“Mua” ghế Thượng viện không thành, Hạ Nghị sĩ phải từ chức

Thứ Năm, 06/12/2012, 11:25

Tờ Daily Mail (Anh) vừa đưa tin Hạ nghị sĩ Jesse Louis Jackson, Jr., hôm 21/11 vừa qua đã quyết định gửi thư từ chức khỏi Quốc hội dưới sức ép điều tra gay gắt của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI). Ông này bị cáo buộc nhận hối lộ từ một nhân vật rất mực trung thành và dính phải nghi án "chi tiền mua chức" có liên quan đến cựu Thống đốc bang Illinois hiện đang ngồi tù. Jackson cũng đang trở thành tâm điểm của chủ đề muôn thuở về đạo đức trong các cuộc thăm dò tại Hạ viện, và liên tiếp bị các đảng đối lập đem ra săm soi chỉ trích.

Đáng nói là trong khi bị điều tra, Jackson luôn biến mất một cách rất kỳ lạ và rồi đột nhiên xuất hiện trở lại với lý do "tôi đi tĩnh dưỡng sức khỏe". Các nguồn tin cho hay, ông mắc phải căn bệnh rối loạn thần kinh lưỡng cực, khiến tính khí của ông trở nên thất thường không khác nào một kẻ tâm thần. Song, một số người đồn đoán đây đơn thuần chỉ là cách Jackson né tránh cảnh sát và báo giới khi "cơn bão bê bối" đang diễn ra và có nguy cơ hủy hoại sự nghiệp của ông.

Là thành viên đảng Dân chủ, Jackson dễ dàng thâu tóm quyền lực bên trong Hạ viện, tái đắc cử trong mọi chiến dịch tranh cử vào bộ máy chính quyền thành phố quê hương Chicago. Vậy nên việc bị điều tra và nguy cơ phải ngồi tù đang khiến Jackson phát bệnh và quyết định lấy bệnh viện làm "nơi trú ẩn an toàn".

Tham vọng chính trị của nghị sĩ "con nhà nòi"

Jackson, 47 tuổi, bắt đầu sự nghiệp chính trị ngay tại nhà riêng dưới sự hướng dẫn của người cha, Jesse Jackson - một nhà lãnh đạo dân quyền và ứng viên tổng thống năm 1984. Ông theo học tại một trường danh tiếng ở Washington, sống trong gia đình "kỷ luật thép" và sung sướng từ bé. Là một diễn giả nổi tiếng, một chuyên gia về tư duy và hoạch định chính sách, Jackson chưa bao giờ từ bỏ mơ ước được làm chính trị. Ông luôn muốn trở thành một thượng nghị sĩ và tham vọng chạy đua vào chức thị trưởng thành phố.

Chính vì danh tiếng "con nhà nòi" và những bài diễn thuyết đầy sức hút, tập trung giải quyết các vấn đề ở Chicago khiến cử tri đồng loạt bỏ phiếu cho Jackson chạy đua vào Hạ viện. Kể từ khi trở thành Hạ nghị sĩ, Jackson liên tiếp chiến thắng ở các lần bầu cử tiếp theo, mang về cho ông 1 tỉ USD trong thời gian đương nhiệm. Jackson chính thức vào Hạ viện năm 1995 sau khi người tiền nhiệm Mel Reynolds buộc phải từ chức trước những cáo buộc liên quan tới lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên. Chiến thắng này đánh dấu một thời kỳ mới của chính trường miền Nam Chicago bởi vì Jackson vốn nổi tiếng là "cỗ máy khát quyền lực", và nhận được sự kính trọng từ người dân vì cách cư xử rất đúng mực.

Jackson đã thành lập một bộ máy chính trị rất hiệu quả ở miền Nam Chicago, và rằng các thành phố khác không thể bắt kịp sự tiến bộ mà Jackson đem tới trong quản lý, điều hành công việc và giải quyết vấn đề.

Jackson được coi là biểu tượng của những người da màu trẻ tuổi, dám mơ ước và theo đuổi nghiệp chính trị. Với tính cách ngạo mạn và cứng rắn, Jackson trở nên nổi tiếng vì cung cách làm việc "không giống ai", khiến các chính khách phải ngạc nhiên và có phần lo sợ. Bởi lẽ ông thu hút rất nhiều người tài về làm việc, cùng hậu thuẫn và danh tiếng quá lớn của người cha từng là một ứng viên tổng thống Mỹ. Tại Hạ viện, Jackson đều nhận được sự tín nhiệm từ đồng nghiệp, luôn theo đuổi mục tiêu tự do dân chủ, ủng hộ tăng lương tối thiểu và ban hành các đạo luật mới về môi trường. Chính Jackson là người bỏ phiếu sớm trong quyết định rút quân đội Mỹ ra khỏi lãnh thổ Iraq.

Một người bạn thân của Jackson từng cảnh báo ông rằng chính trị gia thường xuyên "nuốt lời", và rằng họ chỉ biết vẽ ra một viễn cảnh hào nhoáng cho tương lai nhưng không bao giờ thực hiện được điều gì cho ra hồn. Và cám dỗ chính trường, quyền lực, tiền bạc, danh tiếng hay những cô gái sẽ khiến Jackson lầm đường lạc lối nếu ông không có bản lĩnh vững vàng.

Tuy nhiên, với Jackson, lời khuyên nhảm nhí ấy chẳng thể cản được giấc mơ được ngồi trong bộ máy chính quyền. Ông tự hình dung một Jackson đem lại hạnh phúc cho người dân bằng những dự án đường sắt, bệnh viện và trung tâm việc làm. Nhân vật này có tham vọng đáp ứng tuyệt đối nhu cầu của mọi người, đầu tư hàng tỉ USD xây dựng cơ sở hạ tầng và cải thiện cuộc sống cộng đồng. Suy cho cùng, Jackson cũng chỉ muốn được nổi tiếng và hút "fan" để thăng tiến xa hơn trong Hạ viện.

Jesse Louis Jackson (trái) bị cáo buộc trả tiền cho Rod Blagojevich (phải) để mua "ghế Thượng viện".

Trả tiền mua "ghế Thượng viện" bất thành

Tháng 6/2012, Jackson bất ngờ "xin nghỉ phép ngắn hạn" ở Hạ viện và tuyệt nhiên không tiết lộ gì thêm về các hoạt động chính trị sau đó. Trong khi Jackson bỗng dưng biến mất thì truyền thông bất ngờ đưa tin Ủy ban đạo đức Hạ viện ra quyết định điều tra quan hệ của Jackson và cựu Thống đốc bang Illinois Rod Blagojevich. Các báo cáo lạm chi ngân sách liên bang và nhận tiền hối lộ được phát đi trên các phương tiện thông tin khiến dư luận vô cùng kinh ngạc về mức độ trong sạch của Jackson. Theo đó, Jackson đang bị FBI truy tố trách nhiệm tự do chi tiêu ngân sách bầu cử để sửa nhà ở Washington với mức chi lên tới hàng nghìn USD cho những thiết bị sang trọng "chỉ người giàu mới dám mua", cùng khoản tiền 40.000 USD mua đồng hồ Rolex tặng bạn gái.

Thực chất, Jackson chịu nhiều tai tiếng kể từ sau cuộc bầu cử tổng thống 2008. Khi Thống đốc Rod chưa bị bắt giam, Jackson với ông này có mối quan hệ rất thân thiết và thường xuyên trao đổi về chính trị trong các buổi gặp mặt. Nhận thấy tham vọng rất lớn của Jackson vào thời điểm chiếc ghế thượng nghị sĩ ông Obama bỏ lại sau khi nhậm chức tổng thống đang "cần người", Rod bắt đầu mời chào Jackson bằng "hợp đồng mua bán".

Theo tiết lộ của một nhân viên, Jackson đã yêu cầu anh này chuyển khoản tới Blagojevich vài triệu USD để mua được chiếc ghế trống trong Thượng viện. Thậm chí, Jackson còn bí mật gặp Rod, ra sức ép buộc cựu Thống đốc phải nhanh chóng tìm mọi cách giúp ông với lời hứa thưởng tiền và giúp Rod thăng tiến.

Tất nhiên, Jackson đời nào thừa nhận chuyện này khi nhân viên làm chứng đã bị sa thải từ trước. Jackson chỉ nói rằng "có vẻ thích thú" vị trí ngày xưa của ông Obama, và chuyện trả tiền cho Rod thực chất là "giúp bạn lúc khó khăn". Nếu như Rod bị cáo buộc rao bán vị trí trong Thượng viện thì Jackson lại hoàn toàn vô can. Hạ viện vẫn kiên quyết điều tra tới cùng và gây sức ép tới Jackson buộc ông phải từ chức. Giới báo chí miêu tả nghị sĩ này "có tật giật mình" nhưng cũng đánh giá cao khả năng giữ bí mật của Jackson đến mức họ nghi ngờ ông phải trả tiền mới được vào Hạ viện năm 1995.

Giới điều tra nhìn nhận chuyện này chẳng khác nào "một âm mưu phản động", do vậy đã âm thầm điều tra hai người cho tới khi Rod bị bắt giam do bê bối tài chính. Quan hệ cha con rạn nứt khiến Jackson gần như không nhận được sự trợ giúp nào. Hình ảnh một chính trị gia lịch sự, thông minh và có đôi chút nhút nhát trở nên lu mờ trong dư luận bởi những mối quan hệ phức tạp bị đồng tiền chi phối. Jackson phải tự thuê luật sư để dàn xếp vụ việc bằng cách từ chức khỏi Quốc hội và chấp nhận ngồi tù một thời gian theo các điều kiện mà luật sư của ông đang thương lượng với Viện Công tố.

"Tôi không thể chối bỏ trách nhiệm và những lỗi lầm đã gây ra. Tôi sẽ hợp tác với bên điều tra để giải quyết ổn thỏa mọi việc. Chúng ta đều là con người và khó có thể tránh khỏi sai lầm, vì thế tôi chỉ cầu mong mọi người hãy nhớ tới những việc tốt mà tôi đã làm trong thời gian ở Hạ viện", Jackson nói.

Trong thư từ chức, Jackson đã xin lỗi vì lạm dụng ngân sách sai mục đích nhưng cho biết lý do rời Hạ viện là vì bệnh tật. "Tôi từ chức vì bản thân cần thời gian tĩnh dưỡng sau những ngày căng thẳng làm việc. Tôi biết FBI đang xem xét rất kỹ từng hành động của tôi, vì thế tôi luôn sẵn sàng hợp tác với họ và muốn được thoát khỏi những cáo buộc không rõ ràng này". Đây được coi là thảm kịch với một nhân vật tài năng như Jackson khi chối bỏ cơ hội thăng tiến trong danh vọng và quyền lực.

Bệnh viện Mayo, nơi Jackson điều trị bệnh rối loạn thần kinh lưỡng cực.

Từ chức vì bệnh thần kinh

Jackson, không giống như người cha tài giỏi của ông, luôn vướng phải những bê bối. Cuộc sống gia đình êm ấm bất ngờ bị truyền thông gây sóng gió vì chuyện ngoại tình giữa Jackson và một người mẫu áo tắm. Ông còn bị đồn thổi qua lại với một cô bồi bàn ở Washington, và viếng thăm nhà thổ thường xuyên đến mức chỉ vài tháng sau phải nhập viện vì chứng rối loạn thần kinh lưỡng cực. Đó là thời gian "điên cuồng" nhất của Jackson khi ông luôn thể hiện cảm xúc vui sướng đến tột đỉnh tại những nơi ăn chơi xa xỉ, nhưng khi về nhà hoặc làm việc lại trở nên ủ rũ và có dấu hiệu trầm cảm nặng.

Dư luận nói rằng Jackson chỉ cố "ăn theo" hình bóng của người cha, chứ thực tế ông chưa làm được gì để nhận được sự kính trọng từ người khác. Jackson luôn nghĩ bản thân ông đủ cứng rắn và chín chắn để giải quyết mọi chuyện, rằng ông là nghị sĩ "không thể bị đánh gục".

Jackson gần như không chia sẻ thông tin gì về bệnh tật hay chuyện ông sẽ làm gì trong thời gian "nghỉ phép" ở Hạ viện. Trợ lý của Jackson cho biết, Jackson đang nằm trong Bệnh viện Mayo chờ đợi kết luận của bác sĩ. Một thông cáo được ông đưa ra nhằm trấn an người dân Chicago, đồng thời hứa hẹn sẽ quay trở lại vị trí "chiến binh kiên cường của Chicago" ngay khi xuất viện

Người phát ngôn của Bệnh viện Mayo cho biết Jackson không hề tới đây điều trị bệnh theo lịch hẹn của bác sĩ. Trợ lý thông báo Jackson cũng không hề ghé qua văn phòng ở Washington kể từ tháng 6 và không nhận được cuộc gọi nào thông báo tình hình từ ông chủ. Trong khi đó, cha của Jackson lại nói với báo chí rằng con trai ông thường xuyên ở Bệnh viện Mayo, chưa từng rời đi nửa bước và phải tuân thủ ít nhất 6 tuần trị liệu.

Một số nguồn tin cho hay Jackson trở về tư gia tại Washington vào tháng 9 nhưng buộc phải trở lại bệnh viện sau đó ít lâu vì bệnh tái phát. Không một lý do chi tiết nào được đưa ra, chỉ biết người cha từng nói Jackson cảm thấy bất an và chưa thể lấy lại cân bằng cuộc sống sau những lần thẩm vấn. Tuy nhiên, ngày 14/10 vừa qua, Jackson bị phát hiện ở Washington và trả lời phỏng vấn của các phóng viên bên ngoài văn phòng.

Trước đó, Jackson từng đưa ra điều kiện "phải thanh toán hết tiền viện phí" thì ông mới rời Hạ viện. Yêu cầu này xuất phát từ việc Jackson phải điều trị bệnh rối loạn thần kinh lưỡng cực tại Bệnh viện Mayo; tuy nhiên, các bê bối liên tiếp khiến ông không thể hồi phục. Jackson đổ lỗi cho cơ quan điều tra đã gây quá nhiều sức ép và chất lượng y tế quá kém, đòi bồi thường một gói hỗ trợ bệnh nhân tàn tật. Một số người nhận định chiêu trò này của Jackson nhằm kiếm chác ít tiền trước khi rời Hạ viện bởi vì tương lai, ông sẽ không còn nguồn thu nhập nào khác. Jackson được yêu cầu phải giải trình ngay sự việc, nhưng ông vẫn hoàn toàn im lặng.

Tái đắc cử chức Hạ nghị sĩ đại diện cho Chicago ngày 6/11 vừa qua, Jackson vẫn "bặt vô âm tín" và chỉ dùng máy điện thoại nói với cử tri bằng giọng điệu mệt mỏi rằng họ phải kiên nhẫn. Will Burns, ủy viên Ban lập pháp Chicago, cho biết: "Tôi rất đồng cảm với tình cảnh hiện giờ của Jackson. Tôi biết ông ấy rất đặc biệt và là một nhân tài ở Chicago". Jackson trở lại chính trường bằng quyết định từ chức và ý định ngồi tù, khiến các đồng nghiệp tỏ ra nuối tiếc và chỉ biết bày tỏ niềm tin rằng "cậu bé Hạ viện" sẽ thoát mọi cáo buộc từ giới điều tra sau khi không còn làm chính trị…

A.Doãn - M.Quang (tổng hợp)
.
.