Mỹ: Đóng cửa chính phủ thiệt hại 11 tỷ USD

Kinh tế nhiều tín hiệu trái chiều

Theo Bộ trưởng Bessent, những lĩnh vực nhạy cảm với lãi suất, trong đó có thị trường nhà ở, đã rơi vào suy thoái, nhưng nền kinh tế Mỹ nói chung chưa đối diện nguy cơ tăng trưởng âm. Ông khẳng định áp lực lạm phát chủ yếu đến từ khu vực dịch vụ, không phải do các mức thuế quan mà Tổng thống Donald Trump áp đặt. Mặt khác, giá năng lượng đang giảm và được kỳ vọng sẽ kéo mặt bằng giá hạ nhiệt trong những tháng tới.

Trong bối cảnh đó, Tổng thống Trump tập trung nhiều hơn vào vấn đề khả năng chi trả của người dân sau khi đảng Dân chủ ghi nhận thắng lợi trong các cuộc bầu cử cấp bang và địa phương, còn mức tín nhiệm của ông giảm xuống 38% - mức thấp nhất kể từ khi ông trở lại nắm quyền, theo khảo sát của Reuters/Ipsos.

Dù các chỉ báo kinh tế cho thấy nhiều tín hiệu trái chiều, ông Bessent vẫn duy trì quan điểm lạc quan về triển vọng sắp tới. Các dữ liệu mới công bố cho thấy sản xuất Mỹ chậm lại khi giá cả tăng do tác động của thuế quan làm suy yếu nhu cầu. Khảo sát người tiêu dùng của Đại học Michigan ngày 21/11 cho thấy mức độ thất vọng gia tăng trước tình trạng giá cả neo cao kéo dài.

Bộ trưởng Bessent khẳng định, nền tảng cho một giai đoạn tăng trưởng mạnh nhưng không gây thêm áp lực lạm phát đã được thiết lập. Ông dẫn chứng việc giá năng lượng giảm trong tháng 10, doanh số nhà ở phục hồi và cho biết chính quyền đang tiếp tục nỗ lực đưa lạm phát từ mức khoảng 3% xuống thấp hơn.

Ngoài ra, Nhà Trắng dự kiến công bố biện pháp giảm chi phí chăm sóc sức khỏe trong tuần này, cùng hàng loạt thỏa thuận thương mại mới được kỳ vọng sẽ thúc đẩy đầu tư và mở rộng sản xuất với nhiều nhà máy mới có thể được xây dựng trên khắp nước Mỹ.

Trên Fox News, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Kevin Hassett cũng bày tỏ kỳ vọng năm 2026 sẽ là “một năm bùng nổ thực sự” dù thừa nhận tăng trưởng quý 4 năm nay sẽ chịu “trục trặc” do tác động của đợt đóng cửa chính phủ kéo dài.

Theo dự báo mới nhất, tăng trưởng quý 4 của Mỹ được kỳ vọng đạt khoảng 1,5-2%, trong khi triển vọng việc làm trong lĩnh vực sản xuất được đánh giá sẽ cải thiện đáng kể trong năm 2026.

Căng thẳng chưa từng thấy

Về tài khóa, Bộ Tài chính Mỹ ngày 25/11 cho biết thâm hụt ngân sách tháng 10 tăng lên 284 tỷ USD, cao hơn 27 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2024. Báo cáo tháng đầu năm tài khóa 2026, vốn bị công bố muộn và chịu tác động trực tiếp từ đợt đóng cửa chính phủ cho thấy nhiều khoản chi bắt buộc, bao gồm lương nhân viên liên bang, đã bị dồn lại do chậm thanh toán.

Bên cạnh đó, việc chuyển 105 tỷ USD tiền phúc lợi từ tháng 11 sang tháng 10 khiến mức thâm hụt bị đội lên đáng kể; nếu loại trừ yếu tố bất thường này, thâm hụt thực tế của tháng chỉ khoảng 180 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với số liệu công bố.

Tổng chi tiêu trong tháng 10 đạt 689 tỷ USD, tăng 18% so với năm trước do bao gồm cả phần chi tháng 11. Bộ Tài chính cho biết chưa có thống kê đầy đủ về mức tiết giảm chi do hoãn thanh toán trong giai đoạn chính phủ đóng cửa, song ước tính con số này dưới 5% tổng chi của tháng. Theo quy định, mọi khoản lương và nghĩa vụ chưa thanh toán trong thời gian chính phủ đóng cửa đều phải được thanh toán đầy đủ khi hoạt động được nối lại.

Ở chiều thu, ngân sách tháng 10 ghi nhận 404 tỷ USD, mức cao nhất từ trước đến nay đối với tháng này, tăng 24% so với cùng kỳ. Thu từ thuế quan đạt kỷ lục 31,4 tỷ USD, gấp hơn 4 lần so với tháng 10 năm ngoái và vượt kỷ lục gần nhất là 29,7 tỷ USD ghi nhận tháng 9, nhờ các mức thuế nhập khẩu áp dụng từ tháng 1. Tổng thống Trump tuyên bố nguồn thu từ thuế quan sẽ còn “tăng vọt” khi doanh nghiệp Mỹ gần cạn lượng hàng nhập dự trữ trước thời điểm áp thuế mới, đồng thời kỳ vọng Tòa án Tối cao sớm công nhận tính hợp pháp của các mức thuế đang gây tranh cãi.

Ngoài thuế quan, các nguồn thu khác cũng tăng mạnh. Thuế thu nhập cá nhân không khấu trừ đạt khoảng 80 tỷ USD, tăng 75% do cư dân California được gia hạn nộp thuế đến ngày 15/10 vì ảnh hưởng của cháy rừng. Thuế thu nhập cá nhân khấu trừ tăng 6%, đạt 279 tỷ USD. Riêng thuế doanh nghiệp vẫn duy trì ở mức 18 tỷ USD, không tăng so với năm trước do các ưu đãi thuế trong đạo luật cắt giảm thuế và chi tiêu của đảng Cộng hòa.

Trong khi đó, chi phí lãi vay tiếp tục là gánh nặng khi đạt 104 tỷ USD trong tháng 10, tăng 27% trong bối cảnh lãi suất bình quân ở mức 3,36% và quy mô nợ liên bang lớn hơn. Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) cho biết các thỏa thuận thương mại gần đây khiến cơ quan này phải điều chỉnh giảm 25% dự báo mức đóng góp của thuế quan vào việc cắt giảm thâm hụt trong thập kỷ tới, từ 4.000 tỷ USD xuống còn 3.000 tỷ USD.

Cùng thời điểm, niềm tin người tiêu dùng Mỹ sụt giảm đáng kể. Chỉ số Niềm tin Tiêu dùng của Conference Board trong tháng 11 giảm xuống 88,7 điểm, mức thấp nhất kể từ tháng 4, từ mức 95,5 điểm trong tháng 10.

Chỉ số Đánh giá Hiện tại giảm còn 126,9 điểm, trong khi Chỉ số Kỳ vọng giảm xuống 63,2 điểm - duy trì dưới ngưỡng 80 trong 10 tháng liên tiếp, một mức thường được coi là tín hiệu cảnh báo rủi ro suy thoái.

Thị trường lao động cũng ghi nhận dấu hiệu suy yếu. Báo cáo của công ty ADP cho thấy khu vực tư nhân Mỹ đã mất trung bình 13.500 việc làm mỗi tuần trong 4 tuần kết thúc ngày 8/11, làm dấy lên lo ngại về đà suy giảm của thị trường lao động và mức độ bền vững của tăng trưởng trong thời gian tới.