Còn tình trạng hợp tác xã vận tải chỉ hoạt động trên danh nghĩa

Theo đại diện Tổng cục Đường bộ Việt Nam, cho đến thời điểm này, vẫn còn nhiều HTX chỉ hoạt động trên danh nghĩa; thực chất, có nhiều cá nhân đứng lên thành lập làm các dịch vụ thủ tục giấy tờ cho các hộ cá thể có phương tiện, có nhu cầu kinh doanh vận tải, còn nhân lực vận hành hoàn toàn do cá nhân thuê mượn, huy động, dẫn đến việc trong quá trình hoạt động kinh doanh vận tải xảy ra nhiều vấn đề, nhưng các HTX lại không hề hay biết và không có trách nhiệm.

Hoặc, có những HTX không có tài sản chung, tiếng nói chung; tổ chức vận tải chưa bài bản, phương pháp quản lý còn thủ công, công tác điều hành đơn giản, khả năng chuyên môn của các cán bộ quản lý, điều hành còn yếu kém, dẫn tới hiệu quả kinh tế thấp.

Cùng quan điểm với Tổng cục Đường bộ Việt Nam, ông Đỗ Xuân Hoa – Phó Chủ tịch, kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam cho biết: Hiện nay, hoạt động HTX vận tải đường bộ còn nhiều bất cập, không phù hợp với Luật HTX năm 2013, dẫn đến quản lý HTX còn nhiều khó khăn, việc kinh doanh vận tải hoàn toàn phụ thuộc vào thành viên HTX. Hiệu lực điều hành của Ban Quản trị và thành viên không cao, dẫn đến hiệu quả kinh doanh thấp, trong đó có việc quản lý lái xe, nhân viên phục vụ trên xe, trong việc chấp hành luật liên quan đến việc đảm bảo an toàn giao thông trong lĩnh vực kinh doanh vận tải đường bộ.

Còn nhiều HTX vận tải hoạt động trên danh nghĩa.

Trong khi đó, ông Đinh Anh Văn, Chủ nhiệm HTX vận tải đường bộ Quỹ Nhất lại chỉ ra bất cập trong việc bán vé.

Theo vị này, hiện nay hầu hết các điểm bán vé cho khách dọc đường đều hoạt động tự phát, tự do, không có sự quản lý. Các điểm bán vé này thu hoa hồng rất tùy tiện, gây tranh giành và bức xúc trong các nhà xe, làm ảnh hưởng đến trật tự an ninh, ảnh hưởng đến kết quả sản xuất kinh doanh của HTX. Vì vậy, đề nghị cơ quan chức năng xem xét để các đại lý bán vé hoạt động đúng quy định của pháp luật.

“Nếu xét thấy quy định này không khả thi thì nên bãi bỏ Điều 58 Thông tư 63/2014 quy định về đại lý bán vé để Nghị định, Thông tư về vấn đề này được đi vào đời sống doanh nghiệp, không bị treo như hiện nay”, ông Đinh Anh Văn thẳng thắn đề nghị.

Chưa dừng lại ở đó, Chủ nhiệm HTX vận tải Quỹ Nhất cũng chỉ ra thêm:  “Về quy mô doanh nghiệp kinh doanh vận tải, tại khoản 4 Điều 15 của Nghị định 86/2014  quy định doanh nghiệp HTX kinh doanh vận tải hành khách theo tuyến cố định, cự ly từ 300km trở lên phải có số lượng phương tiện tối thiểu là 20, 10, 5 xe trở lên tùy theo địa bàn đặt trụ sở.

Nhưng quy định này quá mở. Về lộ trình mãi đến 1/7/2016 tức là sau khi Nghị định có hiệu lực 18 tháng, các doanh nghiệp kinh doanh vận tải siêu nhỏ mới phải thi hành, là thời gian hơi dài. Những doanh nghiệp dạng này ở địa phương chúng tôi không nhiều, cũng là chia tách ra từ những đơn vị lớn, nhằm tránh né sự quản lý, kiểm soát của cơ quan chức năng.

Vì thế mới có cảnh, doanh nghiệp có một hai xe, chồng là giám đốc kiêm lái xe, vợ phó giám đốc kiêm nhân viên phục vụ, thì lấy đâu ra nhân sự, mà bố trí người điều hành vận tải, mà hình thành bộ phận quản lý về ATGT, có máy tính đâu mà giám sát hành trình.

Đây là yếu tố cho các doanh nghiệp siêu nhỏ cạnh tranh không lành mạnh. Do đó, cơ quan chức năng cần xem xét lại vấn đề này, để các doanh nghiệp cùng kinh doanh đều được thuận lợi, bình đẳng và đúng pháp luật”.

Trước sự đóng góp thẳng thắn của các đại biểu dự Hội nghị, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho rằng, mô hình kinh tế HTX liên quan mật thiết đến sự phát triển chung của ngành GTVT, nhất là khi lĩnh vực vận tải đang còn nhiều tiềm năng lớn, song hệ thống văn bản quy phạm pháp luật có những điều còn chưa phù hợp với mô hình, cần nghiên cứu kiến nghị sửa đổi, để tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hoạt động của HTX, qua đó thay đổi năng lực vận tải.

Để làm được điều này, Thứ trưởng Thọ yêu cầu các đơn vị cần quán triệt sâu sắc chủ trương, chính sách của Đảng, tổ chức triển khai hiệu quả. Tổ chức nghiên cứu đưa ra giải pháp đột phá, phù hợp với thực tế địa phương, đơn vị, tổ chức tổng kết đánh giá nhân rộng các mô hình làm ăn hiệu quả.