Iran mở thị trường giao dịch dầu thô

Thứ Sáu, 12/08/2011, 15:30

Vừa qua, những thùng dầu thô chất lượng cao đầu tiên của Iran đã được giao dịch trên Sàn giao dịch dầu mỏ Kish do Iran lập ra. Đây là một sáng kiến được Iran giải thích là nhằm tạo ra một thị trường giao dịch cân bằng và tránh rủi ro trong giao dịch khi đồng USD bị giảm giá mạnh so với các đồng tiền khác.

Sàn giao dịch dầu mỏ Kish hoạt động trên đảo Kish thuộc Iran trong Vịnh Persic. Ông Mohsen Qamsari, Phó giám đốc phụ trách quan hệ quốc tế của Công ty Dầu mỏ Quốc gia Iran tỏ ra khá khiêm tốn khi nói về quy mô hoạt động và khả năng thành công của Sàn giao dịch Kish: "Sàn giao dịch hàng hóa này đã từng theo đuổi một cơ chế giao dịch dầu thô từ lâu và đã tiến từng bước có thể được. Với những vấn đề về ngân hàng hiện nay, nhiều khách hàng đang e ngại tham gia trong giai đoạn đầu với việc chào hàng dầu thô tại sàn, cho nên những giao dịch ban đầu này chỉ mang tính chất thử nghiệm mà thôi".

Trong bối cảnh thế giới tiêu thụ 83 triệu thùng dầu mỏ mỗi ngày, những giao dịch thử nghiệm ban đầu đó với chỉ khoảng 600.000 thùng dầu thô mỗi ngày của Sàn giao dịch Kish quả thực không thấm vào đâu so với khối lượng giao dịch khổng lồ của Sàn giao dịch Hàng hóa New York (NYME) và Sàn giao dịch Liên lục địa (ICE) ở London.

Ý tưởng về sàn giao dịch này đã ra đời từ tháng 2/2008, khi đó Iran tìm kiếm một giải pháp giao dịch dầu mỏ thuận tiện hơn, tự do hơn và nhất là không phụ thuộc vào đồng USD của Mỹ. Các giao dịch trên sàn được thiết lập nhằm trao đổi hợp đồng lấy đơn vị tiền tệ euro, rial của Iran hay các đơn vị tiền tệ mạnh khác thay cho USD. Iran đưa ra điều kiện: Các khách hàng giao dịch dầu thô trả bằng ngoại tệ khác đồng USD.

Việc Iran mở Sàn giao dịch dầu thô Kish ngay trong bối cảnh nước này đang bị Mỹ cấm vận kinh tế toàn diện là một bước đi mạo hiểm nhưng hóa ra không gặp bất cứ cản trở nào từ phía Washington. Hơn thế, sự tồn tại của sàn giao dịch Kish còn được bảo đảm bởi Washington không muốn làm căng với một số khách hàng tham gia sàn giao dịch. Đáng kể nhất trong số những khách hàng "nặng ký" này là Trung Quốc - khách hàng tiêu thụ dầu thô Iran lớn nhất thế giới. Trong năm 2010, dầu thô Iran chiếm khoảng 12% trên tổng sản lượng dầu thô nhập khẩu vào Trung Quốc.

Riêng năm 2011 chỉ tính từ tháng 1/2011 đến 4/2011, xuất khẩu dầu thô của Iran vào Trung Quốc đã tăng 32% so với cùng kỳ năm ngoái, và Iran hiện đang trở thành nhà cung cấp dầu thô lớn thứ ba cho Trung Quốc, với sản lượng tương đương khoảng 1 triệu thùng mỗi ngày. Tuy nhiên, với việc ngày càng có nhiều nước cung cấp dầu thô cạnh tranh từ Nam Mỹ và Trung Đông, Iran đang đứng trước sức ép phải điều chỉnh khung giá bán sao cho phù hợp.

Đại sứ Trung Quốc tại Tehran Vũ Hồng Dương phát biểu tại một hội nghị thương mại Trung Quốc - Iran hôm 18/7 rằng, với giá trị trao đổi mua bán giữa 2 nước ước đạt 13,28 tỉ USD trong 4 tháng đầu năm, Bắc Kinh đang hy vọng sẽ đưa giá trị mua bán đó lên 40 tỉ USD vào cuối năm nay

Tiểu Bảo (tổng hợp)
.
.