Cựu nhà báo trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Croatia

Thứ Hai, 03/08/2009, 08:35
Ngày 6/7/2009, chỉ 5 ngày sau khi ông Ivo Sanader, Thủ tướng và là chủ tịch đảng Liên minh Dân chủ Croatia (HDZ) cầm quyền tại Croatia, bất ngờ tuyên bố từ chức khi mới cầm quyền được nửa nhiệm kỳ. Với 83/153 số phiếu ủng hộ từ các nghị sĩ, Quốc hội Croatia đã thông qua quyết định bổ nhiệm bà Jadranka Kosor, 56 tuổi, làm nữ Thủ tướng đầu tiên của quốc gia vùng Balkan này.

Bà Jadranka Kosor sinh ngày 1/7/1953 tại thành phố Pakrac nhưng lại lớn lên tại thành phố Lipik khi cả gia đình chuyển đến sinh sống tại đây vào đầu thập niên 60. Sau khi tốt nghiệp trung học, bà Kosor theo học ngành luật tại Đại học Zagreb.

Năm 1972, khi còn là sinh viên, bà bắt đầu hành nghề nhà báo khi cộng tác với nhật báo Vecernji list phát hành ở thành phố Zagreb. Sau khi tốt nghiệp đại học, bà Kosor không hành nghề luật sư mà trở thành nhà báo làm việc cho Đài Phát thanh và Truyền hình Zagreb.

Trong cuộc chiến giành độc lập của Croatia vào đầu thập niên 90, bà Kosor là một phóng viên xông xáo luôn có mặt trên tuyến đầu và những khu vực nguy hiểm để thực hiện các phóng sự nóng liên quan đến vấn đề người tị nạn chiến tranh và những khó khăn của các cựu chiến binh.

Từ năm 1994 đến 1995, bà Kosor còn làm cộng tác viên của Hãng Phát thanh và Truyền hình Anh BBC tại Croatia. Năm 1996, bà Kosor được Hiệp hội báo giới Croatia trao tặng danh hiệu nhà báo của năm và đến năm 1997 được Cộng đồng châu Âu trao tặng giải thưởng về các hoạt động nhân đạo tích cực.

Không chỉ hoạt động báo chí, bà Kosor còn viết sách. Bà có đến 4 cuốn sách đã được phát hành và chẳng bao lâu sau trở thành những cuốn sách bán chạy không chỉ tại Croatia mà còn tại nhiều quốc gia vùng Balkan vào thập niên 90.

Bà Kosor không chỉ hoạt động báo chí mà còn tham gia chính trường. Năm 1993, bà gia nhập đảng HDZ và đến năm 1995 được bầu làm đại biểu Quốc hội Croatia của HDZ. Ở cả hai cương vị là nhà báo đầy tâm huyết và đại biểu Quốc hội, bà Kosor đã đấu tranh vì sự toàn vẹn lãnh thổ của Croatia, vì cuộc sống ấm no của người dân và quyền lợi của phụ nữ.

Đây chính là lý do khiến bà được tín nhiệm bầu làm chủ tịch Hiệp hội Phụ nữ Katarina  Zrinski của Croatia suốt nhiều năm liền và cả sự ủng hộ của các đảng viên HDZ. Năm 1995, bà Kosor được bầu làm Phó chủ tịch HDZ, chức vụ mà bà đảm nhiệm cho đến đầu tháng 7/2009 khi trở thành Chủ tịch HDZ để thay thế cho ông Sanader.

Năm 2005, bà Kosor từng được HDZ chỉ định làm ứng cử viên tranh cử chức vụ Tổng thống Croatia tại kỳ bầu cử vào tháng 4,  tuy nhiên đã thất bại trước đối thủ nặng ký là Stipe Mesic.

Vào ngày 1/7/2009, khi ông Ivo Sanader tuyên bố từ chức Chủ tịch HDZ và cả chức vụ Thủ tướng, bà Kosor là nhân vật duy nhất được Đại hội bất thường của HDZ bầu làm Chủ tịch HDZ và đến ngày 3/7 được Tổng thống Stipe Mesic chỉ định làm Thủ tướng tạm quyền.

Đến ngày 6/7/2009, bà Kosor chính thức trở thành tân Thủ tướng Croatia khi trải qua một cuộc bỏ phiếu căng thẳng tại Quốc hộ với 83 phiếu ủng hộ và 45 phiếu chống. Dư luận Croatia hy vọng với tư tưởng đổi mới và chính sách mềm dẻo của một phụ nữ, bà Kosor sẽ giúp Croatia thoát khỏi khó khăn về kinh tế cũng như đẩy mạnh tiến trình gia nhập Liên minh châu Âu (EU) vào năm 2011.

Cụ thể, tân Thủ tướng Kosor sẽ phải giải quyết một số tồn tại mà vị Thủ tướng tiền nhiệm để lại và đối mặt với những thách thức về kinh tế - nền kinh tế Croatia vốn trong năm 2008 đã sụt giảm 6,7% GDP, mức giảm lớn nhất kể từ năm 2000. Ngân hàng Trung ương Croatia còn dự báo GDP sẽ còn giảm 4% trong năm 2009.

Phát biểu tại Quốc hội sau khi được chọn làm Thủ tướng, bà Kosor khẳng định rằng: "Phục hồi kinh tế là chính sách trọng tâm của chính phủ trong thời gian tới, bên cạnh những cuộc đàm phán giữa Croatia và EU về việc Croatia gia nhập EU".

Theo đó, mục tiêu hàng đầu của bà Kosor trên cương vị Thủ tướng là tập trung nỗ lực vực dậy nền kinh tế đang bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng kinh tế toàn cầu bằng cách thực hiện các biện pháp giảm chi tiêu ngân sách, ưu tiên tìm cách khôi phục và tác động tiến trình gia nhập EU đang bế tắc liên quan đến những tranh cãi về biên giới với nước láng giềng Slovenia vốn là thành viên của EU.

Một nhiệm vụ khó khăn khác của tân Thủ tướng Kosor là giải quyết những tai tiếng mà vị Thủ tướng tiền nhiệm mắc phải khi còn đương nhiệm. Vào tháng 4/2009, Thủ tướng Sanader đã bị Bộ trưởng Tư pháp Vesna Skare-Ozbolt chỉ trích là chỉ quan tâm đến bộ sưu tập đồng hồ đắt tiền trị giá hàng triệu USD của ông thay vì phải tập trung giải quyết tình hình suy thoái kinh tế đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân Croatia.

Trước đó, vào tháng 2/2009, Thủ tướng Sanader bị báo chí Croatia tố cáo từng nhận hối lộ lên đến 800.000 USD để tìm cách giúp hai ngân hàng tư nhân ở thủ đô Zagreb khỏi bị phá sản. Thủ tướng Sanader còn bị quy trách nhiệm là nguyên nhân gây mất đoàn kết trong nội bộ HDZ khi cố áp đặt quyền làm chủ tịch đảng của mình để gạt bỏ tư cách thành viên Hội đồng trung ương HDZ của 3 nhân vật vốn chỉ trích thói quan liêu và bè phái của ông vào năm 2008.

Hiện cựu Thủ tướng Sanader đang bị Quốc hội điều tra do liên quan đến việc bán tống bán tháo hai công ty dược phẩm lớn của Croatia là Pliva và Barr cho một tập đoàn dược phẩm Mỹ

Hoàng Phú (theo L'Express)
.
.