Ca sĩ Quỳnh Hoa: “Em không đi hết những ngày đắm say…”

• Ca sỹ Quỳnh Hoa và những ký ức về nhạc sỹ Đoàn Chuẩn
• Đêm nhạc Đoàn Chuẩn – Từ Linh
• Đoàn Chuẩn - “ông hoàng” của những tình khúc mùa thu

Chị là nữ ca sĩ đã để lại nhiều dấu ấn trong lòng người yêu nhạc với những tình khúc của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn, Văn Cao, Hoàng Giác... với chất giọng khàn, trầm, da diết. Vào những ngày giữa thu hanh hao, thật êm ái với một bản nhạc trữ tình vang lên trong không gian: "Cô hái hoa tươi/ Hãy dừng bước chân/ Trên đường thầm xa/ Tôi nhắn cô em đôi lời/ Lòng không lưu luyến, sao đành cô lãng quên/ Quên người gặp gỡ/ Trong một chiều mơ"...

Ca sĩ Quỳnh Hoa.

Không phải là một người thích sự ồn ào, không thích những gì "đao to búa lớn", ca sĩ Quỳnh Hoa tạo ấn tượng cho tôi ngay từ lần đầu gặp gỡ bởi sự nhiệt tình, duyên dáng và đầy lịch thiệp.

Chị trong mái tóc tém, trong chiếc váy dịu dàng, trong tiếng cười đầy mãn nguyện của một người ca sĩ đã nhường sân cho các em, các cháu để lui về hậu trường làm công việc đào tạo, đã có những giờ phút thật sự thoải mái trong những câu chuyện cuộc đời.

Trên gương mặt của chị lúc nào cũng nở nụ cười tươi, một ánh mắt biết nói, bởi chị an nhiên và không bao giờ đặt ra cho mình những mục tiêu quá lớn lao. Chị cởi mở trong những câu chuyện về âm nhạc, về gia đình, về cuộc sống, về những kỷ niệm không quên của một thời làm nghề.

Ca sĩ Quỳnh Hoa sinh ra và lớn lên phố Trần Hưng Đạo trong một gia đình có truyền thống làm nghề dạy học. Ông nội của chị là sinh viên trường Bưởi, bà là nữ sinh trường Đồng Khánh nên họ bị ảnh hưởng bởi âm nhạc phương Tây ngay từ khi còn trẻ tuổi. Chính cái chất phiêu linh ấy, chính cái chất nghệ sĩ và Hà Thành ấy, nên ông bà chị đã quyết tâm cho chị học đàn violon từ bé, dù biết chị có khả năng ca hát và cũng đam mê những giai điệu của ca từ.

Nhạc sĩ Đoàn Chuẩn đệm đàn cho Quỳnh Hoa.

Cha mẹ chị, dù không phải là người ủng hộ con theo nghề "xướng ca vô loài", song họ cũng tạo điều kiện hết sức. Có thời kỳ họ phải vào Thanh Hóa để dạy học, đã gửi chị lại Hà Nội cho ông bà chăm sóc để chị tiếp tục theo đuổi con được âm nhạc của mình. Ngày ngày, sau những giờ học văn hóa, ông bà thay nhau đưa đón chị đến trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội để thực hiện ước mơ của gia đình.

Nhưng cuộc đời luôn có những ngã rẽ bất ngờ, khi đang học tại trường nghệ thuật, bởi vì để theo đuổi được dòng nhạc chuyên nghiệp này, phải có nhiều điều kiện cần và đủ khác, như là đi tu nghiệp ở nước ngoài, được làm việc trong môi trường chuyên nghiệp, đẳng cấp... mà thời ấy, vì những lý do khác nhau, gia đình chị chưa thể có những điều kiện để cho con cháu mình thực hiện ước mơ.

Rồi chị thi vào trường Đại học Văn hóa Hà Nội, học về thanh nhạc. Và một hướng đi mới đã đến với chị, theo đuổi con đường ca hát, một mảnh đất màu mỡ mà chị đã tình cờ và may mắn có được.

Ca sĩ Quỳnh Hoa chia sẻ: "Niềm hạnh phúc lớn nhất của tôi là khi ra trường, cũng là thời điểm đất nước vào thời kỳ đổi mới nên tôi được tiếp xúc nhiều dòng nhạc khác nhau để có thể thử sức mình và xem thử mình thuộc "tuýp nhạc" nào. Thời kỳ ấy, tôi gặp nhạc sĩ, nhà thơ Nguyễn Thụy Kha, chính anh là người dẫn tôi đến gặp những người nhạc sĩ mà tôi thầm mơ được gặp. Đó là nhạc sĩ Đoàn Chuẩn và nhạc sĩ Văn Cao.

Những ca khúc nổi tiếng của hai nhạc sĩ, tôi vẫn âm thầm hát, vẫn ngân nga mỗi ngày bởi vì đó là những bài hát khác lạ, đi vào tâm khảm của cả một thế hệ những năm đầu đổi mới. Nhưng, được gặp và hát cho hai nhạc sĩ ấy nghe thì quả là điều tôi, một cô bé mới chập chững ra trường, chưa bao giờ dám nghĩ tới.

Tôi vẫn nhớ lần đầu tiên gặp nhạc sĩ Đoàn Chuẩn, ông nhìn tôi trìu mến, như một người ông, một người cha. Tôi hát và ông đánh đàn cho tôi. Thời điểm ấy, trong căn nhà của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn ở Cao Bá Quát, thường có nhiều nhạc sĩ, ca sĩ lui tới, chẳng hạn như tài tử Ngọc Bảo. Ông là danh ca của một thời mà tôi cũng từng khao khát được gặp. Ông hướng dẫn cho tôi hát, cách phiêu, cách luyến láy, cách nhả chữ...

Tài tử Ngọc Bảo, ca sĩ Quỳnh Hoa và các nghệ sĩ.

Nhạc sĩ Đoàn Chuẩn thì trang bị cho tôi, ngoài lịch sử ra đời của mỗi bài hát, là cả một kho kiến thức về âm nhạc và những câu chuyện kể. Tôi đã trưởng thành từ những câu chuyện ấy của các bậc cha chú.

Bài hát đầu tiên ông đánh đàn và khẳng định là hợp với chất giọng của tôi là bài "Cánh hoa duyên kiếp", một bài hát không phải quá nổi tiếng của ông, nhưng giai điệu lại rất ngọt ngào: "Từ một nơi xa xôi cách bao núi rừng suối đồi/ Anh gởi mấy cánh hoa về người yêu/ Hoa lan hương màu trắng, như duyên em thầm kín/ Trong hương thu màu tím buồn/ Hẹn một ngày nao khi màu xanh lên tà áo/ Tình thương lên quầng mắt, anh đón em về thuyền mơ/ Ðêm hôm nay chợt nhớ tới nơi xa/ Lúc anh về nhặt mấy cánh hoa/ Kèm vào thư lá thư xanh màu yêu/ Cánh hoa duyên kiếp này, tìm em trong ý thu"...

Nhưng cho đến bây giờ tôi vẫn cảm nhận được rõ ràng, đó là một cảm giác tuyệt vời khi giai điệu cất lên và kết thúc, mọi người đã vỗ tay tán thưởng và đầy yêu thương dành cho tôi trong căn nhà ông ấm áp cùng những người bạn, những người nhạc sĩ, nghệ sĩ... Sau này, các anh con trai của bác Đoàn Chuẩn xem tôi như người nhà, như một người con trong gia đình và mới đây, khi tìm được một ca khúc mới tinh trong gia tài âm nhạc của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn, tôi cũng đã được giao tận tay để thể hiện.

Một kỷ niệm khác cũng đã ảnh hưởng đến chặng đường âm nhạc của tôi, đó là lần được gặp nhạc sĩ Văn Cao trên căn nhà của ông ở phố Yết Kiêu. Hôm ấy đến nhà ông, tôi đã hát ca khúc "Suối mơ" cho ông và các bạn ông thưởng thức cùng ly ruợu cuốc lủi. Nhìn thấy mọi người như chìm vào cõi mơ huyền ảo, tôi cảm động đến ứa nước mắt.

Không hiểu vì sao những giai điệu tuyệt vời này của xa xưa mãi đến bây giờ tôi mới được biết: "Suối mơ/ Bên rừng thu vắng/ giòng nước trôi lững lờ ngoài nắng/ Ngày chưa đi sao gió vương?/ Bờ xanh ngát bóng đôi cây thùy dương/ Suối ơi!/ nguồn yêu mến/ còn ghi khi bóng ai tìm đến/ Đàn ai nắn buông lưu luyến/ Suối hát theo đôi chim quyên/ Từng hẹn mùa xưa cùng xây nhà bên suối/ Nghe suối róc rách trôi hoa lừng hương gió ngát/ Đàn nai đùa trong khóm lá vàng tươi...".

Đang ở đỉnh cao danh vọng, với lịch "chạy sô" kín mít, thì Quỳnh Hoa tạm dừng chân để lấy chồng, sinh hai cậu con trai kháu khỉnh. Chồng chị, một người "ngoại đạo" trong âm nhạc, dành cho chị một tình yêu trọn vẹn để có thể bù đắp những thiệt thòi mà chị đã phải hy sinh với con đường âm nhạc. Yên ổn với thiên chức của người phụ nữ, tạm xa ánh đèn sâu khấu, những tiếng vỗ tay, nhưng dường như chưa bao giờ chị nguôi nhớ nhung thứ đã nuôi dưỡng tâm hồn mình.

Khi hai con lớn khôn, chị bắt đầu quay trở lại sân khấu với hai album nhạc "Về bến mơ" tập hợp 8 ca khúc của các bậc thầy như Văn Cao, Đoàn Chuẩn... Mỗi ca khúc chị cất lên là một dư âm vọng về, những câu chuyện cũ, những ký ức cũ chưa phai mờ cùng thời gian. Những ca khúc đã nuôi dưỡng ước mơ của cuộc đời nghệ sĩ. Tiếp tục sau đó chị ra album "Tango 09" với: "Tình nghệ sĩ" của Đoàn Chuẩn - Từ Linh, "Buồn ơi, chào mi" của Nguyễn Ánh 9, "Bóng ngày qua" của Hoàng Giác, "Bóng chiều xưa" của Dương Thiệu Tước... kết hợp những bài song ca với Lê Anh Dũng, Đức Long và Tuyết Tuyết. Âm hưởng tango, mạnh mẽ nhưng vẫn lãng mạn đã đưa chị trở về với một thời mê say trong âm nhạc.

Và gần đây nhất, chị cho ra mắt album "Romane", một album mang âm hưởng Hà Nội với 6/8 ca khúc mới đều có dáng dấp của Hà Nội, một Hà Nội cụ thể như: “Hà Nội café” (Nguyễn Vĩnh Tiến), “Hà Nội ngày ấy” (Trần Tiến), “Thư Hà Nội” (Nguyễn Vĩnh Tiến) có cả những ca khúc bảng lảng một Hà Nội ở đâu đó như “Phố khuya” (Giáng Son), “Ngập ngừng” (lời: Nguyễn Vĩnh Tiến, nhạc: Nguyễn Cường)... được Quỳnh Hoa hát với rất nhiều cảm xúc.

Ca sĩ Quỳnh Hoa chia sẻ rằng, chị là người sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, chất kinh kỳ ngấm vào chị với những âm hưởng đặc biệt, nó không còn là một Hà Nội trong âm nhạc, trong ca từ, mà nó nằm trong huyết quản của chị với những dấu ấn không phải mờ của những năm tháng lịch sử, những tháng ngày đạp xe trên các con phố vắng, những rung động của một thời tuổi trẻ đẹp và lãng mạn. Bởi vậy, chị hát là hát cho cả những ký ức, cho những người ông, người bà yêu thương chị, mở cho chị một con đường đến với âm nhạc...

Bây giờ, một công việc mà chị đam mê, đó là đào tạo thanh nhạc tại Cung văn hóa Hữu Nghị, một công việc liên quan đến nghề nhà giáo truyền thống của gia đình chị. Một công việc thầm lặng ở phía sau, nhưng chị đang nỗ lực để truyền cảm hứng cho học sinh như các bậc tiền bối ngày xưa đã truyền dạy cho chị.

Khi đứng trên bục giảng, chị nhớ những người thầy, người cha trong nghề của mình là nhạc sĩ Đoàn Chuẩn, Văn Cao, tài tử Ngọc Bảo... Họ đã đến trong đời chị chỉ bằng những lần gặp ngắn ngủi, nhưng họ đã truyền đạt cho chị rất nhiều kiến thức về âm nhạc, về đời sống và về những cảm xúc lan tỏa tới người nghe. Đó là những giây phút gặp gỡ dù ngắn ngủi trong đời những chị sẽ luôn mang theo như những ký ức đẹp đẽ nhất.

Ca sĩ Quỳnh Hoa là người không có những tham vọng lớn lao trong âm nhạc. Dù ở "Thời hoa đỏ" đỉnh cao với lịch biểu diễn kín mít, hay bây giờ, khi chị đã ở tuổi chín chắn nếm trải những cung bậc cuộc đời, chị vẫn quan niệm rằng, với phụ nữ nói chung, việc thành công nhất vẫn là gia đình yên ấm, vẹn toàn, các con khôn lớn và biết yêu thương, chia sẻ...

Chị không dám đánh đổi tất cả để có những thành công lớn lao hơn trong nghề, điều đó có nghĩa là chị sẽ không thể bứt phá để trở thành một ngôi sao đình đám, chị chấp nhận là một "ô sin" cho chồng con những bữa ăn ngon, cho gia đình yên ấm. Chồng chị vẫn là một người để chị nương tựa, khi cần, anh là bờ vai vững chắc, nhưng những buổi đưa vợ đi biểu diễn, anh thực sự là một khán giả khó tính... Các con chị tôn trọng mọi sở thích của mẹ, lắng nghe mẹ dù đó không phải là dòng nhạc các con thích... Điều đó, với chị là một sự may mắn.

Cho dù cuộc sống nhiều đổi thay, cho dù dòng nhạc thị trường lấn lướt một cách chóng mặt, cho dù cuộc sống không phải là những dư âm cũ, nhưng ca sĩ Quỳnh Hoa luôn cảm thấy mình đã đi một con đường đúng và chị mãn nguyện với mọi chức phận bây giờ chị đang được tận hưởng.

Với chị, mùa thu, giữa những ngày tháng 10 mùa thu này, có một niềm hạnh phúc lớn lao là có tới ít nhất 3 người đàn ông thuộc về chị chúc mừng chị nhân Ngày Phụ nữ Việt Nam... Và bên cạnh chị, có cả những dư âm không thể mờ phai của những khúc nhạc tiền chiến, những giai điệu thuộc về mùa thu, cái mùa dễ rung cảm nhất của những tâm hồn nghệ sĩ...