Những bước thăng trầm trong cuộc đời đại gia Lê Ân

Giải cứu các quỹ tín dụng

Bị gạt khỏi cuộc chơi tại Ngân hàng cổ phần Đại Nam, Lê Ân lại trở thành tâm điểm của các hợp tác xã tín dụng, ngân hàng cổ phần nằm trong khối liên kết mà trước đó ông đã được bầu làm chủ tịch. Họ tha thiết mời ông  giúp họ qua cơn bĩ cực.

Và Lê Ân đã trở lại để cố vấn cho một số hợp tác xã, trung tâm tín dụng. Ngay cả Quỹ tín dụng Phú Đông, đứng trước nguy cơ phá sản, họ tha thiết mời Lê Ân về làm quản lý. Động thái đầu tiên của ông khi nhận lời là lập tức gửi vào quỹ tín dụng này 10kg vàng…

Có vàng nghĩa là có tiền. Mà có tiền lại đồng nghĩa với việc đứng vững. Trong lúc các "đại gia tín dụng" khác như Nguyễn Văn Mười Hai, Huỳnh Là, Lâm Cẩu… vào tù vì lấy tiền người gửi sau trả cho người gửi trước với lãi suất ngất ngưởng, thì Tín dụng Phú Đông vẫn sống khỏe đàng hoàng. Chỉ trong vòng 4 tháng điều hành, ông đã giúp Quỹ tín dụng Phú Đông trả được toàn bộ số nợ xấu và lãi gần 100 triệu đồng. Một số tiền mà lãnh đạo Quỹ tín dụng Phú Đông trước đó có nằm mơ cũng không dám nghĩ đến. Ông nhớ: "Tôi đề xuất với lãnh đạo Tín dụng Phú Đông, rằng các vị nên sáp nhập với Tín dụng Thống Nhất để xin nâng cấp lên thành ngân hàng. Đó là việc làm sẽ giúp cả hai quỹ tín dụng cùng tồn tại và phát triển". Đương nhiên, với khả năng đã được minh chứng, đề xuất này của Lê Ân được chấp thuận lập tức. Việc sáp nhập hai quỹ tín dụng này chính là tiền thân của Ngân hàng Tân Việt ngày nay.

Sau khi hoàn thành vai trò của mình trong chiến dịch giải cứu Quỹ tín dụng Phú Đông, Lê Ân lấy lại 10kg vàng đã gửi, tuyệt nhiên không lấy lãi và giao lại toàn bộ việc điều hành cho ê-kíp lãnh đạo mới. Đến sao đi vậy, ông nói: "Ngay cả tiền lương, tôi cũng không nhận, huống gì mưu cầu khác. Tuy nhiên, giải quyết xong vụ Phú Đông, tôi thấy mệt mỏi. Hồi đó tôi đã định rửa tay gác kiếm, không tham gia làm ngân hàng hay tín dụng nữa".

Đó là lần đầu tiên trong cuộc đời Lê Ân, ông muốn được nghỉ ngơi. Nhưng trời nào chiều lòng người.

Một góc Làng Du lịch Chí Linh.

Kết hôn lần thứ 3

Tìm kiếm và chờ đợi rất lâu nhưng vẫn không nhận được tin tức từ người vợ lai Mỹ, ông Lê Ân nộp đơn đến Tòa án nhân dân quận 10, TP HCM để xin ly hôn. Sau khi ly hôn với người vợ lai này, ông kết hôn với cô nhân viên đang làm việc tại một trong những tiệm thuốc của ông có tên là T. Lúc ấy, T, mới ngoài 20 tuổi, xinh đẹp.

Kết hôn xong, ông giao toàn bộ việc quản lý các tiệm thuốc Tây cho T., quản lý. Về phần mình, ông điều hành Quỹ tín dụng Hòa Hưng và cơ sở kinh doanh vàng.

Tin vợ, ông giao luôn cho vợ quản lý tủ vàng mà Quỹ tín dụng Hòa Hưng đang cất giữ đề phòng trường hợp cần phải trả ngay cho khách hàng đã gửi tiết kiệm nếu các món nợ cho vay của quỹ tín dụng chưa thu hồi lại được.

Một ngày, khi Lê Ân vừa rời khỏi nhà thì người vợ trẻ lẳng lặng gọi xe chở cái tủ vàng mà Lê Ân giao cho cô trông coi về nhà mẹ đẻ. Theo trí nhớ của ông, thì số vàng trong tủ khoảng 27 kg. Ông hồi tưởng: "Tôi nhiều lần tìm đến nhà T. để gọi T. về, nhưng gia đình cô ấy luôn tìm cách tránh né. Khi thì T., đi vắng, khi thì họ hoàn toàn không biết gì về chuyện vàng bạc giữa tôi và T., khi thì họ không mở cửa, không tiếp".

Lần cuối cùng, Lê Ân cùng người bạn thân là Võ Ngọc Chuyển tìm đến nhà T., để đưa ra hai điều kiện. Thứ nhất, nếu T., vẫn coi Lê Ân là chồng thì nội trong 3 ngày, T. phải về cùng toàn bộ số vàng, ông sẽ xem như không có chuyện gì xảy ra. Ngược lại, nếu T. chọn vàng, thì ông sẽ cho T. toàn bộ số vàng ấy và từ nay, hai người sẽ dứt nghĩa vợ chồng.

Ba ngày trôi qua, T. vẫn bặt bóng. Lê Ân mất cả vợ lẫn vàng. Ngay lúc này, lãnh đạo của Quỹ tín dụng Hội Phụ nữ Đặc khu Vũng Tàu  Côn Đảo liên tục lên Sài Gòn tìm đến Lê Ân xin giúp đỡ. Lý do, quỹ tín dụng này đang thua lỗ 10 tỉ đồng, chuẩn bị tuyên bố phá sản. Ban đầu, ông từ chối. Lãnh đạo quỹ tín dụng nhờ một quan chức cấp cao viết thư tay để có thêm trọng lượng với ông.

Ông, kể: "Từ lá thư tay này, cộng với tâm trạng buồn rầu vì tình đời đen bạc, tôi rủ anh Võ Ngọc Chuyển xuống Vũng Tàu, làm quản lý cho Quỹ tín dụng Hội Phụ nữ Đặc khu Vũng Tàu Côn Đảo". Ngay khi vừa tiếp nhận nhiệm vụ, Lê Ân đã nhờ các cơ quan truyền thông phát đi cam kết của mình rằng, trong khoảng thời gian cực ngắn, toàn bộ số tiền gửi tiết kiệm của khách hàng sẽ được Quỹ tín dụng Hội Phụ nữ Đặc khu Vũng Tàu Côn đảo hoàn trả đầy đủ cả tiền gốc lẫn tiền lãi.

Nói được, làm được, toàn bộ tiền gửi tiết kiệm cộng với phần lãi suất theo quy định cho các cá nhân đã gửi tiết kiệm tại đây được Lê Ân thanh toán sòng phẳng, đàng hoàng..

Tiếp đến, Lê Ân bàn với lãnh đạo Quỹ tín dụng, nộp hồ sơ xin nâng cấp Quỹ tín dụng Hội phụ nữ Đặc khu Vũng Tàu Côn Đảo lên thành Ngân hàng Thương mại cổ phần Vũng Tàu (tên giao dịch là VCSB). Ngày 9/10/1991, trụ sở của VCSB chính thức được khai trương tại thành phố Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) với giấy phép hoạt động có thời hạn là 99 năm.

Bãi tắm trong Làng Du lịch Chí Linh của đại gia Lê Ân.

Cái chết ngoài dự báo của VCSB

Ngoài việc khai sinh ra Ngân hàng VCSB, Lê Ân còn xin thành lập Làng cô nhi Nghĩa Ân. Theo cách tính của Lê Ân, thì một phần lợi nhuận của VCSB sẽ được trích lại để chăm lo cho các mảnh đời bất hạnh tại làng cô nhi này.

Đề án Làng cô nhi Nghĩa Ân đã được chấp thuận thông qua vào năm 1993, với sự ủng hộ tuyệt đối của các trung tâm, tổ chức bảo vệ trẻ em trong và ngoài nước. Với quy mô của làng Nghĩa Ân, có thể tiếp nhận, chăm sóc, nuôi dưỡng cả nghìn trẻ mồ côi, lang thang cơ nhỡ. Hoàn tất giai đoạn 1 của làng Nghĩa Ân, Lê Ân đã đầu tư với kinh phí 7,5 tỉ đồng. Một số tiền rất lớn vào năm 1993. Tiếc rằng, về sau và cho đến tận bây giờ, Làng cô nhi Nghĩa Ân đã không thể thành hiện thực bởi cách làm tiền hậu bất nhất của những người có trách nhiệm. Hiện tại, ông Lê Ân vẫn đang tiếp tục theo đuổi vụ kiện liên quan đến Làng cô nhi Nghĩa Ân.

Trở lại việc điều hành của Lê Ân tại VCSB. Năm 1994, VCSB xin được phép thanh toán quốc tế. Ngân hàng Nhà nước yêu cầu VCSB phải hội đủ điều kiện là tăng vốn điều lệ lên 70 tỉ đồng. VCSB đã đáp ứng được điều kiện này. Cũng cần nói thêm rằng vào thời điểm 1994, trong số các ngân hàng ngoài quốc doanh, duy nhất VCSB đủ khả năng đáp ứng yêu cầu tăng vốn điều lệ lên 70 tỉ đồng. Như rồng gặp mây, hổ thêm cánh… được chấp thuận cho phép thanh toán quốc tế, VCSB có được khoản lợi nhuận cực lớn. Say đà chiến thắng, VCSB lập xưởng chế biến vàng miếng kiểu dáng công nghiệp với nhãn hiệu "Vũng Tàu Việt Nam tiền vàng", được Cục Sở hữu Công nghiệp Việt Nam cấp giấy phép vào tháng 9/1995.

Tiếp đến, Lê Ân lập Công ty Lê Hoàng để triển khai kinh doanh các tài sản thu nợ. Đồng thời, VCSB thành lập dự án làng du lịch Chí Linh. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước không đồng ý cho phép VCSB thành lập khu du lịch này, bởi VCSB không có chức năng kinh doanh du lịch. Chính vì vậy, VCSB đã chuyển toàn bộ dự án kinh doanh khu du lịch Chí Linh cho Công ty Lê Hoàng. Chính từ đây, vận hạn của Lê Ân bắt đầu xuất hiện.

Đại gia Lê Ân bên chiếc siêu xe của mình.

Với hợp đồng chuyển nhượng của VCSB cho Công ty Lê Hoàng, có dư luận nghi ngờ Lê Ân đã lạm quyền khi chi đến 82 tỉ đồng cho Công ty Lê Hoàng (nơi Lê Ân làm Chủ tịch Hội đồng quản trị). Từ nghi ngờ này, cá nhân gửi tiết kiệm tại VCSB đâm ra hoang mang, hàng nghìn người kéo đến VCSB để xin rút tiền trước thời hạn.

Không đủ khả năng đáp ứng lượng tiền mặt của các cá nhân yêu cầu rút quá lớn, Ngân hàng Nhà nước đặt VCSB vào tình trạng kiểm soát đặc biệt. Thêm vào đó, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu VCSB phải chuyển toàn bộ tài sản gồm tài sản thu hồi nợ, tài sản hình thành bằng nguồn vốn điều lệ, tài sản khách hàng thế chấp đảm bảo nợ vay chưa đến hạn trả nợ… cho tổ kiểm soát đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước để quản lý.

Cùng lúc, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đề nghị khởi tố vụ án "Cố ý làm trái, lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, lập ngân hàng huy động vốn nhằm chiếm đoạt tài sản, mất khả năng chi trả" đối với ban lãnh đạo của VCSB.

Đó là vụ án cực kỳ nghiêm trọng, thu hút sự quan tâm của báo giới lẫn dư luận vào thời điểm đó. Bóng ma "nước hoa Thanh Hương" vô hình xuất hiện khiến giới kinh doanh tiền tệ rúng động, dư luận hoang mang.

Ngày 11/2/2000, Lê Ân cùng 6 thành viên trong Ban lãnh đạo VCSB bị bắt nhằm phục vụ cho công tác điều tra.

Ngày 28/5/2001, Lê Ân bị tuyên phạt 20 năm tù giam với tội danh "Cố ý làm trái", án phạt chung thân với tội danh "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" và án tử hình với tội danh "Lập ngân hàng huy động vốn để lừa đảo". Tổng cộng hình phạt là tử hình. 6 thành viên trong Ban lãnh đạo VCSB cũng chịu các mức án tù giam khác nhau.

Lê Ân làm đơn kháng cáo và giao nộp toàn bộ các chứng từ của VCSB cho Cơ quan điều tra để minh chứng rằng mình vô tội. May mắn, trong lần kháng cáo này, Lê Ân đã thành công. Các tội danh ban đầu của Lê Ân được giảm xuống thành "Cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng", với mức án phạt tù 12 năm.

Trong thời gian thụ án tại Trại giam Z30D - Bộ Công an, có câu chuyện rất cảm động về Lê Ân. Do cải tạo tốt, Lê Ân được cho ra ở nhà ngoài. Nhà ngoài là cách gọi những tù nhân học tập tốt, được cán bộ trại giam đặc cách cho ở riêng để tiện việc lao động, sản xuất. Được ở nhà ngoài, nghe người trong Công ty Lê Hoàng báo rằng, mẹ già 92 tuổi của mình không có người trông coi. Lê Ân viết đơn xin lãnh đạo Trại giam Z30D cho mình được phép mang mẹ vào trại giam săn sóc. Bởi khi ông bị bắt, gần như toàn bộ người thân (kể cả người vợ thứ 4) cũng đã ngoảnh mặt lại với ông.

Vì lòng nhân đạo, lãnh đạo Trại giam Z30D đã chấp thuận đơn xin xem xét của Lê Ân. Mẹ ông được phép sinh sống tại căn nhà cấp 4, vốn dĩ là phòng làm việc cũ của cán bộ trại giam. Lê Ân vừa học tập lao động, vừa chăm sóc mẹ. Hơn năm sau, mẹ ông ốm nặng, lãnh đạo trại giam cho phép ông nhờ người ở Công ty Lê Hoàng đưa xe lên đón mẹ ông về thành phố để có điều kiện hơn trong việc chạy chữa.

Ngày 31/8/2005, Lê Ân được đặc xá ra tù trước thời hạn. Hai năm sau, năm 2007, mẹ ông mất.

Ra tù, ông thêm lần nữa làm lại từ đầu. Đáng lưu ý, là cuộc đấu trí với người vợ thứ 4 của ông, người được ông giao làm Phó chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Lê Hoàng.

(Còn nữa)