Hành trình truy bắt kẻ giết người, đốt xác

Trong công tác điều tra các vụ trọng án, Công an TP Hà Nội luôn là đơn vị lập kỷ lục về thời gian khám phá nhanh, việc bắt giữ đối tượng đảm bảo an toàn, chính xác mà vụ án này chỉ là một trong số những minh chứng.

1. Rạng sáng ngày 27/10/2011, nhận được tin báo về vụ hỏa hoạn xảy ra tại ngôi nhà số 96, phố Tô Vĩnh Diện, lực lượng chữa cháy đã có mặt tại hiện trường và đám cháy đã được dập tắt.

Trong cuộc khám nghiệm hiện trường được Phòng Kỹ thuật hình sự Công an TP Hà Nội tiến hành ngay buổi sáng hôm đó, việc thu thập dấu vết hiện trường hết sức khó khăn. Lẽ vì, sau khi cháy, các vật chứng liên quan đều đã ra tro. Cả những dấu vết cổ điển như vân tay, vân chân và dấu vết sinh học như mẫu máu, tóc... đã bị mất hết do nhiệt tác động, hoặc quá trình cấp cứu nạn nhân, phun nước chữa cháy.

Thường thì dấu vết hiện trường trong các vụ cháy phải rất kỳ công mới thu thập được, phải đi tìm từ những gì còn sót lại trong đống tro tàn. Thậm chí có vụ còn phải tìm dấu vết từ những thứ… đã cháy thành tro. Cuốn sổ tay đã bị cháy rụi cùng với xác cô gái xấu số trong vụ án  Kim Ki-jong, quốc tịch  Hàn Quốc sát hại một nữ sinh viên người Việt Nam dạy tiếng Hàn là một ví dụ. Bằng các biện pháp kỹ thuật hình sự đặc biệt, các giám định viên đã tìm thấy những dòng chữ sám hối đầy u uẩn trong cuốn sổ đã bị đốt cháy ấy: "Ngay sau khi gây ra việc này, tôi hy vọng tình yêu của Chúa sẽ giúp đỡ cho tôi…". Sau này, đây chính là chìa khóa để tìm ra thủ phạm của vụ án.

Các đơn vị và cá nhân nhận giấy khen của Giám đốc Công an TP Hà Nội.

Trở lại vụ cháy ở nhà 96 phố Tô Vĩnh Diện. Cũng giống như tất cả các vụ án cháy khác, một trong những việc quan trọng nhất đối với lực lượng khám nghiệm hiện trường đó là tìm ra điểm cháy đầu tiên. Rất kỳ công, cuối cùng lực lượng khám nghiệm hiện trường cũng đã xác định được một cách chính xác, khoa học: điểm cháy đầu tiên là tại vị trí nạn nhân nằm, xuất phát cháy từ chiếc màn quấn quanh người nạn nhân.

Việc quan trọng và khó khăn thứ hai là xác định nguyên nhân cháy cũng đã được các giám định viên tìm ra câu trả lời. Khả năng cháy do chập điện đã được loại trừ. Chiếc xe máy đặt ở góc đối diện nơi nạn nhân nằm vẫn còn nguyên vẹn. Nhiều khả năng nguyên nhân cháy là do tác động của con người.

Kết quả khám nghiệm tử thi cho thấy thanh phế quản nạn nhân sạch, không có khói muội, vùng trán trước bên trái của nạn nhân có vết rạn vỡ hình sao nằm ngang. Như vậy nạn nhân đã chết trước khi cháy và nguyên nhân chết sơ bộ được xác định là do chấn thương sọ não.

Tổng hợp lại kết quả khám nghiệm hiện trường, Cơ quan điều tra đi đến kết luận: Đây không phải là một vụ cháy do bất cẩn mà là một vụ giết người, đốt xác phi tang.

Nạn nhân, bà Bùi Thị Vân, 61 tuổi, quê ở Giao Thủy, Nam Định ra Hà Nội tạm trú. Ngôi nhà số 96, nơi bà Vân bị đốt, cũng là nơi ngày ngày bà ngồi bán nước chè kết hợp với kinh doanh trò chơi điện tử xèng.

2. Các bước điều tra tiếp theo được lãnh đạo Công an TP Hà Nội giao cho Đội Điều tra trọng án, đơn vị Anh hùng LLVT thuộc Phòng Cảnh sát hình sự Hà Nội phối hợp với Công an quận Thanh Xuân, địa bàn xảy ra vụ án tiến hành.

Vốn dày dặn kinh nghiệm phá án, đặc biệt là loại án giết người đốt xác phi tang nhưng vụ án này cũng là một thử thách đối với Đội Điều tra trọng án. Cho dù trước đó, họ đã khám phá thành công vụ bác sĩ giết bạn tình ở ngõ chùa Liên Phái, vụ thanh niên người Hàn Quốc giết người yêu rồi đốt xác phi tang ở phường Trung Hòa, vụ em dâu đốt nhà giết cả gia đình anh chồng ở Phú Diễn.

Thượng tá Trần Ngọc Hà, điều tra viên cao cấp, Đội trưởng Đội Điều tra trọng án, cho biết, đối tượng điều tra nhằm vào nhóm người quen thân với nạn nhân. Rất nhiều trinh sát hình sự thuộc Công an quận Thanh Xuân và Phòng PC45 được tung vào cuộc, chia làm nhiều mũi để xác định bằng được những người có nghi vấn nằm trong nhóm người hoặc có mối quan hệ thân thiết với nạn nhân hoặc là khách quen đến uống nước chè, chơi điện tử xèng.

Vũ, một thanh niên có chiều cao nổi trội (trên 1m80) và đeo kính cận được đưa vào diện rà soát từ chiều ngày 29/10. Không chỉ vì Vũ nằm trong nhóm khách quen trong quán bà Vân mà còn vì cơ quan điều tra đã thu thập được nguồn tin có một nam thanh niên đặc điểm nhận dạng giống Vũ đã lui tới quán này chơi điện tử xèng vào tối ngày 26/10 gần thời điểm nạn nhân bị giết.

Hồ sơ về Vũ được dựng lại. Những nguồn tin thu thập được từ các nhân chứng cho thấy, Vũ có một người bà con nhà ở cách quán nước của nạn chân chỉ vài bước chân. Vũ rất hay lui tới đây chơi và là một khách quen ở quán bà Vân. Nhân thân Vũ cũng nhanh chóng được làm rõ. Vũ tên đầy đủ là Nguyễn Anh Vũ, nhà ở phường Bạch Đằng, làm công nhân tại một xí nghiệp ở quận Long Biên. Vũ chưa có tiền án, tiền sự.

Theo những nguồn tin thân cận với gia đình Vũ thì đó là một thanh niên ham chơi điện tử đến điên cuồng. Sau khi học xong phổ thông, do hoàn cảnh kinh tế gia đình eo hẹp, Vũ đã xin đi làm công nhân để phụ giúp cha mẹ. Năm 2007, Vũ đi bộ đội. Hoàn thành nghĩa vụ quân sự, Vũ lại trở lại công ty cũ làm việc. Ở khu phố cũng như ở công ty Vũ là người ít giao du, sống khá kín đáo.

Xác minh tại nhà Vũ, các mũi trinh sát không tìm thấy Vũ vì anh ta đã không về nhà từ ngày 27/10. Tại công ty nơi Vũ làm việc, cũng không thấy Vũ vì anh ta đột ngột nghỉ làm mà không thấy báo lý do.

Sự trùng khớp về đặc điểm ngoại hình, về mối quan hệ với nạn nhân, về sự vắng mặt bất thường của Vũ đã khiến Cơ quan điều tra đánh giá Vũ là nghi can số 1 của vụ án. Sáng ngày 30/10 cuộc truy lùng Vũ bắt đầu.

3. Hai địa điểm được Cơ quan điều tra đánh giá là nơi nhiều khả năng Vũ lẩn trốn, gồm: Nam Định (quê Vũ) và Bình Thuận (nơi người anh họ của Vũ, tạm gọi tên là X đang làm việc). Tuy nhiên, khả năng ở Bình Thuận nhiều hơn vì Vũ và anh X rất thân với nhau. Anh này nhà cũng ở Hà Nội, mới vào Bình Thuận làm việc tại một công ty xây dựng từ năm ngoái. Hai anh em thân thiết với nhau từ khi còn nhỏ và dù đã làm việc ở xa Hà Nội nhưng họ vẫn giữ mối liên lạc thường xuyên.

Và, bởi thế mà ngay trong đêm 30/10, một nhóm trinh sát của Đội Điều tra trọng án và Công an quận Thanh Xuân đã bay vào TP HCM rồi bắt xe đò đi Phan Thiết. Do đã được thông tin trước về vụ trọng án này nên các trinh sát thuộc Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Bình Thuận  phối hợp giúp đỡ nhóm trinh sát Hà Nội rất tận tình. Sáng 31/10, các trinh sát đã có mặt tại Công ty nơi anh X làm việc tại thị xã Phan Thiết. Một thanh niên nói giọng Bắc tên là X được mời lên gặp các trinh sát. Sau khi trò chuyện một hồi, các trinh sát nhận ra rằng đây không phải là người cần tìm. X không phải là anh họ của Vũ mà chỉ là sự trùng tên ngẫu nhiên.

9 giờ 15 phút ngày 1/11 đối tượng Nguyễn Anh Vũ (X) được di lý ra Hà Nội (ảnh chụp tại sân bay Nội Bài). Ảnh: Minh Tiến.

Tiếp tục rà soát tại công ty, họ đã tìm ra một anh X. nữa. Anh này cũng người gốc Bắc, nhà ở Hà Nội. Tuy nhiên, muốn gặp được thì phải tới công trình xây dựng tại Hàm Thuận Bắc cách Phan Thiết 35 km vì anh này mới được điều xuống đây làm việc.

Vậy là các trinh sát hình sự lại lên đường. Tới Hàm Thuận Bắc, họ lại nhận được sự phối hợp rất nhiệt tình của Đội Hình sự Công an huyện. Anh X. lúc đó đang làm việc tại công trường. Thấy nhóm trinh sát hình sự tại  Hà Nội vào hỏi thăm, ban đầu anh hơi ngỡ ngàng. Nhưng sau khi được hỏi về Vũ thì anh hiểu. Anh thừa nhận, đúng là Vũ mới vào đây được ít hôm, nói rằng muốn tìm một công việc mới. Anh tin lời người em họ mà không hay biết Vũ chính là thủ phạm của vụ trọng án ngoài Hà Nội. Vậy là anh xin cho Vũ vào làm việc trong công ty của anh và vào thời điểm các trinh sát có mặt ở đây thì Vũ đang được điều đi làm tại một công trường cách đó chừng 10 km.

Đoạn đường không phải là quá xa nhưng rất khó đi vì đường quá xấu. Nhóm trinh sát quyết định, khó mấy cũng phải vào công trường ngay trong buổi sáng bằng mọi giá, kể cả… cuốc bộ. Nhưng may mắn là do thạo địa hình, các trinh sát hình sự của Công an tỉnh Bình Thuận và huyện Hàm Tân đã giúp đỡ nhóm trinh sát Hà Nội di chuyển được vào công trường bằng xe gắn máy. Quá trưa thì lực lượng truy bắt vào đến nơi. Đó là một vùng thưa dân cư, bốn bề là núi giáp với địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Có khoảng hơn chục chiếc lán dựng tạm để làm nơi ăn nghỉ cho công nhân nằm rải rác trên một khu đất rất rộng.

Do đã có kinh nghiệm trong công tác truy bắt tội phạm nên các trinh sát quyết định tất cả đều phải hóa trang thành công nhân. Lẽ vì, nếu có một nhóm người lạ xuất hiện tại công trường thì rất có thể đây sẽ là dấu hiệu khiến tên Vũ phát hiện ra rằng lực lượng truy bắt đã tìm được hắn. Nếu hắn tháo chạy lên núi thì việc vây bắt sẽ trở nên rất khó khăn.

Nhiều năm trước, khi bắt một đối tượng truy nã ở một ngọn đồi thuộc Phú Thọ, dù các trinh sát hình sự Hà Nội đã xác định được chính xác nơi ẩn náu của y nhưng khi đến nơi thì y đã nhanh chân tẩu thoát. Sau này khi bị bắt lại y thú nhận rằng, ngay từ lúc nhóm trinh sát còn đang ở dưới chân đồi thì hắn đã nhận ra vì hắn nhìn thấy các anh đi giày da. Mà, ở cái vùng núi nơi hắn trú ngụ, giày da là một thứ xa lạ. Hay một câu chuyện khác xảy ra ở một cánh rừng Đắk Lắk. Các trinh sát hình sự thuộc Cục Cảnh sát Hình sự khi vào đây để bắt một đối tượng truy nã nguy hiểm, dù đã mặc quần áo dân tộc hóa trang thành thổ dân nhưng rồi họ vẫn bị kẻ phạm tội vốn là người địa phương "tăm" thấy vì khi các anh xắn quần lội suối thì lộ ra bắp chân trắng quá…

Trở lại với việc truy bắt Vũ tại công trường. Do hóa trang kỹ càng nên sự xuất hiện của các trinh sát hình sự tại đây không tạo ra bất kỳ một sự nghi hoặc nào. Thời điểm mà các anh chọn để bắt Vũ là khoảng 13 giờ. Đó là một khung giờ thuận lợi vì lúc này các công nhân đang ngủ trưa. Lệnh chỉ huy phát đi là các nhóm trinh sát sẽ cùng lúc đột nhập vào tất cả các lán để cùng tìm một thanh niên cao trên 1,8 mét và đeo kính cận.

Đúng 13 giờ, các trinh sát đã tìm thấy Vũ tại một chiếc lán. Lúc này y đang ngủ. Khi chiếc còng số 8 lạnh toát bập vào cổ tay thì Vũ choàng tỉnh. Y bàng hoàng, sắc mặt bỗng trở nên trắng bệch.

Tối hôm đó, tại Hà Nội, khi tất cả mọi gia đình đã được sum họp quây quần cùng nhau trong bữa cơm chiều sau một ngày lao động, làm việc vất vả thì tại Bình Thuận nhóm trinh sát vẫn còn chưa kịp ăn… trưa. Còn tại trụ sở Phòng Cảnh sát Hình sự ngoài Hà Nội thì phòng chỉ huy vẫn sáng đèn. Họ đang gấp rút các thủ tục cần thiết theo quy định của pháp luật để hoàn tất các bước điều tra ban đầu vụ trọng án, để kịp sáng ngày 1/11  trên chuyến bay sớm nhất từ TP HCM ra Hà Nội, các trinh sát hình sự Hà Nội dẫn giải được kẻ thủ ác về Phòng Cảnh sát Hình sự an toàn.