Tổng thống Đông Timor bị quân chống đối bắn trọng thương

Theo những kết quả điều tra mới nhất, cựu Thiếu tá Alfredo Reinado vừa là sát thủ chính vừa là chỉ huy của những tên ám sát đã bất ngờ tấn công vào tư dinh của Tổng thống Jose Ramos Horta và đã bắn ông trọng thương trước khi hắn bị các vệ sĩ của Tổng thống hạ gục. Theo Thiếu tá Domingos de Camara, phát ngôn viên quân đội cho biết, những sát thủ đã tấn công vào tư dinh của Tổng thống Jose Ramos Horta bằng súng máy tự động từ trên 2 chiếc ôtô vào khoảng 7 giờ ngày 11/2/2008 (theo giờ địa phương).

Điều này chứng tỏ cựu Thiếu tá Alfredo Reinado đã lên kế hoạch ám sát Tổng thống Jose Ramos Horta khá tỉ mỉ. Giới chuyên môn nhận định, cựu Thiếu tá Alfredo Reinado không dám manh động bởi 2 năm nay, thủ đô Dili được lực lượng quân đội của Liên Hiệp Quốc bảo đảm an ninh khá tốt. Hơn nữa, tư dinh của Tổng thống Jose Ramos Horta luôn được bảo vệ nghiêm mật kể từ khi Alfredo Reinado tuyên bố sử dụng vũ lực chống lại chính phủ hồi tháng 11/2007. Cùng thời gian xảy ra tấn công vào tư dinh của Tổng thống Jose Ramos Horta, nhà riêng của Thủ tướng Xanana Gusmao cũng bị tấn công, nhưng không có thương vong xảy ra.

Ngay sau khi bị bắn trọng thương vào bụng, Tổng thống Jose Ramos Horta đã được đưa ngay vào một bệnh viện quân đội của Australia ở thủ đô Dili cấp cứu. Mặc dù các bác sĩ đã kịp thời phẫu thuật, lấy viên đạn từ trong bụng nên tính mạng của Tổng thống Jose Ramos Horta không bị đe dọa, nhưng ông đã phảI sang Australia để điều trị tiếp. Tên tuổi của ông Jose Ramos Horta (Jose Manuel Ramos Horta) bắt đầu được chú ý trong chiến dịch đòi tách Đông Timor khỏi Indonesia sau khi Bồ Đào Nha rút khỏi thuộc địa cũ năm 1975.

Cách đây 12 năm (1996), ông Jose Ramos Horta đã được trao giải Nobel Hòa bình cùng với Giám mục Carlos Filipe Ximenes Belo. Ông Jose Ramos Horta (sinh ngày 26/12/1949 tại Dili) đã được bổ nhiệm làm Ngoại trưởng, sau đó làm Thủ tướng (10/7/2006) và hiện là Tổng thống sau khi đắc cử trong cuộc bầu cử Tổng thống đầu tiên kể từ khi Đông Timor tách khỏi Indonesia năm 2002. Ông Jose Ramos Horta được dư luận đánh giá cao sau khi đưa ra những cam kết nhằm giải quyết các vấn đề nhạy cảm của Đông Timor như khuyến khích, thu hút vốn đầu tư nước ngoài để phát triển kinh tế...

Kẻ ám sát tổng thống sinh năm 1967, từng có thời gian phục vụ trong quân đội và đã đào ngũ sau khi đeo hàm Thiếu tá. Đến cuối năm 2006 Alfredo Reinado bị cơ quan chức năng Đông Timor truy nã vì có liên quan đến những bất ổn ở nước này. Theo cáo buộc của Tòa án, Alfredo Reinado đã trực tiếp đứng ra kích động, chỉ huy nhiều cuộc đấu súng giữa những tay súng chống đối đào ngũ từ quân đội với lực lượng cảnh sát nước này từ tháng 4/2006.

Được biết, mọi bất ổn bắt đầu xảy ra sau khi Thủ tướng Mari Alkatiri quyết định sa thải 1/3 lực lượng quân đội vì đào ngũ, bất tuân thượng lệnh. Kể từ đó nhiều vụ đọ súng giữa cảnh sát và quân đội đã liên tiếp xảy ra và cựu Thiếu tá Alfredo Reinado là kẻ đứng đằng sau hầu hết những sự kiện kể trên. Theo thống kê, những vụ đọ súng này đã khiến 37 người chết, hàng nghìn người bị thương và hơn 150.000 người buộc phải bỏ nhà cửa đi lánh nạn. Kể từ đó, mọi người đều gọi Alfredo Reinado là “Thủ lĩnh nổi loạn”. Thủ tướng Mari Alkatiri đã phải ra đi sau khi bất lực trước sự hoành hành của “Thủ lĩnh nổi loạn” Alfredo Reinado.

Người thay thế Thủ tướng Mari Alkatiri chính là Tổng thống đương nhiệm Jose Ramos Horta. Cách đây gần 1 năm (5/3/2007), hàng ngàn người ủng hộ Alfredo Reinado đã đổ về trung tâm thủ đô Dili, đốt lốp xe, ném đá và hô khẩu hiệu chống Tổng thống Xanana Gusmao. Khi đó, ông Xanana Gusmao đã ra lệnh cho lực lượng quân đội, an ninh và cảnh sát tiến hành nhiều cuộc truy bắt Alfredo Reinado, nhưng bất thành. Điều đáng nói là Alfredo Reinado đã từng bị bắt, nhưng hắn đã trốn thoát khỏi nhà tù ở thủ đô Dili đúng 1 ngày sau khi 400 lính Malaysia chính thức rút khỏi lực lượng gìn giữ hoà bình quốc tế tại Đông Timor.

Cuộc đào tẩu của “Thủ lĩnh nổi loạn” Alfredo Reinado đã gây xôn xao dư luận bởi theo Giám đốc trại giam Becora cho biết, 56 tù nhân đã trốn thoát khỏi nơi giam giữ sau khi đập đổ bức tường bảo vệ. Trước đó, Alfredo Reinado từng bị quân đội Indonesia bắt giữ và trốn sang Australia năm 1990. Sau khi đào tẩu thành công (30/8/2006), Alfredo Reinado đã tập hợp được hàng trăm tay súng chống đối gồm những cựu quân nhân, cảnh sát chống bạo động dày dạn kinh nghiệm với vũ khí thuộc loại tốt nhất - mang theo khi đào ngũ hoặc bị sa thải.

Ngoài ra, lực lượng của Alfredo Reinado còn nhận được sự hỗ trợ của Gastao Salsinha, viên chỉ huy của 600 binh sĩ nổi loạn bị sa thải khỏi quân đội Đông Timor cách đó không lâu. Được biết, Tổng thống Xanana Gusmao từng đề nghị lực lượng an ninh quốc tế do Australia đứng đầu được quyền truy bắt “Thủ lĩnh nổi loạn” Alfredo Reinado. Cuộc truy lùng Alfredo Reinado là một phần trong “Chiến dịch Astute” của lực lượng Liên Hiệp Quốc do quân đội Australia dẫn đầu, song cũng không có kết quả.

Đến đầu tháng 1/2008, các tay súng dưới quyền của Alfredo Reinado đã xả súng vào những binh sĩ Australia đang đi tuần ở thủ đô Dili. Việc Alfredo Reinado đã đền mạng sau khi tổ chức vụ ám sát bất thành nhằm vào Tổng thống Jose Ramos Horta hôm 11/2/2008 là lời cảnh tỉnh đối với những kẻ chống đối chính quyền Đông Timor