Thổ Nhĩ Kỳ: Nuôi hàng ngàn ‘ong trong tay áo’

Erdogan sinh ngày 26/2/1954 tại Istanbul, từ năm 2001, là đảng viên đảng Công lý và Phát triển. Từ 27/3/1994 đến 6/11/1998, ông là thị trưởng thành phố Istanbul. Ông theo Hồi giáo Sunni, tốt nghiệp Trường đại học Marmara, Khoa Kinh tế học và Khoa học quản trị. Đến ngày 14/3/2003, ông được Quốc hội bầu làm Thủ tướng. Đến năm 2014, ông sửa đổi Hiến pháp, theo đó Thổ Nhĩ Kỳ theo thể chế tổng thống và đương nhiên ông trở thành tổng thống sau khi giành 52% phiếu bầu trong cuộc bầu cử ngày 10/8/2014, và nhậm chức tổng thống vào ngày 28/8.

Một cảnh sát (trái) bị bắt vì nghe lén điện thoại của Tổng thống Erdogan.

Việc Erdogan trở thành một chính khách rồi sau đó thẳng tiến trên con đường chính trị với một số thành công đã khiến ông là mục tiêu số một cho bọn tin tặc trong nước và quốc tế, bẻ khóa smartphone của ông để nghe lén. Và để đối phó, ông đã cho thành lập lực lượng đặc nhiệm để truy bắt kẻ nghe lén, và đưa chúng ra truy tố trước pháp luật.            

Ngày 8/2 vừa qua, lực lượng đặc nhiệm đã bắt giữ 21 cảnh sát với cáo buộc nghe lén điện thoại của Tổng thống Erdogan  và các quan chức cấp cao khác. Đây là vụ bắt giữ thứ 9 nhằm vào lực lượng cảnh sát trong cuộc điều tra về âm mưu tố cáo tham nhũng nhằm vào Erdogan và con trai ông. Theo Hãng thông tấn nhà nước Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ, các công tố viên đã gia lệnh bắt giữ những đối tượng này chủ yếu tại Istanbul và một số thành phố khác ven bờ Biển Đen.

Ngày 19/8/2014, có 25 cảnh sát bị bắt giữ trong chiến dịch điều tra về việc theo dõi và nghe trộm điện thoại của các quan chức chính phủ và Tổng thống. Chiến dịch bắt giữ được thực hiện đồng thời tại 12 thành phố trên cả nước. Những đối tượng bị bắt giữ sẽ phải đối mặt với hàng loạt cáo buộc, từ việc thành lập tổ chức tội phạm đến làm giả giấy tờ, xâm phạm quyền riêng tư. Đây là đợt bắt giữ thứ 3 kể từ tháng 7 trong cuộc điều tra nghe lén điện thoại của quan chức cấp cao chính phủ. Trong hai đợt bắt giữ trước vào các ngày 22/7 và 5/8/2014, hơn 100 cảnh sát cũng đã bị tạm giữ.

Theo lãnh đạo lực lượng đặc nhiệm, tất cả các đối tượng đã bị tạm giam để chờ đưa ra xét xử với các tội danh gián điệp, nghe lén điện thoại và giả mạo tài liệu. Các công tố viên Thổ Nhĩ Kỳ cho biết đã có 2.280 người là đối tượng bị điều tra của các vụ nghe trộm điện thoại kéo dài trong gần ba năm. Làn sóng bắt giữ nói trên còn diễn ra trong khuôn khổ cuộc thanh lọc rộng lớn trong giới cảnh sát và thẩm phán do chính quyền tiến hành từ cuối tháng 6/2013  nhằm chống lại phong trào tôn giáo của nhà truyền giáo Fethullah Gulen, hiện đang sống lưu vong tại Mỹ.

Erdogan tố cáo phong trào này đã giật dây cuộc điều tra tham nhũng nhằm vào những người thân cận của ông, do đó, ông đã sa thải hàng nghìn cảnh sát và công tố viên bị tình nghi là những người thân cận với nhà truyền giáo nói trên và ông khẳng định rằng các cuộc điều tra những người ủng hộ Gulen sẽ còn mở rộng trong tương lai.

Chiến dịch thanh lọc lực lượng cảnh sát và tư pháp được thực hiện sau khi Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc phong trào tôn giáo của Fethullah Gulen đã dựng lên một vụ bê bối tham nhũng nhằm lật đổ chính phủ của Erdogan, khi đó còn đang giữ chức thủ tướng, trước thềm cuộc bầu cử địa phương hồi tháng 3/2014.

Nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ đã nhiều lần phát lệnh bắt giữ giáo sĩ Fethullah Gulen, nhưng Mỹ vẫn không đáp lại các đề nghị này. Mặc dù thế, sau khi thành lập lực lượng đặc nhiệm, Tổng thống Erdogan vẫn tiếp tục theo đuổi mục tiêu của mình là truy tìm và bắt giữ những cảnh sát đã tổ chức nghe lén điện thoại của ông một cách bất hợp pháp.