Ở ngoại ô Chisinau (thủ đô của Cộng hòa Moldova) có một giáo đường Do Thái đổ nát. Lá dây thường xuân phủ dầy cộm tại một nơi từng là bàn thờ. Những bức tường đá cao vọi, bên trong là chốn trống rỗng. Thời gian trôi đi mọi thứ sẽ hoang phế.

Carl Lutz là nhà ngoại giao người Thụy Sĩ đã có công giải cứu 62.000 người Do Thái tại Hungary. Tuy được nhân dân các nước Israel, Đức, Hungary và Mỹ kính trọng nhưng tại ngay quê hương mình, thì nhiều người, nhất là giới trẻ không biết ông là ai...

Khác với vẻ nhộn nhịp hay hiện đại của các thành phố nổi tiếng khác, Jerusalem giữ một vẻ cổ kính xuyên suốt lịch sử bởi lẽ đây là ngã ba của các nền văn hóa chịu ảnh hưởng của đạo Hồi, đạo Thiên Chúa và Do Thái. Nơi đây cũng đang trở thành điểm nóng của giới Arab sau tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 6-12 về việc công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Lòng dũng cảm khó tin của một giám đốc sở thú và vợ ông đã cứu mạng sống của 300 người Do Thái ở Warsaw, Ba Lan khỏi tay phát xít Đức. Cặp vợ chồng này đã được khắc họa trong bộ phim bom tấn mới do nữ diễn viên giành giải Quả cầu vàng Jessica Chastain thủ vai.

Hôm 23-12 (giờ địa phương), Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã thông qua nghị quyết yêu cầu Israel ngừng xây dựng các khu định cư tại vùng lãnh thổ chiếm đóng Palestine với 14 phiếu thuận trong HĐBA 15 thành viên. Mỹ trong một động thái hiếm hoi đã bỏ phiếu trắng, qua đó giúp LHQ lần đầu tiên kể từ năm 1979 thông qua được nghị quyết chỉ trích chính sách định cư của Israel.

Vụ đốt lăng mộ Joseph của người Do Thái tại thành phố Nablus ở Bờ Tây đã thổi bùng ngọn lửa căng thẳng và bạo lực đang âm ỉ cháy giữa Israel và Palestine.

Cách đây 100 năm, một vụ hành hình đã xảy ra ở bang Georgia (Mỹ). Vụ hành hình không kinh khủng hơn các vụ khác nhưng bất thường ở chỗ nạn nhân là một người Do Thái da trắng bị kết án dựa trên lời khai của một người da màu và việc hành hình đó lại không phải do cơ quan tư pháp thực hiện. Vụ việc khi ấy đã kích động tâm lý bài Do Thái của cả bang Georgia và thu hút sự chú ý toàn nước Mỹ.

Khi qua đời ở tuổi 96, Ho Feng Shan (Hà Phụng Sơn) mang theo bí mật của đời ông xuống mồ. Suốt cuộc đời mình, Ho không hề nhắc đến những hành động anh hùng của ông trong Thế chiến II với bất cứ ai, kể cả với vợ con hay bạn bè. Từ năm 1938 đến 1940, lúc là Tổng lãnh sự Trung Hoa Dân quốc ở thủ đô Vienna nước Áo, Ho chỉ bằng chữ ký của mình đã cứu mạng hàng chục ngàn người Do Thái khỏi bàn tay sát nhân của Đức Quốc xã.

Tuy không giữ vai trò chính thức nào trong bộ máy công quyền tại Israel, nhưng bà Sara Netanyahu, 57 tuổi, vợ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, ngoài biệt danh "Đệ nhất phu nhân", còn được giới truyền thông nước này gọi là "Người phụ nữ quyền lực nhất Israel".

Căng thẳng trong quan hệ Mỹ - Israel vẫn chưa thể hạ nhiệt cho dù cả hai phía đã có những cử chỉ nhằm tránh để căng thẳng leo thang hơn nữa. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vẫn quyết tâm thực hiện bài phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ bất chấp sự phản đối của Tổng thống Barack Obama và đảng Dân chủ, ngay cả một số nghị sĩ gốc Do Thái. Trọng tâm cuộc đấu khẩu vẫn là thỏa thuận hạt nhân Iran.

Sau vụ khủng bố ngày 9/1 vừa qua tại một cửa hàng của người Do Thái ở Paris, cộng đồng người Do Thái tại đây bắt đầu nghĩ đến sự tự vệ cần thiết. "Nếu cộng đồng Do Thái tại Paris lập ra những đội bảo vệ, dù là không vũ trang, tại các khu phố, người ta có thể có thái độ phòng tránh rõ ràng hơn khi thấy một tên mặc áo chống đạn bước vào siêu thị với một khẩu AK trên tay.

Đạo đức làm người đã khiến Sabine, cô gái tóc vàng, mắt xanh như nước biển đến từ đất nước Israel xa xôi bỏ ngang chuyến viễn du đời người, tự chuốc lên bờ vai thiếu nữ của mình cái gánh nặng cứu những kẻ khác màu da, màu tóc và quốc tịch...

Nhân kỷ niệm 70 năm ngày Hồng quân Liên Xô giải phóng trại tập trung Auschwitz trên đất Ba Lan (27/1/1945 - 27/1/2015), cũng là nơi giam giữ tù nhân lớn nhất của phát xít Đức trong Thế chiến II, các phương tiện truyền thông quốc tế đều ưu tiên đăng tải những sự kiện xoay quanh trại tập trung khét tiếng này. Đồng thời đề cao vai trò của ông Rudolf Vrba (1924-2006), một tù nhân người Slovakia đã có công bóc trần mưu đồ giết người hàng loạt của Đức Quốc xã.

Hayat Boumeddiene năm nay 26 tuổi, là nghi phạm duy nhất tẩu thoát trong cuộc đột kích 2 vụ bắt cóc con tin xảy ra trong một cửa hàng của người Do Thái ở Porte de Vincennes, phía đông Paris. Boumeddiene đã lợi dụng khung cảnh hỗn loạn lúc cảnh sát ập vào, trà trộn cùng các con tin chạy ra ngoài và bỏ trốn. Theo cảnh sát thì Boumeddiene đã luyện tập bắn súng trong nhiều ngày từ năm 2010.

Cùng với những hình xăm số trong hệ thống quản lý tù nhân mới gần đây đã được tìm thấy và được trưng bày tại Bảo tàng Auschwitz, miền Nam Ba Lan, thì cuộc trả lời phỏng vấn của Jakob W. một lần nữa tái hiện sự thật tàn khốc và ghê rợn của một trong những trại tập trung man rợ nhất của loài người.