#an ninh ở Biển Đông

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã nhấn mạnh phán quyết của tòa án trọng tài năm 2016 về vấn đề Biển Đông với người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc gặp hồi tuần trước. Tuy nhiên, vấn đề gai góc này xem ra vẫn còn nhiều khó khăn để giải quyết vì Bắc Kinh chưa chịu từ bỏ yêu sách của mình về Biển Đông.

Trong những ngày gần đây, Mỹ, Philippines và Australia liên tục bày tỏ quan ngại và có những tuyên bố phản đối việc Trung Quốc tiếp tục có các hành động quân sự hóa tại các quần đảo có tranh chấp ở Biển Đông. Đáp lại, Bắc Kinh tiếp tục ngang nhiên cho rằng, nước này cần phải có các trang thiết bị quốc phòng cho vùng lãnh thổ của mình.

Liên tiếp từ giữa tháng 11 đến nay, nhiều hội thảo quốc tế về Biển Đông đã được tổ chức tại Indonesia, CH Czech, Hàn Quốc và Bỉ nhằm tìm ra giải pháp hòa bình cho vấn đề Biển Đông.

Trong bối cảnh Philippines đang có những thay đổi đáng kể trong chính sách ngoại giao, đặc biệt là với hai nước lớn Mỹ và Trung Quốc, Tổng thống Rodrigo Duterte ngày 18-10 bắt đầu chuyến thăm chính thức 3 ngày tới Bắc Kinh.

Nhật Bản liên tiếp có những động thái chứng tỏ rằng nước này cùng với Mỹ và nhiều quốc gia trong khu vực sẽ bảo đảm sự tự do của tuyến hàng hải quốc tế đi qua Biển Đông trước loạt hành động xem thường luật pháp quốc tế của Trung Quốc.

Những hành động bất chấp luật pháp quốc tế và các tuyên bố hung hăng của Trung Quốc trong thời gian qua tại Biển Đông và Biển Hoa Đông đã khiến nhiều nước chống đối ra mặt và từ đó hình thành hoặc củng cố các liên minh chống lại chủ nghĩa bá quyền.

Chiến dịch truyền thông quảng bá “quyền” ở Biển Đông của Trung Quốc tiếp tục được đẩy mạnh ngay cả sau khi Tòa Trọng tài ở La Haye ra phán quyết bác bỏ. Sau khi đã mất hết uy tín trên trường quốc tế khi dùng sức mạnh chiếm đoạt các hòn đảo và bãi đá của các nước láng giềng ở Biển Đông, rồi chà đạp lên luật pháp quốc tế khi ném phán quyết của Tòa án Trọng tài vào sọt rác, Trung Quốc đang đi mua lại danh dự và uy tín bằng những đoạn video... mông má.

Chỉ vài ngày sau khi Tòa trọng tài thường trực ở La Haye ra phán quyết “đường lưỡi bò” của Trung Quốc ở Biển Đông là vô căn cứ, ít nhất có hai quốc gia châu Á đã lên tiếng dọa kiện Trung Quốc vì những tranh chấp lãnh thổ trong tình hình Trung Quốc tiếp tục phớt lờ luật pháp và dư luận quốc tế.

Càng tới ngày Tòa quốc tế ra phán quyết, Trung Quốc càng phản ứng mạnh, rất biết cách “mềm nắn rắn buông” tùy nơi và tùy đối tượng dụng võ. Ngoài việc ngon ngọt với Philippines yêu cầu nước này rút lại đơn kiện, Bắc Kinh còn gồng mình “khoe cơ bắp” khi liên tục tập trận quân sự ở Biển Đông.

Ngày 24-6, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình nhấn mạnh, Việt Nam kiên quyết phản đối và yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, chấm dứt ngay các hoạt động sai trái ở Trường Sa. Trước đó, hôm 22-4, Mỹ đã lên tiếng phản đối Trung Quốc dùng tàu hải cảnh hỗ trợ tàu cá ở Biển Đông.

Không chỉ cảnh báo và bày tỏ quan ngại về việc Trung Quốc hạ cánh xuống một sân bay mà nước này cố tình xây dựng bất hợp pháp trên đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam trên Biển Đông, cộng đồng quốc tế còn khẳng định, tự do hàng hải trên Biển Đông là “quyền không thể thương lượng” và kêu gọi Bắc Kinh tránh bất kỳ điều gì làm gia tăng căng thẳng.

Hãng thông tấn Reuters trích lời giới chức Lầu Năm Góc hôm 12/11 cho biết, các pháo đài bay của Mỹ đã bay trong đêm 8 và 9/11, và bay vào khu vực thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, nhưng không đi vào vùng không gian 12 hải lý của các đảo nhân tạo mà Trung Quốc tự tuyên bố chủ quyền.

Vấn đề Biển Đông và những hành vi vi phạm luật pháp quốc tế của Trung Quốc đang được bàn tán khắp nơi trên thế giới, từ nội bộ chính trị các nước cho tới các diễn đàn chính trị - an ninh quốc tế và khu vực.

• ASEAN nhất trí tăng cường đoàn kết và trách nhiệm trong vấn đề biển Đông/ Malaysia thúc giục ASEAN hành động mạnh mẽ hơn trong vấn đề Biển Đông/ Trung Quốc “né” vấn đề Biển Đông tại AMM48/ AMM 48 tại Malaysia “nóng” vấn đề biển Đông/ Mỹ và Trung Quốc ‘tranh luận’ về an ninh ở Biển Đông

Tại cuộc họp báo thường kỳ chiều 30/7, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã cáo buộc Mỹ cố tình gây bất hòa giữa Bắc Kinh và các nước láng giềng xung quanh vấn đề Biển Đông. Trong khi đó, Nhà Trắng lại khẳng định, những hành động đơn phương của Trung Quốc ở Biển Đông không chỉ nguy hại đến an ninh hàng hải mà còn tác động xấu đến môi trường biển.