Ruộng “vô sinh” vì mỏ đá

• Nông dân hoang mang vì ghe hút cát uy hiếp “chiếm” đất canh tác
• Chặt phá rừng để... lấy đất canh tác
• Khai thác cát gây sạt lở đất canh tác của người dân

Theo UBND xã Cát Nhơn, Công ty TNHH Hoàn Cầu - Granite được UBND tỉnh Bình Định cấp phép khai thác đá trên Núi Bà thuộc địa phận thôn Liên Trì vào ngày 5-5-2016 với thời hạn 30 năm, trên diện tích 5,25 ha. Sau một thời gian, công ty này triển khai hoạt động khai thác đá, hàng ngàn mét vuông thảm thực vật và cây cối tại khu vực Núi Bà đã bị “xóa sổ”.

Đáng nói trong quá trình hoạt động, công ty chưa xây dựng kè chắn, nên mỗi khi trời mưa, đất, đá, sỏi từ mỏ theo nước tràn xuống cánh đồng Hóc Ông Phong (ở thôn Liên Trì, xã Cát Nhơn) làm bồi lấp nhiều héc ta đất sản xuất nông nghiệp của người dân.

Trong đợt mưa lũ kéo dài từ ngày 12 đến 17 tháng 12-2016, hàng ngàn mét khối đất, đá, sỏi trên khu vực mỏ khai thác đá của công ty này đã ồ ạt đổ xuống, bồi lấp 3 ha đất sản xuất lúa, khiến 20 hộ dân có ruộng ở khu vực này không gieo sạ được vụ sản xuất Đông Xuân 2016 - 2017.

Nhiều diện tích ruộng ở cánh đồng Hóc Ông Phong, bị bồi lấp không thể gieo sạ vụ Đông Xuân 2016 - 2017.

Ông Nguyễn Văn Thạnh, 61 tuổi, ở xóm Đông, thôn Liên Trì, than phiền: “Tôi có 3 đám ruộng nằm ở dưới khu vực mỏ đá của Công ty TNHH Hoàn Cầu - Granite, với tổng diện tích hơn 2.000m². Thế nhưng, sau đợt mưa lũ cuối tháng 12 vừa qua, đất, đá, sỏi từ mỏ khai thác đá của công ty này theo nước mưa đổ xuống, làm mặt ruộng bị vùi sâu dưới đất, sỏi. Than phiền lắm, đến nay, công ty mới chịu đền bù được 1 sào (300kg lúa/sào - 500m²). Diện tích còn lại công ty yêu cầu chỉ đền bù một phần diện tích, nên tôi chưa đồng ý. Mà có đền cũng chẳng thấm gì, khi hàng ngàn mét khối đất, sỏi phủ dày trên ruộng thế này thì chỉ máy đào, máy ủi mới có thể hốt dọn sạch, đất cũng khó giữ được độ phì nhiêu. Cây lúa sẽ chậm sinh trưởng”.

Theo ông Trần Văn Cư - Phó Chủ tịch UBND xã Cát Nhơn, đợt mưa lũ vào trung tuần tháng 12-2016 đã làm ảnh hưởng lớn đến sản xuất của 20 hộ dân. Sau khi xảy ra sự cố, xã cùng ngành chức năng có liên quan và các đơn vị khai thác đá đã kiểm tra hiện trường.

Kết quả kiểm tra cho thấy, có 3 ha lúa ở cánh đồng Hóc Ông Phong bị đất, đá, sỏi bồi lấp không thể gieo sạ được vụ Đông Xuân 2016 - 2017. Đến nay, công ty này đã đền bù cho hầu hết cho các hộ dân. Hiện còn 3 hộ là ông Nguyễn Văn Thạnh, Hồ Sĩ Phong và Hồ Phước chưa nhận bồi thường do các bên chưa thỏa thuận được mức giá đền bù thiệt hại.

“Xã đã yêu cầu Công ty TNHH Hoàn Cầu - Granite phải giải quyết đền bù thỏa đáng cho các hộ bị ảnh hưởng; đồng thời, công ty phải đưa phương tiện cơ giới để nạo vét, thu gom hết khối lượng đất, đá bồi lấp trên ruộng Hóc Ông Phong để tạo điều kiện cho bà con kịp sản xuất vụ Hè - Thu. Về lâu dài, công ty cần xây dựng kè chắn xung quanh mỏ và hệ thống bể lắng đảm bảo yêu cầu kỹ thuật để ngăn chặn, hạn chế đến mức thấp nhất nạn sa bồi, thủy phá đối với cánh đồng Hóc Ông Phong khi xảy ra mưa, lũ”, ông Cư cho biết thêm.

Bà Diệp Chi Minh Thi, Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH Hoàn Cầu - Granite, cho hay: “Thời gian tới, công ty sẽ làm việc với UBND xã Cát Nhơn cùng ngành chức năng có liên quan của huyện Phù Cát để trao đổi, bàn bạc phương án khắc phục, nhằm ngăn chặn, hạn chế các sự cố tương tự xảy ra”.