Mỹ: Phá vỡ mạng lưới cung cấp doping cho các vận động viên hàng đầu

Chủ Nhật, 13/03/2005, 08:00
Câu chuyện bắt đầu từ gần 5 năm trước, khi Jeff Novisky phát hiện một nhân viên của Cơ quan Thuế liên bang chú ý thấy câu lạc bộ thể thao tại California, nơi anh ta thường tới đây luyện tập bỗng thành chốn "dập dìu" của rất nhiều ngôi sao thể thao hàng đầu nước Mỹ.

Novisky tình cờ chia sẻ những thắc mắc của mình với Arien White, một nhân viên của Ban đấu tranh chống ma túy bang California, người trước đó với anh đã từng hợp tác điều tra một vụ buôn hêrôin. Novisky kể cho bạn nghe về việc mình đang luyện tập cùng một phòng với vận động viên bóng chày nổi tiếng Barry Bonds của Câu lạc bộ San Francisco Giants, người có sức lực và sự dẻo dai không thể nào tin nổi. 
 

"Đó quả là một vận động viên vĩ đại. Cậu có cho rằng anh ta sử dụng steroid không?" - Novisky hỏi bạn. "Tôi cho rằng họ có thể dùng mọi thứ - White trả lời mà không cần phải suy nghĩ lâu - Phần lớn các vận động viên hàng đầu đều như vậy".

Dự định táo bạo và những khó khăn ban đầu

 

Câu trả lời của White đã khiến Novisky nảy ra ý tưởng về một chiến dịch điều tra đặc biệt để xem câu lạc bộ trên có liên quan đến một mạng lưới cung cấp doping tổng hợp cho giới thể thao chuyên nghiệp hay không? Điều quan trọng hơn hết đối với họ là cuộc chiến chống các tổ chức mafia buôn bán ma túy.

 

Chỉ sau khi vận động viên chạy nước rút Ben Johnson của Canada bị tước HCV trong môn chạy 100m vì sử dụng stanozolol vào năm 1988, Quốc hội Mỹ mới bắt đầu thông qua đạo luật kiểm soát các loại steroid đồng hóa. Theo đó, việc sản xuất, phổ biến và lưu giữ các chất steroid và hócmôn tăng trưởng của người có thể nhận bản án tới 5 năm tù.

Tháng 10-2000, Mỹ cho thành lập Cơ quan Chống doping độc lập (USADA), nhưng nó chỉ phụ trách về các môn thi đấu Olympic. Trong khi những nguyên tắc giám sát doping của liên bang lại hết sức tự do. Theo điều lệ của Cơ quan Chống doping quốc tế (WADA), các vận động viên sẽ bị cấm thi đấu đến 2 năm ngay lần đầu tiên kiểm tra có kết quả dương tính.

 

Trong khi một vận động viên bóng rổ Mỹ chơi tại giải NBA phát hiện sử dụng steroid lần đầu bị cấm thi đấu có... 5 ngày, lần thứ hai là 10 ngày và lần thứ ba là 25 ngày. Trong khi thời điểm kiểm tra các vận động viên lại được ấn định 1 lần/năm - hoặc là trước mùa thi đấu, hoặc là 15 ngày sau khi bắt đầu. Còn những môn thể thao khác như bóng đá, bóng chày hay hockey lại còn "thông thoáng" hơn nữa.

 

Bộ mặt thật của ông chủ Balco


Sự kiên trì của Jeff Novisky cuối cùng cũng đã có kết quả. Tháng 2/2003, cấp trên của Arien White đồng ý cho tổ chức chiến dịch. Ngày 17/4/2003, nhóm tác chiến họp tại văn phòng Ban đấu tranh chống ma túy và bàn bạc cụ thể mọi chi tiết cuối cùng. Ngoài White, còn có 3 nhân viên nữa tham gia chiến dịch. Dù đây là một chuyên án liên cơ quan, nhưng chỉ có một vài người được biết về nó.

 

White được cung cấp các giấy tờ của một công dân có tên Ronny Gerald Allen, 300 USD để trả tiền thuê bao luyện tập nửa năm ở câu lạc bộ và microphone để ghi âm những cuộc trò chuyện bí mật của những kẻ tình nghi. White cần phải làm quen với huấn luyện viên của Bonds là Greg Anderson để tìm hiểu liệu ông ta có phải là người cung cấp các chế phẩm bị ngăn cấm không?. Qua một thời gian quen biết, White đã đạt được mục đích ban đầu là nhờ Anderson chỉ dẫn cho mình luyện tập.

Cũng trong thời gian này, Jeff Novisky bắt đầu tập trung sự chú ý vào Công ty Dược lý BALCO (Bay Area Lab Cooperative) chuyên hợp tác riêng với các vận động viên đẳng cấp cao. Chủ nhân BALCO là Victor Conte, một cựu nhạc sĩ 53 tuổi, thành lập công ty này vào năm 1984 mà không có trong tay một bằng cấp đặc biệt nào về hóa học. Sản phẩm thành công nhất của Conte lúc bấy giờ là loại thực phẩm bổ sung ZMA.

 

Conte khẳng định là sản phẩm của mình “có khả năng cân bằng hàm lượng các khoáng chất trong máu với độ chính xác cao, trong khi magnesium có thể giúp cải thiện đáng kể các thành tích thể thao”. Với chế phẩm ZMA này, Conte đã kiếm được không dưới 10 triệu USD.

Một trong những khách hàng của ông ta, cầu thủ bóng đá Bill Romanovski của đội Oakland Raiders, đã từng bị phát hiện sử dụng steroid. Tiếp đó là vận động viên đẩy tạ Hunter cũng bị phát hiện sử dụng doping tại Olympic Sydney. Phong độ xuất sắc khác thường của Barry Bonds - vận động viên bóng chày 37 tuổi này đã gây ra không ít nghi ngờ.

 

Tuy nhiên, mọi chuyện đều lắng dịu sau khi Bonds tỏ thái độ rất vui vẻ khi được đề nghị kiểm tra doping. Cũng có thời điểm khách hàng của Conte tỏ vẻ lo lắng, mỗi khi xuất hiện một công nghệ kiểm tra doping mới. Nhưng ông chủ của BALCO đã biết cách làm an tâm tất cả khi hứa: chỉ trong vài tháng nữa sẽ hoàn tất việc sản xuất một chế phẩm mới mà không phương pháp giám sát doping nào có thể phát hiện được.

Những chứng cứ từ… thùng rác

 

Để tìm kiếm chứng cứ, Novisky hằng đêm còn tìm cách lục lọi trong các thùng rác của BALCO. Trong các hóa đơn gửi bưu kiện nhanh, anh ta tìm thấy tên tuổi của rất nhiều vận động viên cũng như tên lóng của họ. “Chiến lợi phẩm” của Novisky còn là những chiếc ống tiêm và lọ thuốc đã sử dụng... Phòng thí nghiệm hình pháp ở địa phương đã xác định được đó là các steroid testosteron và stanozolol, nhưng các chế phẩm mới lạ khác không được tìm thấy. Cuối cùng, ban điều tra cũng tìm được trong thùng rác một tờ giấy đề địa chỉ một phòng thí nghiệm tại Los Angeles, nơi tiến hành phân tích các mẫu máu do Victor Conte gửi tới.

Về phần mình, White cũng có được những phát hiện rất đáng kể. Anh lập được một danh sách các ngôi sao thể thao thường tới gặp Anderson.  Tuy nhiên, Arien White đã không thể hoàn thành đến cùng sứ mạng của mình. Đêm 7/6/2003, đúng vào thời điểm kịch tính nhất của chiến dịch, anh bất ngờ bị đánh đến mức phải vào nằm viện. Cấp chỉ huy yêu cầu phải cử tới câu lạc bộ một điệp viên khác, có nghĩa là phải bắt đầu lại.

Nhưng nhóm điều tra đã nhận được một món quà bất ngờ, Cơ quan Chống doping Mỹ tại Colorado-Springs nhận được một bưu kiện không đề nguồn gốc - một chiếc hộp cáctông trong có một xơranh đã sử dụng. Tiếp đó, họ nhận được cú điện thoại nặc danh cho biết, chất lỏng còn lại trong xơranh là một loại steroid đồng hóa mới do Công ty BALCO tổng hợp. Đến cuối tháng 8, tiến sĩ Don Catlin, lãnh đạo một phòng thí nghiệm danh tiếng nhất của Mỹ chuyên kiểm tra các vận động viên Olympic sau một thời gian lao động cật lực đã xác định được công thức hóa học của hợp chất này, đồng thời bắt tay vào tìm phương pháp phát hiện nó.

 

Ông gọi chế phẩm mới này là THG (tetrahydrogestrinone), một loại hócmôn tăng trưởng giúp nâng cao sức bền của vận động viên lên từ 10 đến 15%. Trong phòng thí nghiệm của Catlin khi đó còn lưu giữ hàng trăm mẫu thử của các vận động viên Mỹ trong thời gian diễn ra giải vô địch điền kinh nhẹ tại Stanford vừa qua. Catlin thử kiểm tra chúng bằng phương pháp mới và phát hiện thêm một số trường hợp phản ứng dương tính.

 

Ngày 3/9/2003, khi ngồi trước mặt cảnh sát, Victor Conte, ông chủ Balco bắt đầu khai ra các “khách hàng” của mình - nêu tên tuổi cụ thể của các vận động viên đã sử dụng THG. Hai ngày sau, cảnh sát xuất hiện tại câu lạc bộ Bay Area Fitness, chìa trước mặt Greg Anderson lệnh khám xét nhà. Một số chế phẩm steroid và 67.000USD tiền mặt được phát hiện tại đây. Anderson cũng thành khẩn khai báo.

 

Steroid trong thông điệp về “tình hình đất nước”

Khỏi phải nói là cộng đồng thể thao Mỹ đã rúng động như thế nào khi danh sách các vận động viên hàng đầu sử dụng THG được tiết lộ. Cơ quan chức năng bắt tay vào việc thẩm vấn các nhân chứng: trong số này có Barry Bonds, cầu thủ bóng chày Gary Sheffild của New York Yankees, võ sĩ quyền Anh Son Mosley và cả Marion Jones, người đã từng đoạt tới 3 HCV tại Olympic Sydney trong các môn chạy cự ly ngắn. Nội dung cụ thể của các cuộc thẩm vấn này hiện vẫn là bí mật của tòa án.

Chỉ hơn hai tuần sau, Victor Conte, Phó chủ tịch James Valente của BALCO, Greg Anderson và một huấn luyện viên điền kinh nổi tiếng khác phải trình diện trước tòa vì các tội danh sản xuất và phổ biến steroid, rửa tiền từ những khoản thu nhập trái phép. Đích thân Bộ trưởng Tư pháp John Ashcroft đã lên tiếng về sự nguy hại của nạn sử dụng steroid và kêu gọi “lành mạnh hóa” môi trường thể thao đỉnh cao. Cũng nhờ thượng viện, USADA đã có được những tài liệu thu được từ trụ sở của BALCO để làm cơ sở loại bỏ tư cách thi đấu của các vận động viên vi phạm

Hồng Sơn (tổng hợp)
.
.