4, chúng tôi đã chứng kiến cảnh một đoàn khách du lịch, trong khi đang đi vào khu vực phố cổ thì bị nhân viên kiểm soát vé chặn đường kiểm tra. Một du khách thay mặt đoàn bức xúc bảo rằng đoàn của họ lưu trú ở Hội An 3 đêm, ngày mới đến họ đã mua vé rồi vì sao bây giờ đi uống nước thôi mà vẫn bị kiểm tra và đề nghị mua vé nữa?

Một nhà thơ quen biết của chúng tôi đã lắc đầu ngao ngán, cho biết: Anh cư trú tại một vùng quê giáp ranh với Hội An, một hôm anh muốn đến thăm bạn văn ở phố Hội, đồng thời sẽ lang thang chụp mấy kiểu ảnh hoàng hôn buông trên mặt nước sông Hoài, nhưng không thể vào khu vực phố cổ sát bờ sông được nếu không chịu bỏ ra 80.000 đồng để mua vé…

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, nhiều cư dân đang sinh sống trong lòng phố cổ cũng đã bày tỏ bức xúc. Họ cho rằng, nếu chính quyền thành phố Hội An tiếp tục triển khai việc bán vé cho du khách khi vào khu vực phố cổ như thế này thì sẽ là một kiểu làm "lợi bất cập hại". Họ kể rằng, nhiều ngày qua bản thân họ đã chứng kiến quá nhiều cuộc tranh cãi giữa nhân viên kiểm soát vé với du khách, với hướng dẫn viên của các hãng lữ hành. Nhiều chủ tiệm ăn và hàng lưu niệm trong khu phố cổ cho biết: Lượng khách của họ đã giảm một cách đáng lo ngại vì chính sách siết chặt việc bán vé cho du khách của chính quyền thành phố Hội An.

Bi hài hơn là chuyện những "ông rể Tây" ở Hội An. Ai cũng biết ở Hội An có rất nhiều gia đình chồng Tây vợ Việt. Mỗi buổi sáng, khi mấy ông tây này đi ăn sáng ở phía bên kia cầu An Hội, ăn sáng xong khi trở lại nhà mình là ngay lập tức bị nhân viên kiểm soát vé chặn đường kiểm tra. Sau một hồi xì lô, xì la… và được người thân đến giải thích, mọi việc mới được giải quyết.

Chủ trương bán vé cho du khách khi vào phố cổ ở Hội An những ngày qua cũng đã trở thành một đề tài tranh luận rất sôi nổi trên diễn đàn Internet. Nhiều trang mạng của các hãng lữ hành liên tục có những ý kiến bày tỏ sự bức xúc.

Trên trang web TripAdvisor - Một trong mạng xã hội hàng đầu về du lịch trên thế giới, có rất nhiều du khách nước ngoài đã tỏ ra không vừa lòng, thậm chí phản đối cho đến khi nào chính quyền Hội An điều chỉnh lại luật này. Hầu hết đều cho rằng, việc thu phí đi lại cho mỗi lần đặt chân vào một khu phố là vô lý, thậm chí các nước phát triển về du lịch trên thế giới cũng không có chuyện đó…

Cũng trên trang mạng này, một du khách đã làm phép tính đơn giản, với một gia đình có 4 người đi vào tham quan ở phố cổ Hội An lần đầu tiên phải trả 24USD là điều có thể chấp nhận được. Nhưng, nếu gia đình này nghỉ lại ở một khách sạn nằm ngoài khu phố cổ, khi họ muốn đi vào trong khu phố cổ để ăn uống thì có phải trả thêm 24USD nữa hay không? Thêm cho một bữa ăn chừng 15USD thì đó quả là điều ngớ ngẩn…

Hiện nay, rất nhiều nơi trên thế giới vẫn tổ chức thu phí tham quan với giá bằng hoặc cao hơn giá 6USD ở Hội An, như Tử Cấm Thành (Trung Quốc) 8USD; Mũi Hảo Vọng (Nam Phi) 10USD; Bảo tàng Louvre (Pháp) 16 euro; Tượng Nữ thần Tự do (Mỹ) 18USD chưa kể tiền phà…Tuy nhiên, cũng trên trang mạng này, nhiều ý kiến cho rằng chưa có quốc gia nào áp dụng việc thu phí đối với toàn bộ di tích là một khu phố cổ vẫn tồn tại dân sinh như Hội An…

Ông Nguyễn Sự - Bí thư Thành ủy Hội An, sau khi đích thân kiểm tra, tìm hiểu và nghe báo cáo của các đơn vị hữu trách, ông Sự khẳng định trước báo giới rằng: Thời gian qua, anh em làm đã có nhiều điều vô lý, bất cập, không đúng với chủ trương nên cần thiết phải điều chỉnh lại. Đơn cử như chuyện thái độ của nhân viên kiểm soát vé chẳng hạn, trong trường hợp, giữa đường giữa sá, du khách đang đi, vừa ngắm phố cổ thì lại chặn đường, níu kéo người ta lại để hỏi vé. Thứ đến là chuyện mấy đoàn khách lưu trú lâu ngày ở Hội An, khi mới tới họ đã mua vé rồi, ngày hôm sau khi họ đang thong dong vào phố để ăn sáng, uống cà phê thì lại bị giật ngược, giật xuôi để hỏi vé… làm thế thì ai mà không bức xúc… từ đó sinh ra chuyện không hay…

Trước mắt, chúng tôi chỉ đạo cho các bộ phận kiểm soát vé rằng: Đối với du khách là người nước ngoài đi lẻ vào khu vực phố cổ thì nhân viên nên hỏi người ta, nếu họ trả lời là đã mua vé rồi thì cứ để cho người ta đi, không nên gây khó khăn giật lui, giật tới làm gì. Thái độ đối với du khách phải lịch thiệp, giải thích cho người ta phải rõ ràng. Thứ hai là đối với du khách trong nước thì trừ những du khách đi theo đoàn mới kiểm tra vé, chứ khách đi lẻ vào phố cổ thì nhân viên kiểm soát không được kiểm tra, không nên gây ức chế cho họ.

Xung quanh chuyện này chúng tôi biết sẽ còn rất nhiều vấn đề mà lãnh đạo địa phương phải tìm hiểu và lắng nghe từ phía người dân, các hãng lữ hành và du khách trong nước cũng như quốc tế, đó là trách nhiệm của mình. Chúng tôi đã quán triệt rất rõ ràng rằng, cái gì làm không đúng thì phải kịp thời sửa chữa… không thể vì chuyện này mà làm xấu đi hình ảnh của một đô thị cổ.

Ông Sự cho biết thêm: Thực ra, Hội An đã tổ chức bán vé cho du khách từ năm 1995 kia, kết quả của việc làm này là rất tốt. Hàng năm, 90% số tiền bán vé sẽ được dùng để chi cho việc trùng tu, tôn tạo các di tích, giải quyết các vấn đề về vệ sinh môi trường, đảm bảo an toàn cho du khách… Những căn nhà nằm trong khu phố cổ cũng sẽ được hỗ trợ từ 30% đến 70% kinh phí cho những lần sửa chữa. Vì vậy, phố cổ cũng là một sản phẩm du lịch và khi du khách đến tham quan phố cổ phải mua vé là điều hiển nhiên.

Giải thích với báo giới, lãnh đạo thành phố Hội An cho rằng: Nguyên nhân dẫn đến chuyện ồn ào tranh cãi về việc bán vé cho du khách những ngày qua thực chất là do du khách đã hiểu nhầm. Bởi vì, thời gian gần đây có một số hướng dẫn viên và những người dẫn khách đoàn đã lợi dụng sự kiểm tra không chặt chẽ của những nhân viên kiểm soát vé ở Hội An, nên đã không mua vé cho khách, mặc dù khoản kinh phí này đã được tính vào chi phí của giá tour. Khi đưa khách đến tham quan ở Hội An, họ đã không dẫn khách theo đoàn mà cho khách xé lẻ đi theo những con đường xương cá để vào khu phố cổ với mục đích trốn vé để trục lợi.

Sau khi tìm hiểu về thực trạng này, lãnh đạo thành phố đã chỉ đạo sẽ siết chặt việc kiểm tra vé. Du khách không biết nên đã nhầm tưởng rằng là chúng tôi đã thu thêm vé tham quan phố cổ nên đã tỏ ra bức xúc. Trước tình hình này, một số hướng dẫn viên, dẫn đoàn đã "lửa đổ thêm dầu" chỉ vì phần lợi bất chính từ kinh phí mua vé của họ bị ảnh hưởng…

Qua sự việc này, lãnh đạo thành phố Hội An sẽ rút kinh nghiệm một cách sâu sắc. Chúng tôi sẽ tổ chức họp khẩn để chấn chỉnh lại công tác kiểm soát vé và một số bộ phận liên quan để tạo sự thân thiện hơn với du khách. Đồng thời chúng tôi sẽ có biện pháp tuyên truyền rộng rãi để du khách trong và ngoài nước sẽ hiểu rõ hơn về vấn đề này…

Phan Bùi Thục Anh
.
.