Cuba đẩy mạnh công cuộc xây dựng đất nước
Về kinh tế, hàng loạt biện pháp cải cách mới được thực hiện, rất nhiều khó khăn được khắc phục, nền kinh tế quốc dân có sự phát triển nhất định. Về đối ngoại, Chính phủ Cuba tích cực triển khai ngoại giao đa dạng hóa, ứng phó với việc tăng cường bao vây và trừng phạt của Chính phủ Mỹ.
Thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp thúc đẩy cải cách
Năm 2011, Đại hội VI của Đảng Cộng sản Cuba (PCC) đã xây dựng “Đề cương chính sách xã hội”, đưa ra 313 nhiệm vụ cải cách, phát đi khẩu hiệu đổi mới mô hình kinh tế và xã hội của nước này. Năm 2016, PCC tổ chức Đại hội VII, căn cứ vào tình hình thực tế, 313 nhiệm vụ được điều chỉnh thành 274. Đến tháng 12/2019, 216 nhiệm vụ đã được hoàn thành.
Trong năm qua, Chính phủ Cuba thực hiện nhiều biện pháp, nới lỏng hạn chế đối với nền kinh tế cá thể và tư nhân, tăng cường thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tư nhân. Đến cuối năm 2019, số lượng hộ kinh doanh cá thể của nước này đã tăng lên gần 620.000; các hợp tác xã phi nông nghiệp đã được thành lập và có hơn 400 tổ chức, số lượng xã viên là 17.000.
Hiến pháp mới của Cuba, chính thức có hiệu lực vào tháng 4/2019, đã đảm bảo hành lang cho sự phát triển và đổi mới mô hình kinh tế. Hiến pháp mới này thừa nhận tính hợp pháp của kinh tế nhiều thành phần, xác định tầm quan trọng của đầu tư nước ngoài đối với phát triển kinh tế.
Bên cạnh đó, Chính phủ đã tăng lương rất nhiều cho công chức và nhân viên nhà nước, khiến cho 1,75 triệu người được hưởng lợi. Đồng thời, Chính phủ còn quyết định tăng phụ cấp hưu trí cho người đã về hưu. Việc này cũng khiến cho 1,55 triệu công chức về hưu được hưởng lợi.
 |
| Một góc La Habana cổ kính. |
Một biện pháp khác là bắt đầu từ ngày 21/10/2019, Chính phủ cho phép công dân Cuba và người nước ngoài đã cư trú lâu dài ở Cuba được mở tài khoản ngoại tệ tại ngân hàng địa phương, có thể sử dụng ngoại tệ trên thẻ ngân hàng để mua các sản phẩm khan hiếm như xe máy điện, tivi màn hình phẳng, điều hòa nhiệt độ, máy vi tính, điện thoại di động, linh kiện ôtô… ở 77 cửa hàng đặc biệt của nhà nước mới thiết lập trên toàn quốc. Tài khoản ngoại tệ do người nộp đơn mở tại ngân hàng có thể chuyển ngoại tệ ở Cuba và nước ngoài, cũng có thể sử dụng các đồng tiền của nước khác như USD, Euro, bảng Anh…
Theo báo cáo của Ủy ban kinh tế Mỹ Latinh – Caribe của Liên hợp quốc và phát biểu của Bộ trưởng Kinh tế kế hoạch Cuba Alejandro Gil Fernandez (tháng 12/2019 đã là Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Kinh tế) tại Quốc hội, tốc độ tăng trưởng của Cuba năm 2019 là 0,5%, có phần cao hơn tốc độ tăng trưởng 0,1% của khu vực Mỹ Latinh; Cuba đã trả được 1,95 tỷ USD nợ nước ngoài, thu hút đầu tư nước ngoài được 1,09 tỉ USD; sản lượng đường là 1,3 triệu tấn, tăng trưởng 20,6% so với cùng kỳ năm 2018; đã xây dựng mới 40.000 căn nhà; thu hút hơn 4 triệu lượt khách du lịch; đặc khu kinh tế Mariel đã có 50 dự án nước ngoài, thu hút được hơn 2,6 tỷ USD đầu tư nước ngoài.
Chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế Cuba năm 2020 là khoảng 1%, tăng trưởng xuất khẩu 3,7%, xuất khẩu đường là 860.000 tấn, niken là 53.000 tấn; dự báo khách du lịch nước ngoài sẽ lên tới hơn 4,5 triệu lượt, tăng 4,7%; tăng thêm 50 dự án của nước ngoài, tăng thu hút đầu tư nước ngoài là 19%; tỉ lệ người dân có việc làm tăng 0,7%.
Ngành du lịch tạo ra niềm hi vọng mới
Bộ trưởng Alejandro Gil Fernandez cho biết, năm 2020 là một năm mà kinh tế Cuba đối mặt với khó khăn và thử thách nghiêm trọng, cũng sẽ là một năm có cải cách lớn.
Theo ông, trọng điểm chiến lược phát triển kinh tế Cuba năm 2020 là mở rộng và đa dạng hóa xuất khẩu, phát triển công nghiệp thay thế nhập khẩu, phát triển hơn nữa ngành du lịch, giảm bớt nhập khẩu hàng hóa dành cho du lịch và gia tăng tỉ lệ tự cung cấp loại hàng này, đi sâu cải cách doanh nghiệp nhà nước, thu hút nhiều đầu tư nước ngoài hơn, từng bước thống nhất cơ chế tiền tệ và tỉ giá hối đoái, đảm bảo chăm sóc y tế và giáo dục miễn phí. Năm 2011, trên toàn quốc Cuba có 2.286 doanh nghiệp nhà nước. Trải qua cải cách, một số doanh nghiệp thường xuyên thua lỗ đã bị đình chỉ hoạt động hoặc sáp nhập.
Ngành du lịch là nguồn ngoại tệ lớn thứ hai ở Cuba, phát huy vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của quốc đảo. Ngày 21/12/2019, Bộ trưởng Du lịch Manuel Marrero Cruz trở thành Thủ tướng. Đây là thủ tướng đầu tiên của Cuba kể từ năm 1976. Trong chuyến thăm Trung Quốc trước đó 1 tháng, ông đã giới thiệu về nguồn lực du lịch Cuba với thị trường Trung Quốc, chào đón công dân Trung Quốc tới quốc đảo du lịch.
Ông cho biết, Cuba có kế hoạch tận dụng tài nguyên thiên nhiên phong phú, văn hóa bản địa để phát triển mạnh các sản phẩm du lịch mới như du lịch mạo hiểm, du lịch văn hóa, tuyến đường lịch sử…
Tại Hội chợ du lịch quốc tế Cuba tháng 5/2019, trước sức ép như biện pháp trừng phạt của Mỹ, rất nhiều công ty nước ngoài, như Công ty kinh doanh khách sạn Roque của Tây Ban Nha hay Công ty du lịch Holiday Travel của Anh…, vẫn đánh giá cao thị trường du lịch Cuba. Họ đều có chung nhận định rằng những trở ngại do Mỹ gây ra sẽ được khắc phục, vẫn có dự định tiếp tục mở rộng thị trường và mong muốn có thể thành công.
Sự phát triển mở rộng của Cuba ở cấp độ ngoại giao cũng đem lại ngày càng nhiều cơ hội cho sự phát triển ngành du lịch.
Năm 2019, các nước từ Mexico đến Ireland, từ Nga đến Singapore, Nhật Bản… đều có dấu chân của các nhà lãnh đạo Cuba. Đồng thời, Cuba cũng đã tiếp đón nguyên thủ quốc gia, người đứng đầu chính phủ, ngoại trưởng, đại diện cao cấp của nhiều quốc gia, trong đó có Thủ tướng Nga, Nhà vua Tây Ban Nha…
Ngoài ra, tuy Cuba chưa thiết lập quan hệ ngoại giao với Hàn Quốc, nhưng trong những năm gần đây, Cuba lại trở thành quốc gia thường xuyên xuất hiện trong các chương trình truyền hình Hàn Quốc, như chương trình văn nghệ “Hai đêm, một ngày” đặc biệt về Cuba, bộ phim “Bạn trai”, “Người du lịch”… Những hoạt động này cũng là tín hiệu tốt đối với du lịch Cuba.
Vào đầu năm 2020, Hội chợ ẩm thực quốc tế Cuba được tổ chức tại La Habana đã thu hút sự tham dự của các đại diện từ Mexico, Italy, Mỹ, Tây Ban Nha…
Trưởng Ban tổ chức Hội chợ là bà Lis Peraza, phu nhân của Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel Bermúdez. Chủ tịch Hiệp hội ẩm thực và du lịch Cuba Horjo Mendes nói rằng: “Không có thức ăn ngon thì không có du lịch. Do đó chúng tôi phải nâng cao chất lượng ẩm thực, giúp thu hút nhiều du khách hơn”.
