#khủng hoảng chính trị tại Syria

Với việc đưa quân đội tới Syria, Mỹ đã phác họa một chiến lược “khá hợp lý” trong liên minh với người Kurd và đối thoại với Nga. Cho đến giờ, chiến lược đã diễn biến ra sao? Đài RT của Nga đã có bài phỏng vấn nhà địa chính trị học Alexandre Del Valle, về vấn đề này.

Ngày 22-2, đại diện các bên tham gia Hội nghị Geneva về hòa bình Syria đã đến thành phố Geneva, Thụy Sĩ theo lời triệu tập của LHQ để tiến hành vòng đàm phán mới. Dư luận không đặt nhiều hy vọng vào vòng đàm phán này, vì tình hình Syria đến nay đã có nhiều thay đổi so với vòng đàm phán trước.

Chiến thắng của quân đội Chính phủ Damascus tại thành phố Aleppo hồi tháng trước với sự hỗ trợ nhất là của Nga đã dẫn đến một lệnh ngừng bắn giữa các phe phái ở Syria và mở ra cuộc đàm phán hòa bình tại Kazakhstan vào cuối tháng này. Cuộc hòa đàm lần này với nhiều điểm khác biệt so với các lần trước liệu có đem lại cho người dân Syria một cuộc sống hòa bình thực sự sau 5 năm nội chiến?

Ngày 29-12, Chính phủ Syria và các nhóm phiến quân đã ký kết thỏa thuận ngừng bắn và bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình.

Ngoại trưởng 3 nước Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ sau cuộc họp tại Moskva đã đi đến thống nhất phương án giải quyết cuộc khủng hoảng tại Syria. Điều đáng chú ý là cuộc họp này không có mặt đại diện của Mỹ cũng như đặc sứ Liên Hiệp Quốc về vấn đề Syria.

Sau hơn 4 năm ròng chinh chiến, cuối cùng quân đội Syria (SAA) cũng giành lại được thành phố Aleppo từ tay một liên minh phiến quân nổi dậy - thánh chiến do Mỹ, phương Tây, Thổ Nhĩ Kỳ, Arập Xêút... bảo trợ. “Chiến thắng” nhưng cũng gần như là một thất bại, vì cả thành phố sầm uất - từng là trung tâm kinh tế hàng đầu Syria ở miền bắc - nay chỉ còn là đống đổ nát hoang tàn.

Mặc dù Aleppo - thành phố do nhóm đối lập kiểm soát từ năm 2012 – đã chính thức được giải phóng, theo như tuyên bố của quân đội Syria hôm 12-12, nhưng Chính phủ Syria vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Các chuyên gia chỉ ra rằng, các nhóm vũ trang bị đánh bật khỏi Aleppo sẽ không theo đuổi hòa bình hay hạ vũ khí, mà sẽ tập hợp thành những tổ chức lớn hơn, mở chiến dịch tái chiếm các khu vực khác tại Syria.

Được phép của chính quyền hợp pháp tại Syria, nước Nga đã quyết định hỗ trợ bằng một chiến dịch quân sự, chủ yếu bằng không quân đối với lực lượng quân đội Chính phủ Syria. Một năm sau ngày Nga đưa ra quyết định, chiến trường Syria đã có những thay đổi căn bản.

Ngày 3-10, sau khi Mỹ tuyên bố ngưng liên lạc song phương với Nga trong việc giải quyết vấn đề Syria, Tổng thống Putin ngay lập tức ra tuyên bố đình chỉ thỏa thuận hạt nhân với Washington. Như vậy, quan hệ Nga - Mỹ vốn đã xuống đáy từ sau cuộc khủng hoảng Ukraine thì nay càng tệ hại hơn trong vấn đề Syria và giải giáp hạt nhân.

Lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ ngày 12-9 theo đề xuất của Nga và Mỹ đã chính thức đổ vỡ sau một tuần thực thi. Sự thiếu tin tưởng giữa Washington và Moskva luôn là nguyên nhân khiến bao thỏa thuận trước đó về Syria cũng như về Ukraine đổ vỡ.

Tình hình Syria đang có những thay đổi “chóng mặt” theo hướng tích cực. Cả trên chiến trường và cả trên bình diện ngoại giao. Dấu hiệu hòa bình bắt đầu le lói khi hầu hết các nước bên ngoài có can dự vào Syria cơ bản đã tìm được tiếng nói chung... Vấn đề là các phe phái bên trong Syria. Các phe phái lớn đã đồng ý sẽ cùng nhau dừng tiếng súng để tiến tới đàm phán hòa bình, chỉ còn những phản đối lạc lõng của một số nhóm nhỏ đối lập...

Mặc dù Tổng thống Nga Vladimia Putin tuyên bố quyết định này được thực hiện là do Moscow hoàn thành toàn bộ mục tiêu đề ra tại Syria kể từ khi bắt đầu các cuộc không kích hồi tháng 9/2015, song Mỹ và một số quốc gia phương Tây cho rằng động thái này là để giảm bớt gánh nặng cho nền kinh tế đang chật vật của Nga, thậm chí muốn gia tăng sự ủng hộ trong nước trong bối cảnh uy tín của ông Putin đang giảm dần do sự can thiệp quân sự vào quốc gia Trung Đông này. Vậy đâu là động cơ thực sự?