Chuôn Ngọ là một làng nhỏ nằm ven bờ sông Nhuệ (thuộc xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên, TP Hà Nội). Làng nổi tiếng với nghề khảm trai có truyền thống lâu đời và được ông Tổ Trương Công Thành (làm quan thời Vua Lý Nhân Tông) mang những mảnh trai ốc đẹp khảm vào đồ thờ cúng rồi dạy cho dân làng cách làm. Từ đó dân làng có nghề khảm trai và đời sống ngày một phát triển hơn.

Tối 26-4, tại quảng trường Quốc học, UBND TP Huế (tỉnh Thừa Thiên- Huế) đã tổ chức lễ khai mạc và chương trình nghệ thuật chào mừng Festival nghề truyền thống (NTT) Huế lần thứ 8 năm 2019.

Gần như sau mỗi kỳ Festival nghề truyền thống Huế, chúng ta lại chứng kiến sự hồi sinh của nhiều cơ sở làng nghề đã mai một thời gian dài trước đó ...

Làng nghề truyền thống đã tồn tại và phát triển trong khắp cả nước, mang lại nhiều giá trị kinh tế, tạo công ăn việc làm cho hàng triệu lao động nông thôn. Vấn đề đặt ra, từ cách làm nặng tính tự phát, quy hoạch yếu nên dần phá vỡ không gian sống, dẫn đến ô nhiễm môi trường.

Ngày 18-8, UBND huyện Phú Quốc (Kiên Giang), tổ chức lễ công bố quyết định công nhận nghề truyền thống và làng nghề truyền thống chế biến nước mắm Phú Quốc.

Đến những làng chài ven biển, ở đâu cũng có hình ảnh chiếc thúng chai – một công cụ gắn bó với ngư dân trong những chuyến đánh bắt hải sản. Chuyện ở làng nghề thúng chai Phú Mỹ, xã An Dân, huyện Tuy An (Phú Yên) đã cuốn hút tôi từ những người thợ chuyên nghề đan thúng chai và ngư dân sử dụng thúng chai…

Sau một thời gian dài bị mai một, vài năm trở lại đây, làng gốm lâu đời và có "một không hai" của xứ Nghệ ở xã Trù Sơn (Đô Lương) đã hồi sinh, góp phần tạo nguồn thu nhập ổn định cho nhiều lao động địa phương.

Làng nghề đúc đồng truyền thống duy nhất còn sót lại ở Sài Gòn trên đường Nguyễn Duy Cung, quận Gò Vấp, chỉ còn 5 cơ sở nằm còn hoạt động đang chạy hết công suất cho nhu cầu mùa Tết. Mỗi độ xuân về, thương lái từ khắp các khu vực Ðông Nam Bộ cho đến miền Tây tấp nập mang sản phẩm từ làng nghề An Hội toả ra khắp cả nước, có khi sang đến nước bạn.

Những ngày cuối năm này, làng nghề đúc đồng Ngũ Xã nức tiếng đất Kinh Kì lại “đỏ lửa”, hối hả phục vụ Tết Nguyên đán.

Dải đất phù sa làng Hới (Tân Triều, Hưng Hà, Thái Bình) bám miết sông Luộc đến dăm cây số. Phía bên kia sông là thành phố Hưng Yên. Những cánh đồng cói và đay mọc dày đặc trên triền sông. Nay kẻ Hới đổi tên Tân Triều. Tuy vậy mọi người chỉ nhớ đến cái tên nôm của nó với câu tục ngữ dân gian: "Ăn cơm Hom. Nằm giường Hòm. Đắp chiếu Hới". Bởi nghề làm chiếu ở Hới tính đã hơn 500 năm. Từ xưa đến nay chiếu Hới có tiếng đẹp và bền.

Để bảo tồn và phát triển trong giai đoạn hiện nay, các làng nghề thủ công truyền thống buộc phải dần chuyển hướng sản xuất để bắt kịp nhu cầu, thị hiếu của xã hội hiện đại; đồng thời bảo vệ môi trường cũng được chú ý hơn để đảm bảo phát triển bền vững.

Đã có một thời nổi tiếng với nghề làm nhạc cụ dân tộc truyền thống, nhưng giờ đây làng nghề làm đàn Đào Xá, xã Đông Lỗ, huyện Ứng Hòa, Hà Nội đang đứng trước nguy cơ mai một. Ước muốn duy trì, giữ gìn bảo tồn “tổ nghiệp” đang trở thành nỗi trăn trở của những người làm nghề độc đáo và công phu này.

Trong thời điểm dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp, các làng nghề truyền thống Hà Nội chịu không ít tác động. Vượt lên khó khăn đó, nhiều cơ sở sản xuất ở làng nghề vẫn cố gắng cầm cự hoạt động, thay đổi cách thức sản xuất để phòng tránh dịch và chuẩn bị các điều kiện cho việc khôi phục sản xuất khi dịch bệnh đi qua.

Không nơi nào có nhiều làng nghề như xã Chuyên Mỹ (Phú Xuyên-Hà Nội). Cả bảy làng trong xã đều được thành phố công nhận “Làng nghề khảm trai truyền thống”. Dọc đường làng không khí tấp nập. Kẻ mua người bán nhộn nhịp bên sông Nhuệ...

Làng nghề nuôi cá chép đỏ Thủy Trầm, xã Tuy Lộc, huyện Cẩm Khê (Phú Thọ) tất bật xuống ao bắt cá, để kịp cung cấp ra thị trường ngày Tết ông Công, ông Táo (23 tháng Chạp âm lịch).

Nghề thủ công xưa không được khảo trong các sách chuyên ngành, mà chỉ xuất hiện lẻ tẻ trong các sách dư địa chí, sau cũng ít nhiều được đề cập trong các sách văn hóa tập tục, rồi đến những sách nhỏ khảo cứu làng nghề, ngành nghề...

Nằm ở ngoại thành, cách trung tâm thủ đô Hà Nội gần 30 cây số về phía Tây, xã Sơn Đồng, huyện Hoài Đức (Hà Nội) đã có lịch sử hình thành từ nghìn năm nay. Đây là vùng đất cổ, giàu truyền thống văn hóa, truyền thống khoa bảng, và cũng từ lâu nức tiếng với nghề điêu khắc tượng phật và làm đồ thờ cúng tâm linh.

Khi cái nắng gắt mùa hạ chuyển sang hanh vàng cũng là lúc Hà Nội vào Thu. Thu về với hương hoa sữa nồng nàn len lỏi qua từng góc phố, làm người ta lại nhớ, lại thèm chút quà quê dân dã của làng Vòng. Cốm xanh đượm mùi thơm, gói mình trong lá sen với làn hương trong lành khiến ai đã một lần nếm cũng đều gật gù xao xuyến.

Về Phú Hài (Phan Thiết) đám giỗ mẹ bạn, xe chạy chầm chậm đã thoáng nghe vị mằn mặn theo gió thổi qua. 

Lâu đời, nổi tiếng, thậm chí là từng nổi tiếng thế giới, nhiều sản phẩm làng nghề truyền thống Việt là kết tinh lao động sáng tạo độc đáo của các nghệ nhân nhiều thế hệ.