Peru: Bí mật bên trong "vương quốc tiền giả"

Báo Peruvian Times số ra cuối tháng 9 cho biết: 20% tiền USD giả đang lưu hành tại Mỹ hiện nay có xuất xứ từ Peru với mệnh giá đa dạng từ 20, 50 cho đến 100 USD.

Đặc biệt, sản phẩm tiền giả có nguồn gốc Peru được khách hàng Mỹ ưa chuộng bởi nó "giả như thật", rất khó phát hiện, thậm chí còn qua mặt được cả cơ quan chức năng hoặc một số thiết bị kiểm đếm hiện đại nhất. Nếu như tiền giả tại Mỹ được làm với quy mô manh mún, nhỏ lẻ, trình độ thấp thì tại Peru, tiền giả được "nhân bản hàng loạt" theo quy mô công nghiệp.

Kỹ nghệ làm tiền giả hoàn hảo

Theo điều tra của báo Peruvian Times, tiền giả ở Peru được sản xuất theo một quy trình mang tính công nghiệp hóa tới mức hoàn hảo. Công nghệ làm tiền giả ở Peru đã tiến từ chỗ dựa nhiều vào các máy in tiên tiến sang dựa vào hoạt động thủ công. Trước tiên là khâu thiết kế: Tiền giả được đưa lên trình bày trên các phần mềm thiết kế chuyên nghiệp như Corel Draw hoặc đơn giản hơn là Microsoft Office.

Sau khi thiết kế xong, hình ảnh được xuất ra bản kẽm, đưa lên máy in offset (một kỹ thuật in ấn trong đó các hình ảnh trên bản kẽm và mực in được ép lên các tấm cao su trước rồi mới ép từ miếng cao su này lên giấy) và tiền giả sẽ được in ra hàng loạt, với chất lượng bản in rất cao.

Nhưng đây mới chỉ là bước đầu tiên, dễ dàng nhất trong hoạt động làm tiền giả. Khâu tiếp theo, đóng vai trò quan trọng nhất, là tinh chỉnh đồng tiền giả. Mỗi tấm tiền in ra, thường gồm 12 đồng tiền giả trên một tấm, sẽ được cắt rời, tẩm hóa chất bảo quản đặc biệt. Một thợ làm tiền giả sẽ nhận nhiệm vụ dùng kim xuyên một đoạn dây bảo hiểm giả bằng nhựa phát quang qua các tờ tiền giả rồi dùng keo gắn cứng lại.

Trên tờ tiền thật giống như bóng mờ, dây bảo hiểm có thể được nhìn thấy khi đưa tờ bạc ra trước ánh sáng. Đây là công việc đặc biệt đòi hỏi sự tỉ mẩn, cẩn thận và chỉ có những đôi tay lành nghề, kiên nhẫn mới thực hiện được. Những tờ tiền giả tiếp tục được cán qua lại trên hai con lăn bọc vải sợi thô để có bề mặt thô ráp như của một tờ tiền thật, chứ không trơn láng như lúc vừa in ra.

Cuối cùng, thợ thủ công sẽ dùng giấy ráp mịn để làm cho tờ tiền mỏng thêm một chút, bằng với kích cỡ tiền thật. Do đó, thường phải mất từ 4 đến 5 ngày để làm ra khoảng 300.000 USD tiền giả.

Theo Cơ quan Mật vụ Mỹ (cơ quan chịu trách nhiệm bảo vệ đồng USD), trong 2 năm qua, nhờ kỹ nghệ rất tinh vi cùng với nhân công giá rẻ, các băng tội phạm Peru đã đưa nước này vượt qua mặt Colombia để trở thành nguồn sản xuất USD giả số 1 thế giới.

Tội phạm không chỉ cho ra lò số lượng tiền giả mang mệnh giá 20, 50 hay 100 USD, mà chúng còn tạo ra các đồng tiền giả với chất lượng rất cao, thậm chí cao hơn nhiều so với các điểm làm tiền giả ở Mỹ và phải mắt của người có chuyên môn cao mới phát hiện ra.

Tang vật cảnh sát Peru thu được sau khi truy quét một cơ sở sản xuất tiền giả ở quận San Juan de Lurigancho, Lima.

Tại Mỹ, tiền giả thường được làm với quy mô nhỏ, bởi thợ có trình độ thấp. Các tay tội phạm ở đây thường sử dụng các công nghệ kỹ thuật số và máy in lazer để tạo ra một số lượng tiền giả hạn chế. Nhưng ở Peru, làm tiền giả diễn ra theo một dây chuyền khác hẳn, tăng tốc với số lượng ngày càng lớn. "Năm 2003, chúng tôi đã phát hiện đồng đôla giả đầu tiên được sản xuất ở Peru", phát ngôn viên mật vụ Mỹ Brian Leary nói. "Tiền giả từ Peru sau đó cứ thế tăng dần lên và giờ đây ít nhất 20% các đồng đôla giả ở Mỹ có gốc Peru".

Trong một bài phóng sự số ra ngày 27/9 vừa qua, báo Peruvian Times cho biết Cảnh sát thủ đô Lima đã vô cùng sốc khi chứng kiến kỹ năng làm tiền giả của một đứa trẻ bị bắt trong chiến dịch trấn áp tiền giả tổ chức ở ngoại ô. Cảnh sát tỏ ra vô cùng kinh ngạc khi thấy cậu bé khéo léo dùng kim luồn một đoạn dây bảo hiểm giả làm từ nhựa xuyên qua một tờ 100 USD giả. Trước đó đứa trẻ bị bắt trên phố cùng với một túi xách chứa 700.000 USD và các tờ euro giả mà cậu ta nhận được từ một đồng phạm.

"Những kẻ đó là chuyên gia trong việc khiến tờ tiền giả có màu sắc, các nếp nhăn, hình mờ an ninh giống y hệt tiền thật. Mỗi đồng tiền giả đều đã trải qua những quá trình xử lý vô cùng tỉ mỉ", Đại tá Segundo Portocarrero, lãnh đạo Đơn vị chống gian lận của Peru cho biết.

Từ lời khai của cậu bé, cảnh sát đã tóm được cả ổ làm tiền giả, với nhiều người chỉ chuyên chỉnh sửa các chi tiết bảo đảm an ninh trên tờ tiền giả. Chúng coi đây là một ngành công nghiệp siêu lợi nhuận vì trung bình những tay làm tiền giả thường kiếm được khoảng 20.000 USD trên mỗi 100.000 USD tiền giả sản xuất ra, sau khi trừ mọi chi phí. Tính ra, sản xuất tiền giả còn lời hơn cả buôn bán ma túy bởi chi phí đầu tư đối với ma túy rất lớn, trong khi việc vận chuyển và chế biến phức tạp hơn.

Nhưng dù có tinh vi đến đâu, theo ông Portocarrero, những kẻ làm tiền giả vẫn phải chịu thua máy quét hồng ngoại mà các ngân hàng sử dụng. Điều này là do chúng thường sử dụng giấy thông thường có trên thị trường, khiến mực in dễ bị nhòe đi khi gặp nước. Nếu những kẻ này có thể tiếp cận loại giấy chuyên dùng để sản xuất tiền, khi đó sẽ chẳng ai có thể phát hiện.--PageBreak--

Vì sao Peru là kinh đô của đôla giả?

Đội chống tiền giả của Cảnh sát Peru ước tính số tiền giả được in lậu tại nước này còn cao hơn nhiều. Họ nói lượng tiền giả bị bắt giữ trong 2 năm qua chỉ là một phần nhỏ với những loại tiền giả khác nhau, trong đó bao gồm tiền nuevo sol của Peru, được sản xuất hàng loạt từ những máy in lậu.

Cuộc kiểm tra gần đây nhất đối với 6 loại tiền tệ khác nhau được in lậu có giá trị trên 27 triệu USD cho thấy những tờ mệnh giá 100 USD Mỹ chiếm gần 1/3 trong tổng số tiền giả bị bắt giữ, trong đó lượng tiền euro trị giá 4 triệu USD. Ngoài ra, phần tiền giả còn lại là tiền boliviano của Bolivia, peso của Chile, nuevo sol của Peru và bolivar của Venezuela.

Những tờ tiền được làm giả tinh vi có thể dễ dàng đưa vào lưu thông tại Mỹ trong các cửa hàng bán lẻ, nơi những người thu ngân ít cảnh giác. Chỉ những tờ 100 USD mới được đưa vào Mỹ, trong khi 10 USD và 20 USD được chuyển tới nhiều nước láng giềng của Peru khi mà nhu cầu dùng đôla Mỹ hiện đang tăng cao như Argentina, Ecuador và Venezuela - nơi các biện pháp kiểm soát tiền tệ thiếu chặt chẽ.

Trên thực tế, mệt mỏi với việc liên tục diễn ra khủng hoảng tài chính trong nước, Ecuador thậm chí đã từ bỏ đồng nội tệ vào năm 2000 và giờ chỉ sử dụng đồng USD. Trong khi đó thị trường chợ đen bùng nổ tại Argentina và Venezuela, cả hai nước đều kiểm soát giao dịch ngoại hối trong khi có các nền kinh tế đang gặp vấn đề, đã tạo điều kiện cho USD giả hoành hành.

Theo báo cáo của Cảnh sát Peru, gần một nửa những cuộc bắt giữ tiền giả diễn ra ở San Juan de Lurigancho, quận lớn nhất của thủ đô Lima với hơn 1 triệu dân, nơi dễ dàng hoạt động mà không ai chú ý. Trong nhiều tháng qua, cảnh sát đã chặn bắt được người và hàng hóa giấu tiền giả trên đường sang các quốc gia khác như Costa Rica, Mexico và Mỹ để tiêu thụ. Bọn tội phạm có lắm mưu mẹo để qua mặt cảnh sát, tuồn tiền giả ra khỏi biên giới Peru một cách an toàn. Thứ hàng cấm này được những kẻ buôn lậu vận chuyển trót lọt bằng nhiều cách như bỏ vào balô hai đáy đưa từ Peru sang My, giấu trong hàng hóa...

Cảnh sát Peru còn bắt được những hành khách trên các chuyến bay đến Mỹ giấu tiền giả trong giày, và thường phát hiện những kiện hàng chứa đầy tiền giả mới in được gửi qua dịch vụ bưu điện địa phương hay dịch vụ chuyển phát quốc tế. Một cuộc đột kích tuần trước phát hiện lượng tiền giả giấu trong những con thú nhồi bông chuyển đến Ecuador, và số tiền giả khác giấu trong phần đáy bí mật của những chiếc nôi trẻ con (số tiền này sẽ được đưa đến vùng Trung Mỹ).

Vì sao Peru lại trở thành nước làm tiền giả lớn nhất thế giới? Không có bí ẩn lớn nào cả, nếu người ta biết rằng đất nước Colombia hàng xóm từng nắm danh hiệu này. "Chính quyền Colombia tăng cường chống tiền giả. Vậy là cánh tội phạm phải đóng gói đồ đạc và chuyển tới Peru", một quan chức nói. Trong khi kinh tế suy giảm, nạn thất nghiệp gia tăng thì Peru lại trở thành "đất thánh" cho nạn tiền giả. Lý do đơn giản là vì Peru rất gần với Mỹ, lại là nơi có lịch sử tội phạm phát triển, nhất là tội phạm ma túy. Bọn chúng không dại gì in tiền ngay trong lãnh thổ Mỹ mà đã tìm nơi an toàn hơn, trong đó Peru là lựa chọn lý tưởng nhất.

Tội phạm làm tiền giả tại Peru có kỹ thuật rất cao và tinh quái trong khâu vận chuyển.

Đối với loại tội phạm liên quan đến tiền giả, luật pháp Peru lại tương đối "nhân từ". Những kẻ phạm tội lần đầu chỉ lĩnh án 3 năm tù nhưng thường được ra tù sớm. Còn những kẻ tái phạm nhiều lần sẽ chịu mức án tù là 6 năm nhưng chúng chỉ phải ngồi tù khoảng 2 năm nhờ một luật có lợi cho loại tội phạm không bạo lực. Chính vì chưa có hình phạt nghiêm khắc đối với tội phạm làm tiền giả nên phát sinh tình trạng "nhờn thuốc".

Hiện nay, Peru đã tăng cường nỗ lực chống tiền giả và hợp tác rất chặt với mật vụ Mỹ. Nhưng Jorge Gonzalez, một nhà kinh tế Peru chuyên về chính sách tiền tệ, đánh giá chính quyền nước này vẫn chưa làm hết sức để loại bỏ tội phạm. "Họ thường chỉ bắt được những con cá bé, không phải là thành phần chóp bu. Họ tóm được những kẻ đưa tiền qua sân bay, nhưng không phải là kẻ ra lệnh chuyển tiền đi".

Một trong những thành công đáng kể nhất liên quan tới sản xuất tiền giả bị triệt phá tại Peru là vụ bắt giữ Joel Quispe Rodriguez - người điều hành các thành viên trong gia đình buôn lậu số tiền giả khổng lồ ra nước ngoài từ năm 2009 đến 2011, khiến nhiều người tin rằng mạng lưới sản xuất và tiêu thụ tiền USD giả sẽ chấm dứt. Tuy nhiên, mạng lưới mafia này tồn tại quá nhiều "vòi bạch tuộc", thế nên, hai lần trong năm 2012, ngày 17/7 và 1/8, gia đình này lại bị buộc tội liên quan đến tiền giả.

Gần đây nhất, vào tháng 8/2013, cảnh sát đã tóm gọn hai thành viên gia đình này cùng với gần 7 triệu USD tiền giả, số lượng nhỏ tiền euro và tiền nuevo sol của Peru. Sự kiện là minh chứng rõ ràng cho thấy không có những kẻ "cầm trịch" như Joel, hoạt động làm tiền giả vẫn diễn ra đều ở Peru. Đáng quan tâm hơn, đất nước này vẫn tồn tại nhiều tổ chức tội phạm làm tiền giả.

Trong bối cảnh trên, chính quyền Peru đã cố gắng nhận thức rõ vấn đề và tuyên bố ưu tiên chống tội phạm có tổ chức. Người dân cũng kêu gọi chính quyền nên tiến hành nhiều chiến dịch bắt giữ những ông trùm tội phạm trong nước hay ở nước ngoài, bởi vì hiện tại chỉ những tên vận chuyển tiền giả qua đường hàng không mới bị bắt giữ hơn là những kẻ cầm đầu. Trong đó, sự hợp tác đa quốc gia và chia sẻ thông tin tình báo sẽ mang lại hiệu quả chống tội phạm cao hơn.

Peru bắt đầu hợp tác chặt chẽ hơn với chính quyền Mỹ từ năm 2009, và Ngân hàng Trung ương của Peru cũng trao đổi thông tin với Interpol và Tây Ban Nha, nơi sử dụng đồng euro. Quốc gia này nhấn mạnh rằng, tiền giả cũng là một dạng khủng bố kinh tế vô cùng nguy hiểm. Không chỉ công dân, đặc biệt là người thu nhập thấp, và doanh nhân bị mất hàng triệu USD vì tiền giả mà các mạng lưới sản xuất và buôn lậu USD giả trên khắp thế giới còn đang phá hoại ngầm giá trị của đồng tiền thật…