Nữ Tổng thống đầu tiên của Chile?

Không chỉ là phụ nữ, Michelle Bachelet còn tự coi mình là một người theo chủ nghĩa xã hội, và bà cũng là người mẹ đơn thân của đứa con gái 12 tuổi và hai đứa con khác đang lớn. Xã hội Chile vốn có tiếng là cực kỳ bảo thủ dưới sự thống trị của nam giới và nhà thờ Thiên Chúa giáo La Mã. Chỉ 4% thượng nghị sĩ là phụ nữ và quyền ly hôn chỉ mới được thông qua vào năm ngoái.

Nhưng bà Michelle Bachelet tin rằng đây chỉ là một phần của bức tranh và đất nước Chile đang thay đổi qua sự ra ứng cử Tổng thống của chính bà. Bà nói: “Được có cơ hội trở thành nữ Tổng thống đầu tiên của Chile là một danh dự to lớn. Nhưng tôi nghĩ điều quan trọng hơn nữa chính là đất nước Chile đang thay đổi. Chúng ta có một xã hội dân chủ và trưởng thành mà trong đó nam giới lẫn nữ giới có thể cùng gánh vác trách nhiệm”.

“Mọi người cùng hưởng lợi”

Người phụ nữ 53 tuổi này là ứng cử viên duy nhất cho đảng Liên minh trung tả cầm quyền sau khi người phụ nữ khác, bà Soledad Alvear rút lui khỏi vũ đài vào cuối tháng 5 qua. Liên minh, với tên gọi Concertacion (Thống nhất chung), lên nắm quyền từ khi nền dân chủ quay lại vào năm 1990 và bà Bachelet cho biết sẽ tiếp tục truyền thống duy trì sự tăng trưởng kinh tế mạnh.

Bà Soledad Alvear (trái) và bà bachelet.

Bà Bachelet nói: “Chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy phát triển kinh tế, đó là điều rất quan trọng, nhưng chúng ta phải chắc chắn rằng mọi người trong đất nước này cũng sẽ cùng nhau hưởng lợi từ sự phát triển này”. Chile thường được mô tả là điều kỳ diệu về kinh tế của Mỹ Latinh và người ta mong muốn nền kinh tế sẽ phát triển hơn 5% trong năm nay.

Giữa bà Bachelet và dinh Tổng thống là 2 người đàn ông. Một là ông Joaquin Lavin, ứng cử viên phe Bảo thủ; và nhà doanh nghiệp tỉ phú Sebastian Pinera, người đã chạy đua vào chiếc ghế Tổng thống từ giữa tháng 5 sau sự chia rẽ trong liên minh đảng Bảo thủ.

Gốc rễ chủ nghĩa xã hội

Nếu chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống ngày 11/12 tới đây, bà Bachelet sẽ trở thành Tổng thống thứ tư xuất phát từ Concertacion và được coi là người cấp tiến nhất. Bà Bachelet bắt đầu tham gia chính trường sau cuộc đảo chính quân sự tháng 9/1973 lật đổ tướng độc tài Auguto Pinochet.

Cha của bà là vị tướng trong Không lực Chile, một nhân vật chống đối chính quyền quân sự và bị chết trong tù. Bachelet từng làm việc bí mật cho tổ chức Thanh niên Xã hội chủ nghĩa và từng bị giam cầm suốt nhiều tuần lễ, cùng với mẹ ruột là bà Angelica, trong các trung tâm giam giữ và tra tấn trước khi rời khỏi đất nước vào năm 1975.

Giống như Tổng thống hiện tại, Ricardo Lagos, bà Bachelet là một thành viên của đảng Xã hội chủ nghĩa Chile, nhưng dường như bà sẵn sàng bàn luận về gốc rễ của mình. Bà nói: “Tôi là một người theo chủ nghĩa xã hội, dĩ nhiên, nhưng tôi cũng đội nhiều cái mũ. Tôi không là bộ trưởng của những người theo chủ nghĩa xã hội, mà tôi là bộ trưởng của tất cả mọi người dân Chile. Và nếu như tôi là Tổng thống, tôi sẽ là Tổng thống của mọi người Chile”.

Vốn là bác sĩ, bà Bachelet từng là người của công chúng đúng 5 năm sau khi Tổng thống Lagos chỉ định bà vào chức vụ Bộ trưởng Y tế, rồi sau đó là Bộ trưởng Quốc phòng. Theo luật pháp Chile, Lagos phải đứng sang một bên sau khi đã phục vụ một nhiệm kỳ, nhường cơ hội lại cho bà Bachelet. Nhiều nhà phân tích chính trị nói chính sự nhiệt tình và tư cách của bà đã thu hút các cử tri Chile và đặt bà lên vị trí đầu bảng lựa chọn của người dân nước này.

Vấn đề Pinochet

Bachelet trở nên nghiêm khắc hơn khi bàn luận về cựu tướng Pinochet 89 tuổi. Trong tháng 6 năm nay, Pinochet bắt đầu bị khởi tố trở lại và phải đối mặt với tội gian lận thuế cũng như nhiều tội phạm khác liên quan đến các tài khoản ngân hàng trị giá nhiều triệu USD, trong đó có nhiều tài khoản liên quan đến Ngân hàng Riggs đặt trụ sở tại Washington. Bà Bachelet nói rằng Pinochet hiện không thích hợp được coi là một diễn viên chính trị.

Tuy nhiên, theo nghi thức Chile, Pinochet có thể được phép hưởng quốc tang như là một cựu Tổng thống. Rất có nhiều khả năng ông ta sẽ chết khi bà Bachelet điều hành đất nước. Bà Bachelet nói: “Tôi có thể nói như một Tổng thống, tôi sẽ tôn trọng mọi điều luật và sắc lệnh, nhưng thành thật thì tôi sẽ nói là rất quá đáng đối với nhận thức của người Chile khi cho phép làm quốc tang đối với một người đã từng vi phạm quyền con người một cách tàn bạo và đồng thời dính líu vào một vụ bê bối như là Ngân hàng Riggs”