Tân Ngoại trưởng trẻ nhất của Tòa thánh Vatican

Đức Tổng giám mục P. Parolin sẽ chính thức nhận nhiệm sở vào ngày 15/10 tới đây, thay thế người tiền nhiệm là Hồng y Tarcisio Bertone 78 tuổi nghỉ hưu. Chức danh đứng đầu Bộ Ngoại giao và quan hệ với nước ngoài còn phổ biến qua các tên gọi khác như Thư ký Nhà nước của Tòa thánh về đối ngoại, hay Quốc vụ khanh, là chức vụ đứng hàng thứ 2 ở Vatican chỉ sau Giáo hoàng, được giới quan sát chính trị quốc tế đánh giá có thực quyền ngang với vai trò Thủ tướng ở các quốc gia khác.

Chào đời ngày 17/1/1955 tại thị trấn Schiavon, tỉnh Vicenza, thuộc vùng Veneto đông bắc Italia trong một gia đình có cha là chủ cửa tiệm bán đồ kim khí, còn mẹ là giáo viên tiểu học. Năm 14 tuổi, cậu bé Parolin bắt đầu theo học tại chủng viện địa phương, rồi được tấn phong linh mục vào cuối tháng 4/1980 sau hơn 10 năm học ở trường dòng. Vị linh mục trẻ tuổi P. Parolin được giáo xứ địa phương cử đi học giáo luật và chính sách ngoại giao tại đại chủng viện mang tên Giáo hoàng Gregory I ở Vatican, tốt nghiệp cao học năm 1986 và bắt đầu làm việc trong ngành ngoại giao của Tòa thánh.

Từ năm 1986-1989, linh mục P. Parolin công tác tại Tòa khâm sứ của Vatican ở Cộng hòa Liên bang Nigeria, còn trong giai đoạn kế tiếp từ năm 1989-1992 ông làm việc tại Văn phòng đại diện Vatican ở Liên bang Mexico thuộc Trung Mỹ. Vào thời điểm này linh mục P. Parolin đã tham gia những cuộc đàm phán, đưa đến việc thiết lập ngoại giao đầy đủ giữa Tòa thánh và Nhà nước Mexico.

Năm 1993, linh mục P. Parolin trở về Vatican và được tấn phong chức Tổng giám mục, công tác trong Ban Thư ký Tòa thánh về quan hệ với nước ngoài, trực tiếp phụ trách phòng đặc biệt về quan hệ với 4 quốc gia là Tây Ban Nha, Andorra, Italia và Cộng hòa San Marino. Ngoài ngôn ngữ Italia mẹ đẻ ra, Tổng giám mục P. Parolin còn sử dụng thông thạo 3 ngoại ngữ phổ biến khác là Anh, Pháp và Tây Ban Nha.

Giới chức đồng nghiệp luôn đánh giá Tổng giám mục P. Parolin là một cá nhân có lối ứng xử xuất chúng, rất chu toàn và cởi mở với mọi người, song hành với lối sống giản dị khiêm nhường không phô trương như những nhà ngoại giao chuyên nghiệp khác.

Cuối tháng 11/2002, Tổng giám mục P. Parolin được Giáo hoàng John Paul II (1920-2005) bổ nhiệm giữ chức Thứ trưởng Ngoại giao của Vatican, chỉ sau Giáo hoàng và Quốc vụ khanh. Trong suốt 7 năm trên cương vị Thứ trưởng, Tổng giám mục P. Parolin đã tích cực tham gia vào những nỗ lực của Vatican nhằm phê duyệt và triển khai việc thực hiện Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân, cũng như đại diện Tòa thánh trong các cuộc đàm phán quốc tế về chương trình hạt nhân của Iran tại trụ sở Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) ở Vienna (Áo).

"Những khó khăn hiện tại phải được khắc phục thông qua phương pháp ngoại giao. Đó là cách thức duy nhất có thể, nhằm loại trừ tất cả các yếu tố khách quan cản trở sự tin tưởng lẫn nhau giữa các bên liên quan", Tổng giám mục P. Parolin bày tỏ quan điểm của mình về chương trình hạt nhân của Iran.

Tân Ngoại trưởng P. Parolin (trái) luôn là "bạn tâm giao" của Giáo hoàng Francis.

Vì những đóng góp không mệt mỏi cho sự nghiệp giữ gìn hòa bình quốc tế, năm 2005, Tổng giám mục P. Parolin đã được Chính phủ Italia trao tặng Huân chương Hiệp sĩ Grand Cross, phần thưởng cao quý nhất của Cộng hòa Italia. Đồng thời, Tổng giám mục P. Parolin cũng giữ vai trò chủ chốt trong việc đàm phán với các nước mà Vatican đang muốn có quan hệ ngoại giao như Israel, CHDCND Triều Tiên, Trung Quốc và Việt Nam.

Tháng 2/2009, Tổng Giám mục P. Parolin đã dẫn đầu phái đoàn cấp cao Vatican đến Hà Nội tiến hành đàm phán với đại diện của Chính phủ Việt Nam, đặt nền móng cho việc thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức giữa Tòa thánh Vatican và Việt Nam.

Ngày 17/8/2009, Tổng giám mục P. Parolin được Giáo hoàng Benedict XVI bổ nhiệm làm đại diện Tòa thánh (sứ thần) đầu tiên tại Venezuela, ngay sau khi Vatican thiết lập quan hệ ngoại giao đầy đủ với một trong những quốc gia có cộng đồng giáo dân đông đảo thuộc khu vực Mỹ Latinh, chứng tỏ mối quan tâm đặc biệt của Tòa thánh với vùng đất chiến lược này. Trong thời gian tại nhiệm ở Caracas, Tổng giám mục P. Parolin đã thay mặt tân Giáo hoàng Francis tham dự lễ tang cố Tổng thống Venezuela Hugo Chavez (1954-2013). Sau nhiệm kỳ công tác 4 năm ở Venezuela, Tổng giám mục P. Parolin trở về Rome và được tiến cử chức Quốc vụ khanh.

"Đây là chức vụ quan trọng nhất trong cuộc đời tôi - tân Ngoại trưởng P. Parolin phát biểu trên Đài phát thanh Vatican sau khi được bổ nhiệm - Trên hết là trách nhiệm nặng nề phải gánh vác tương xứng với nhiệm vụ khó khăn đầy thử thách, trong khi khả năng của bản thân có hạn nên phải luôn nỗ lực hết mình".

Được biết, sau sự kiện đức Hồng y Eugenio Pacelli (1876-1958) được bổ nhiệm làm Quốc vụ khanh Vatican năm 1930 khi mới 54 tuổi, rồi trở thành Giáo hoàng Pius XII vào tháng 3/1939, trong 7 vị Thư ký Nhà nước của Tòa thánh tiếp nối không có người nào ở độ tuổi dưới 60, khiến Tổng giám mục P. Parolin trở thành vị Ngoại trưởng Vatican trẻ nhất trong vòng 80 năm qua