Đổi mới ở đất nước Triệu Voi
Đã 10 năm qua, do nhu cầu công tác hằng năm, tôi có nhiều dịp sang thăm đất nước Triệu Voi xinh đẹp. Tôi đã đọc một bài viết đăng trên báo Quốc tế của Bộ Ngoại giao nước ta viết rằng: Ở Lào không có nhiều danh lam thắng cảnh như nhiều nước, nước bạn còn nghèo, nhưng những ai đã đến Lào và làm việc với người Lào thì sẽ rất dễ dàng nhận ra một tài sản rất quý báu của người Lào, đó là tình bạn, tình đồng chí, tình người trong sáng, thủy chung.
Đến thăm nước bạn, chúng ta sẽ thấy, Đảng và Nhà nước Lào rất quan tâm tới công tác an ninh, quốc phòng và coi đây là một nhiệm vụ quan trọng để xây dựng và phát triển đất nước, đạt mục tiêu mà nước bạn ghi rõ trên các văn bản pháp quy của Nhà nước Lào “hòa bình - độc lập - dân chủ - thống nhất - phồn vinh".
Do làm tốt công tác phòng ngừa, phát động nhân dân nên nước bạn rất thanh bình, trật tự an ninh khá tốt, được xếp loại quốc gia có an ninh tốt ở châu Á và thế giới.
Đồng chí Thiếu tướng Vilay Đuông Ma Ly, Giám đốc Học viện An ninh quốc gia Lào, 1 trong 2 cán bộ cấp tướng của Lực lượng Công an Lào hiện nay (một đồng chí cấp tướng khác là Thứ trưởng Bộ An ninh Lào) khi làm việc với Học viện CSND đợt sang thăm Việt Nam, đã vui mừng thông báo những thành tựu kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng của đất nước bạn.
CHDCND Lào có 5,5 triệu dân, nằm gần vùng Tam Giác Vàng, một trung tâm ma túy lớn của thế giới.
Từ hàng nghìn đời nay cây thuốc phiện đã trở thành quen thuộc với các bộ tộc Lào, từ người Mông, người Thái, người Lào Lum đến người Lào Sủng v.v... Với diện tích hàng chục nghìn hécta cây thuốc phiện, trong nhiều năm CHDCND Lào luôn bị coi là một trong những nước có nhiều diện tích trồng cây thuốc phiện của châu Á và thế giới.
Những năm gần đây, nước bạn còn đang bị ảnh hưởng mạnh của ma túy tổng hợp ATS như Amphetamin, Ecstasy. Vào cuối năm 2006, toàn nước Lào còn 7.840 hécta trồng cây thuốc phiện. Lực lượng Công an nước bạn đã điều tra, bắt giữ 221 vụ, bắt 445 đối tượng phạm tội về ma túy, thu 1.203.000 viên ATS và nhiều tang vật khác.
Vào đầu năm 2007, Ủy ban Quốc gia phòng chống ma túy Lào thông báo chính thức có 50.000 người nghiện ma túy, trong đó có 10.000 người nghiện thuốc phiện.
Tệ nạn ma túy đã và đang gây ra cho xã hội Lào những hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, Chính phủ của Thủ tướng Bun Nhăng Volachit trước đây và Thủ tướng Bủa Xỏn Búp Pha Văn hiện nay đã đề ra những chính sách phòng chống kiên quyết hơn với tệ nạn ma túy và đưa nội dung phòng chống ma túy vào Nghị quyết Đại hội VII, Đại hội VIII Đảng Nhân dân cách mạng Lào.
Vừa qua, Nhà nước Lào đã thông báo với toàn thế giới về thành tích triệt phá cây thuốc phiện của nhân dân các bộ tộc Lào.
Đi thăm Lào, dù ở thủ đô Viêng Chăn, tỉnh Viêng Chăn hay bất cứ một nơi nào trên đất nước Triệu Voi, bạn sẽ luôn cảm nhận được các thành quả đổi mới của nước bạn, cảm nhận được những tình cảm quý báu của tình hữu nghị đặc biệt Lào - Việt.
Nếu như vào năm 1999, thủ đô nước bạn còn thiếu điện, hàng hóa ít, mới chập tối là đường phố tối om, đường phố ít xe cộ thì năm 2007 này, Viêng Chăn đã thực sự đổi mới.
Đường phố Viêng Chăn xe ôtô nhiều hơn Hà Nội và TP HCM. Hầu hết lãnh đạo các cấp của nước bạn đều có xe ôtô riêng tự lái đi làm. Nhiều công trình mới đã được xây dựng như Nhà máy Thủy điện Nam Ngum, Casino và Khu giải trí liên hợp Dasavanth Nam Ngum liên doanh giữa một Công ty bạn với Tập đoàn Casino Malaysia, Cầu Hữu nghị Lào - Thái Lan nối thủ đô Viêng Chăn với tỉnh Noong Khai của Thái Lan, tuyến đường xuyên Á 13 chạy từ biên giới Trung Quốc qua Lào sang Thái Lan.
Bên bờ sông Mêkông ở thủ đô Viêng Chăn đã khánh thành một khách sạn 5 sao liên doanh giữa một công ty của Vân Nam (Trung Quốc) với Lào.
Với sự giúp đỡ của Chính phủ Việt Nam, Bảo tàng Cayxỏn Phômvihản đã được khánh thành. Những ngày tháng 7/2007 này, nước bạn đã và đang chuẩn bị cho việc xây dựng một sân vận động hiện đại chuẩn bị cho SEA Games năm 2009 với sự giúp đỡ của Chính phủ và nhân dân Trung Quốc v.v...
Đến thăm Lào, chúng tôi được gặp một số đồng chí quen biết từ lâu vì phần lớn các đồng chí lãnh đạo các ban, ngành của nước bạn đều đã học tập hoặc có thời gian công tác ở Việt Nam. Đồng chí Thong Băn Sẻng A Phòn, Bộ trưởng Bộ An ninh; Đại tá Kham Pha, Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát; Đại tá Xiểm Xúc, Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị; Thiếu tướng Vilay, Giám đốc Học viện An ninh quốc gia v.v... đều có nhiều kỷ niệm đẹp về Việt Nam.
Đồng chí Thiếu tướng Vilay đã kể cho Thiếu tướng Nguyễn Trung Thành, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục XDLL CAND kiêm Giám đốc Học viện CSND và các đồng chí Việt Nam nghe về những ngày mới thành lập Học viện An ninh quốc gia Lào (đầu năm 1995) với bao thiếu thốn. Nhưng bằng sự nỗ lực phấn đấu vươn lên và được sự giúp đỡ của các chuyên gia giáo dục của Bộ Công an Việt Nam đến nay, sau 10 năm ra đời và hoạt động, Học viện đã có được một cơ ngơi khá lớn.
Chỉ riêng khuôn viên Học viện rộng 108 hécta đã cho thấy các bạn Lào quả là người biết nhìn xa, trông rộng, có được một khuôn viên nhà trường đạt chuẩn quốc tế. Học viện bạn đã có 5 khóa đại học tốt nghiệp nhiều chuyên ngành nghiệp vụ an ninh, cảnh sát.
Từ năm 2007 này, Học viện An ninh quốc gia Lào đã bắt đầu đào tạo thạc sĩ.
Chúng tôi còn gặp lại khá nhiều học viên cũ đã từng học tập tại các nhà trường Công an Việt Nam. Có đồng chí sau khi học tập ở Việt Nam về đã chiến đấu anh dũng và hy sinh.
Trung tá BunPhenh Bucpha, Phó cục trưởng Cục Điều tra án ma túy Bộ Công an Lào là một trong số này. Năm 2004, tại Học viện CSND Hà Nội, anh đã bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ Luật học với kết quả xuất sắc. Sau khi về nước, cấp trên đã điều anh đến một đơn vị mũi nhọn. Đầu năm 2005, anh và đồng đội đã tiến hành điều tra, bắt giữ một băng nhóm tội phạm ma túy quốc tế lớn có liên quan tới nhiều nuớc trong khu vực. Do bị bọn tội phạm chống trả quyết liệt nên anh đã anh dũng hy sinh khi chưa kịp nhận tấm bằng Tiến sĩ.
Ở tỉnh Viêng Chăn, Giám đốc Công an tỉnh, Tiến sĩ Khăm Mạo cũng đã bảo vệ thành công Luận án Tiến sĩ tại Học viện CSND Việt Nam.
Chúng tôi đã được đến thăm các tỉnh Luông Nậm Thà và Udomxay ở miền Bắc nước bạn.
Trong những năm gần đây, Công an tỉnh Udomxay cùng tỉnh Phongsalỳ đã phối hợp với Công an tỉnh Lai Châu, Việt Nam điều tra, bắt giữ nhiều băng nhóm tội phạm ma túy, tội phạm buôn lậu có liên quan tới hai nước. Udomxay trước đây cũng là một địa bàn có nhiều diện tích trồng cây thuốc phiện, nay đã xóa bỏ về cơ bản cây thuốc phiện ở địa phương. Tỉnh đang hợp tác với nước ngoài để trồng cây cao su thay thế.
Tôi còn nhớ năm 2003, do bị hạn nên nước sông ở mức thấp, nhà máy thủy điện không có nước để chạy phát điện. Buổi tối ngày đầu tiên khi chúng tôi thăm Udomxay cả tỉnh không có điện. Nhưng chính trong bữa cơm tiếp đoàn dưới ánh đèn dầu, đồng chí Xôm Xỉ, Phó tỉnh trưởng và các đồng chí bạn cùng chúng tôi ôn lại những kỷ niệm mà thời trai trẻ các anh đã gắn bó ở Việt Nam.
Những kinh nghiệm đổi mới của Việt Nam vừa qua đã và đang được các bạn Lào nghiên cứu, tham khảo áp dụng trong quá trình xây dựng đất nước Lào giàu mạnh. Hôm rời Udomxay thật là cảm động khi gần như toàn bộ Ban lãnh đạo tỉnh từ đồng chí Phó tỉnh trưởng Xôm Xỉ, các đồng chí Giám đốc Sở Y tế, Chánh án Tòa án tỉnh, Chánh Văn phòng tỉnh, v.v... đều có mặt ở sân bay để tiễn đoàn chúng tôi về Viêng Chăn.
Trong chuyến thăm và làm việc tại Lào năm 2005 cùng với Thiếu tướng Lê Quý Vương, Phó tổng cục trưởng Tổng cục XDLL CAND (nay là Tổng cục trưởng Tổng cục XDLL CAND), chúng tôi đã được các bạn Lào đưa đến thăm Bảo tàng Chủ tịch Cayxỏn Phômvihản, nghe giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp của nhà cách mạng lớn của nhân dân các bộ tộc Lào.
Đi theo đường lối của Chủ tịch Cayxỏn Phômvihản, dưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân cách mạng Lào, CHDCND Lào đã ngày càng lớn mạnh, đóng vai trò xứng đáng trong khu vực và thế giới. Tình hữu nghị chiến đấu keo sơn đặc biệt Việt Nam - Lào ngày càng bền chặt.
Dù ở cửa khẩu cầu hữu nghị Lào -Thái Lan, ở thủ đô Viêng Chăn, dù ở khu giải trí Dansavanth Nam Ngum nổi tiếng thuộc tỉnh Viêng Chăn hay ở cửa khẩu Poten, Natey tỉnh Luông Nậm Thà giáp biên giới Mohan của tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, ở đâu chúng tôi cũng bắt gặp những nụ cười hiền hậu, thái độ ân cần, lễ độ của người dân Lào, đặc biệt là các cô gái Lào.
Các đồng chí đã từng sang công tác ở Lào đều nhận xét rằng trật tự an ninh của nước bạn rất tốt, trật tự an toàn giao thông tốt hơn Việt Nam. Tuy rất nhiều ôtô trên đường phố nhưng xe cộ đi thành hàng lối ngăn nắp, người điều khiển giao thông ít khi bóp còi xin đường và đặc biệt nếu xảy ra va chạm, tại nạn giao thông trên đường, người Lào chỉ cười giảng hòa, xin lỗi nhau chân thành, không hề cãi vã nhau trên đường phố.
Anh Lin Thong Phetsavan, Chánh Văn phòng Ủy ban Quốc gia Phòng chống ma túy Lào cho biết, phần lớn dân Lào theo đạo Phật vì vậy người Lào hiền lành, tử tế, sống thủy chung có trước sau, luôn lấy "từ bi hỷ xả" làm điều tâm niệm.
Lào đã đi được những bước đi quan trọng trong tiến trình hội nhập quốc tế. Đó là việc toàn bộ các tên đường phố, cơ quan, công sở, chợ, v.v... ở Lào đều được viết bằng hai thứ tiếng: tiếng Lào và tiếng Anh. Vì vậy khách nước ngoài đến Lào rất thuận lợi cho việc liên hệ công tác và du lịch.
Nước bạn còn quy hoạch thủ đô Viêng Chăn và đô thị các tỉnh khá tốt. Các khu hành chính, khu dân cư, khu buôn bán, khu giải trí, khu ngoại giao đoàn, v.v... nằm riêng biệt nhau.
Tại thủ đô Viêng Chăn, các ngả đường đều tập trung vào Patouxay (Đài chiến thắng) nằm ở trung tâm thành phố được xây dựng từ đầu những năm 60 của thế kỷ trước theo mô hình Khải Hoàn Môn ở Paris nước Pháp.
Đường phố Viêng Chăn thoáng đãng, rộng lớn, không có chuyện lấn chiếm lòng, lề đường để bán hàng. Các hộ bán hàng được Nhà nước tập trung vào hai khu Chợ Sáng và Chợ Chiều. Ở Luông Nậm Thà và Udomxay, tỉnh Viêng Chăn, tỉnh Luông Phra Băng tình hình cũng tương tự.
Dù khách hàng có vào cửa hàng lựa chọn hàng rất lâu sau đó không mua gì đi ra nhưng khi khách hàng chắp tay vào và nói "khọp chay lái lải" (cám ơn nhiều) thì dù khó tính mấy chủ hàng cũng chỉ "khọp chay lái lải" lại và không hề bực tức.
Về tình hữu nghị Việt
Trong những năm qua, mối quan hệ giữa Bộ Công an Việt Nam và Bộ An ninh Lào nói chung, giữa Học viện CSND Việt
Trong dịp Đoàn đại biểu cấp cao Học viện An ninh Quốc gia, Bộ An ninh Lào sang thăm Việt Nam gần đây, lãnh đạo hai bên đã bàn thống nhất Chương trình hợp tác giữa hai nhà trường trong thời gian tới, nhất là thống nhất về lộ trình giúp các đồng chí Lào mở các chuyên ngành đào tạo đại học và sau đại học, đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh, trật tự ở CHDCND Lào trong thời kỳ mới
