Gruzia: Tổng thống Mikheil Saakashvili quyết tâm gia nhập Nato

Thứ Ba, 08/09/2009, 14:25
Chính trường Gruzia lại dậy sóng sau khi Tổng thống Mikheil Saakashvili bổ nhiệm tân Bộ trưởng Quốc phòng và đây là phần tiếp theo của việc thay thế một số thành viên trong nội các. Mặc dù cựu Bộ trưởng Quốc phòng David Sikharulidze được cử làm cố vấn cho Tổng thống Mikheil Saakashvili về các vấn đề quốc tế, nhưng sự ra đi của ông đang đặt ra nhiều câu hỏi.

Những kỳ vọng quá sức

Phát biểu tại lễ nhậm chức hôm 27/8, tân Bộ trưởng Quốc phòng Bacho Akhalaya nhấn mạnh, nhiệm vụ chủ yếu của ông trong thời gian tới là đẩy nhanh tiến trình hiện đại hóa cũng như tiềm lực quốc phòng của Gruzia để nước này sớm gia nhập NATO.

Tuy mới đảm nhiệm chức Thứ trưởng Quốc phòng từ đầu năm 2009, nhưng ông Bacho Akhalaya đã sớm lọt vào mắt xanh của Tổng thống Mikheil Saakashvili cho dù trước đó chỉ phụ trách hệ thống trại giam của Bộ Tư pháp. Mặc dù còn ít tuổi, nhưng tân Bộ trưởng Quốc phòng được dư luận đánh giá cao bởi ông Bacho Akhalaya đã tốt nghiệp Khoa Luật Trường đại học Tổng hợp quốc gia Tbilisi, Gruzia và lấy bằng tốt nghiệp tại Trường đại học Quân sự của Đức.

Ông Bacho Akhalaya thông thạo 3 thứ tiếng: Nga, Anh và Đức. Tổng thống Mikheil Saakashvili rất kỳ vọng vào tân Bộ trưởng Quốc phòng Bacho Akhalaya trong việc nhanh chóng tăng cường khả năng quốc phòng cho Gruzia.

Theo giới truyền thông, kể từ sau "cuộc chiến 5 ngày Nga - Gruzia" hồi tháng 8/2008, Tổng thống Mikheil Saakashvili đã tỏ thái độ "không hài lòng" trước sự chậm trễ của Bộ Quốc phòng và Bộ Phát triển Kinh tế trong việc nhanh chóng "phục hồi nguyên khí quốc gia".

Tổng thống Mikheil Saakashvili cũng nhấn mạnh, tuy làm Bộ trưởng Quốc phòng đã hơn 8 tháng (từ tháng 12/2008), nhưng ông David Sikharulidze vẫn chưa nâng cao được sức mạnh quân sự của Gruzia. Mặc dù có công "cứu giá" trong việc ngăn chặn kịp thời kế hoạch sát hại Tổng thống Mikheil Saakashvili (hôm 5/5), nhưng Bộ trưởng Quốc phòng David Sikharulidze vẫn phải ra đi.

Dư luận cho rằng, Tổng thống Mikheil Saakashvili muốn thông qua việc thay đổi 2 thành viên quan trọng trong nội các để có thể tạo ra một động lực mới, sớm đưa Gruzia thoát khỏi cuộc khủng hoảng về chính trị, quân sự và kinh tế do "cuộc chiến 5 ngày Nga - Gruzia" đem lại.

Trước khi cách chức Bộ trưởng Quốc phòng David Sikharulidze, Tổng thống Mikheil Saakashvili đã bổ nhiệm người thay thế Bộ trưởng Phát triển Kinh tế Lazha Zhvaniya. Ngày 21/8, nguyên Đại sứ của Gruzia tại Tây Ban Nha, ông Zurab Pololikashvili đã được cử thay thế ông Lazha Zhvaniya làm Bộ trưởng Phát triển Kinh tế.

Khi bổ nhiệm ông David Sikharulidze làm Bộ trưởng Quốc phòng (tháng 12/2008), Tổng thống Mikheil Saakashvili rất kỳ vọng vào khả năng của người từng là Đại sứ Gruzia tại Mỹ, nhưng bất thành.

Phát biểu tại cuộc họp Hội đồng An ninh quốc gia hôm 27/8, Tổng thống Mikheil Saakashvili đã chỉ rõ nguyên nhân cách chức Bộ trưởng Quốc phòng David Sikharulidze - tuy có đóng góp lớn trong việc đưa ra khái niệm quốc phòng mới, nhưng ông không được đánh giá cao bởi Gruzia cần một quân đội mạnh mẽ hơn so với hiện nay để có thể sớm gia nhập NATO.

Tuy nhiên, tuyên bố của tân Tổng thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen đang khiến cho tham vọng của Gruzia trở nên khó thực hiện - chỉ có thể trở thành thành viên của NATO sau khi đáp ứng đủ những tiêu chuẩn cần thiết của tổ chức này.

Luôn thay đổi, nhưng vẫn bế tắc

Giới bình luận cho rằng, việc thay đổi thường xuyên Bộ trưởng Quốc phòng kể từ khi lên nắm quyền đến nay chứng tỏ Tổng thống Mikheil Saakashvili rất muốn nâng cao năng lực quốc phòng của Gruzia. Tổng thống Mikheil Saakashvili từng nhiều lần tuyên bố, chỉ có sự ủng hộ của Mỹ và Liên minh châu Âu mới có thể ngăn chặn được "âm mưu của Nga".

Quan hệ giữa Gruzia và Nga đã trở nên căng thẳng sau khi bất đồng trong việc giải quyết "vấn đề Abkhazia và Nam Ossetia". Thượng tuần tháng 8, ông Mikheil Saakashvili đã kêu gọi Mỹ và Liên minh châu Âu "giúp ngăn chặn khả năng tái diễn cuộc chiến giữa Moskva và Tbilisi".

Cựu Bộ trưởng Quốc Phòng David Sikharulidze.

Tuy đã thừa nhận trách nhiệm trong việc để xảy ra "cuộc chiến 5 ngày Nga - Gruzia", nhưng Tổng thống Mikhail Saakashvili chỉ phế nhiệm một số thành viên trong nội các, kể cả Thủ tướng, nhưng bản thân vẫn tại vị. Người đứng đầu Nam Ossetia Eduard Kokoity từng khẳng định, cách đây 6 năm (tháng 1/2003), Tổng thống Mikheil Saakashvili đã hối lộ ông 50 triệu USD để "bỏ Nga, ủng hộ Gruzia".

Sau khi kết thúc "cuộc chiến 5 ngày Nga - Gruzia", Tổng thống Mikhail Saakashvili đã quyết định "thay máu nội các". Nhiều Bộ trưởng chủ chốt như Ngoại giao, Quốc phòng, Nội vụ, Giáo dục và cả Thủ tướng đã bị thay thế, nhưng Tổng thống Mikhail Saakashvili quyết không từ chức, bất chấp sự phản đối của phe đối lập và dư luận.

Khi đó Thứ trưởng Quốc phòng Batu Kutelia đã được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc phòng thay thế người tiền nhiệm David Kezerashvili. Ngoài việc cải tổ nội các, Tổng thống Gruzia còn thay đổi toàn bộ trang thiết bị quân sự cũ bằng các trang thiết bị mới - tất cả phải được sản xuất từ các nước phương Tây.

Tuy các cuộc biểu tình chống chính quyền đã lắng xuống, nhưng phe đối lập vẫn quyết tâm lật đổ chính phủ của Tổng thống Mikheil Saakashvili. Phát biểu trên kênh truyền hình Kavkasia hôm 31/7, cựu Thủ tướng Gruzia Zurab Noghaideli cho rằng, việc thay đổi chính phủ của Tổng thống Mikheil Saakashvili sẽ cứu Gruzia thoát khỏi sự suy yếu và hủy hoại hiện nay và trên hết đó là quyết tâm gia nhập Na to của Gruzia dù có phải trả giá bằng những việc làm khác, chẳng hạn như mới đây Gruzia đã tuyên bố rút khỏi cộng đồng các quốc gia độc lập - SNG...

Nguyễn Thị Lân (tổng hợp)
.
.