Từ doanh nhân trở thành Tổng thống Slovakia

Năm 1990, A. Kiska sang Mỹ tìm việc làm, xây dựng các trạm xăng, tích lũy được một số vốn liếng rồi trở lại quê hương Slovakia vào cuối năm 1991.

Đến giữa tháng 3/1992, A. Kiska cùng với anh trai Jaroslav Kiski và người em họ Bystrík Kiski thành lập Công ty Triangle Group International (TGI) chuyên với việc chế tác kim hoàn xuất khẩu sang Mỹ. Chỉ hơn một thập niên sau, trị giá cổ phiếu của TGI đã tăng tới mức chóng mặt trên thị trường chứng khoán Bratislava, khiến những người đồng sở hữu đều trở thành triệu phú.

Trước đó vào đầu tháng 10/1996, A. Kiska đã thành lập Công ty TatraCredit chuyên với việc mua bán hàng trực tuyến, trở thành tổ chức tín dụng lớn nhất thanh toán bằng thẻ điện tử ở Slovakia. Năm 1999, ông thành lập thêm Công ty TNHH Quatro, chỉ sau một thời gian ngắn đã nổi tiếng khắp đất nước như là nhà bán lẻ hàng trả góp uy tín có lượng khách hàng đông đảo nhất.

Năm 2006, A. Kiska đứng ra vận động thành lập Quỹ "Dobry Anjel" (Thiên thần tốt lành), một tổ chức từ thiện trợ giúp các gia đình có trẻ em bị bệnh nan y đang gặp khó khăn về tài chính. Để trang trải các chi phí hoạt động ban đầu của quỹ, Chủ tịch A. Kiska đã tự thân đóng góp 1 triệu euro. Quỹ "Dobry Anjel" đã cứu giúp gần 14.000 gia đình có hoàn cảnh khó khăn khiến tên tuổi của A. Kiska nổi danh khắp Cộng hòa Slovakia.

Tuy A. Kiska chưa bao giờ tham gia vào hoạt động chính trị, thậm chí ở cả các cấp địa phương, nhưng vào tháng 10/2012 ông bất ngờ tuyên bố sẽ ra tranh cử chức Tổng thống Slovakia trong vai trò ứng viên tự do. Vì trong vòng bỏ phiếu đầu tiên không có ứng viên nào đạt được con số quá bán, nên bắt buộc phải tiến hành bỏ phiếu vòng 2 vào ngày 29/3 vừa qua.

Các cuộc thăm dò dư luận tiến hành sau vòng bỏ phiếu đầu tiên đều nghiêng về đương kim Thủ tướng R. Fico, cũng là thủ lĩnh đảng SD chiếm đa số ghế trong Quốc hội Slovakia. Kết quả kiểm phiếu chung cuộc cho thấy ứng viên độc lập A. Kiska đã thực hiện thành công cú "lội ngược dòng" ngoạn mục, chiến thắng áp đảo với tỉ số 59,4% số phiếu bầu so với 40,6% của R. Fico, trở thành vị Tổng thống thứ 4 kể từ khi Cộng hòa Slovakia tuyên bố độc lập tách khỏi Tiệp Khắc vào đầu năm 1993.

Theo các nhà quan sát, sở dĩ ông A. Kiska thu hút được đa phần cử tri nhờ các hoạt động từ thiện giống như một ân nhân. Các phương tiện truyền thông địa phương tiết lộ rằng ứng viên A. Kiska đã tự bỏ tiền túi chi trả cho chiến dịch tranh cử của mình, số tiền có thể lớn hơn nhiều lần so với mức lương tổng thống trong toàn bộ một nhiệm kỳ kéo dài 5 năm.

Sau khi đắc cử, ông A. Kiska tuyên bố sẽ không nhận khoản lương hàng tháng 6.600 euro dành cho chức vụ Tổng thống, mà chuyển số tiền này sung vào Quỹ từ thiện "Dobry Anjel". Còn theo ước tính của tạp chí doanh thương Mỹ Bloomberg Businessweek, thì tân Tổng thống Slovakia A. Kiska có khoản thu nhập thường niên vào khoảng 700.000 euro.

Tân Tổng thống A. Kiska đã kết hôn 2 lần và có 4 người con - 2 trai 2 gái. Đệ nhất phu nhân Martina Kiskova hiện đang giữ chức Chủ tịch Quỹ từ thiện "Dobry Anjel", do ông A. Kiska bàn giao trước khi đăng ký tranh cử tổng thống.

Tân Tổng thống A. Kiska sẽ chính thức nhậm chức vào ngày 15/6 tới, thay thế người tiền nhiệm là đương kim Tổng thống Ivan Gasparovic 73 tuổi đã đảm nhiệm 2 nhiệm kỳ liên tiếp từ năm 2004 đến nay, theo luật định không thể ra tranh cử nhiệm kỳ thứ 3