Công khai tài sản đối với quan chức và nghị sĩ phương Tây

Theo thống kê, trong năm 2003 đã có hơn 500 thượng và hạ nghị sĩ khai báo tài sản và nhờ đó người ta biết được có bao nhiêu tỉ phú, triệu phú trong Quốc hội Mỹ.

Năm 1978, Chính phủ Mỹ công bố “Luật về hành vi đạo đức của quan chức chính phủ”, và đến năm 1989 nó được đổi thành “Luật đạo đức”. Theo luật này, từ tổng thống, phó tổng thống, nghị sĩ Quốc hội, cùng nhân viên làm việc tại 3 cơ quan hành pháp, lập pháp và tư pháp đều phải định kỳ khai báo chi tiết về tình hình thu nhập của bản thân lên cấp có thẩm quyền.

Nếu người nào không chấp hành hoặc làm trái với những quy định sẽ bị xử lý tùy theo mức độ vi phạm: bị phạt từ 10.000 USD đến 250.000 USD hoặc 5 năm tù giam. Năm 1989, Chủ tịch Hạ viện James buộc phải từ chức vì bị phát hiện vi phạm “Luật về hành vi đạo đức của quan chức chính phủ”, trở thành người đầu tiên trong lịch sử hơn 200 năm của nước Mỹ phải từ chức vì làm trái luật.

Ở Anh hiện có hai loại quan chức phải khai báo thu nhập, đó là quan chức thuần túy và quan chức chính phủ kiêm nghị sĩ. Theo luật định, chỉ cần nói rõ nguồn gốc, lai lịch của thu nhập cũng như phúc lợi được nhận thì đó là tài sản hợp pháp, nếu không sẽ phạm luật. Nghị sĩ có thể đi giảng bài, nhận bao thầu cho công ty, hãng và thu nhập này là hợp pháp.

Nhưng họ phải khai báo cụ thể, từ lương, trợ cấp, thưởng, phúc lợi, tư vấn, diễn thuyết, viết bài... cho đến những tour du lịch miễn phí. Năm 1992, Tổng thư ký Ủy ban tài sản quốc gia David phải từ chức vì bị phát hiện nhận tour du lịch miễn phí sang Tây Ban Nha. Năm 1998, Bộ trưởng Thương mại Peter buộc phải từ chức vì dính vào vụ bê bối mua bán nhà không khai báo