Cuộc chiến về cuốn hồi ký của cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ
Điều tra hình sự
Hôm 15-9, Bộ Tư pháp Mỹ đã mở một cuộc điều tra tội phạm liên quan đến việc xuất bản cuốn hồi ký mang tên “The Room Where it Happened: A White House Memoir” (tạm dịch là Căn phòng nơi điều đó xảy ra: Hồi ức Nhà Trắng) của cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton. Cuốn hồi ký kể lại nhiều sự việc quan trọng trong thời gian ông John Bolton làm việc cho Tổng thống Donald Trump.
 |
| Kể từ khi được phát hành, cuốn hồi ký của cựu cố vấn an ninh quốc gia đã trở thành đề tài gây tranh cãi trong chính giới và cũng là cuốn sách được bán chạy nhất. ảnh: Getty. |
Trong ngày 15-9, Bộ Tư pháp Mỹ cũng triệu tập một bồi thẩm đoàn lớn và gửi trát hầu tòa tới Nhà xuất bản Simon & Schuster để lấy các tài liệu khi cơ quan này điều tra xem liệu ông John Bolton có xử lý sai thông tin mật khi viết hồi ký hay không. Đồng thời, Bộ Tư pháp Mỹ còn gửi trát tới Javelin, đơn vị chắp bút văn học cho ông Bolton. Các trát hầu tòa nhằm tìm kiếm mọi liên lạc giữa ông John Bolton và hai công ty.
Điều lạ là cựu cố vấn an ninh quốc gia lại không bị trát đòi hầu tòa. Tuy nhiên, theo luật sư Charles Cooper, ông John Bolton đã được xem trát đòi hầu tòa của hai đối tác và dứt khoát bác bỏ bất kỳ tuyên bố nào rằng ông ấy đã hành động không đúng. “Liên quan đến việc xuất bản cuốn hồi ký, ông John Bolton sẽ hợp tác đầy đủ, như những gì ông ấy đã làm, với bất kỳ cuộc điều tra chính thức nào về hành vi của mình”, luật sư Charles Cooper nói.
Cuốn hồi ký “The Room Where it Happened: A White House Memoir” được phát hành vào tháng 6-2020, sau khi một thẩm phán liên bang từ chối yêu cầu chặn xuất bản từ Bộ Tư pháp Mỹ. Hãng tin CNBC cho hay, hiện Bộ Tư pháp và cả nhà xuất bản Simon & Schuster đều từ chối bình luận về vụ việc này. Cũng theo CNBC, cuộc điều tra tội phạm được công khai chỉ 7 tuần trước khi Tổng thống Donald Trump đối mặt với cuộc bầu cử đầy cam go với đối thủ đến từ đảng Dân chủ Joe Biden. Ông Donald Trump đang bị cáo buộc yếu kém về quản lý và tệ hơn từ những tố cáo từ một số cựu cố vấn thân cận.
Trong cuốn hồi ký của mình, ông John Bolton đã tiết lộ một số chuyện liên quan đến cáo buộc ông Donald Trump gây sức ép với Ukraine để điều tra gia đình đối thủ Joe Biden. Cựu cố vấn an ninh quốc gia viết rằng, Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình giúp ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống bằng cách cải thiện quan hệ thương mại và mua số lượng lớn các sản phẩm nông nghiệp.
 |
| Cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton. |
Cuối tuần trước, khi trả lời phỏng vấn hãng CNBC qua Zoom, ông John Bolton còn cho rằng, việc Tổng thống Donald Trump không suy nghĩ về mặt chiến lược đã làm xấu đi tác động của đại dịch COVID-19 ở Mỹ. Đồng thời, cựu cố vấn an ninh quốc gia cảnh báo, các quyết định của ông chủ Nhà Trắng thực sự có thể trở nên tồi tệ hơn nếu được tái đắc cử.
“Tôi thực sự lo lắng rằng nhiệm kỳ thứ hai có thể tồi tệ hơn nhiệm kỳ đầu tiên”, ông John Bolton nói khi được nhà báo Steve Sedgwick của CNBC hỏi về việc liệu ông có tin rằng sẽ có bất kỳ thay đổi nào trong cách mà ông Donald Trump đưa ra quyết định nếu ông đánh bại được đối thủ Joe Biden hay không.
Tờ The New York Times đưa tin Tổng thống Donald Trump đã nổi giận khi nhận thấy ông John Bolton phác họa một bức chân dung không đep về ông trong cuốn hồi ký và đang kêu gọi bỏ tù cựu cố vấn an ninh quốc gia cũng như phạt nặng vì tội làm lộ bí mật quốc gia. Ông Donald Trump gọi cuốn hồi ký của cựu cố vấn an ninh quốc gia là “nơi chứa đựng những lời nói dối” và “tất cả nhằm mục đích làm cho tôi trông xấu đi”. Giám đốc Tình báo Quốc gia John Ratcliffe thì nhận định: "Việc tiết lộ trái phép những loại thông tin tuyệt mật này có thể... gây ra thiệt hại không thể khắc phục được đối với an ninh quốc gia".
Cuộc chiến chưa hồi kết
Trước khi có quyết định nói trên, thành viên của Hội đồng An ninh quốc gia và Bộ Tư pháp Mỹ đã tranh luận nhiều về việc liệu cuộc điều tra có mang tính chất chính trị hay không. Cuối cùng, một số người đã chỉ ra nhận xét từ thẩm phán liên bang Royce Lamberth hồi tháng 6 là hợp lý và đúng đắn. Thẩm phán Royce Lamberth là người ủng hộ việc Bộ Tư pháp tìm cách ngừng xuất bản cuốn hồi ký của ông John Bolton với quan điểm rằng, ông này đang “đánh bạc với an ninh quốc gia Mỹ” và “khiến đất nước của mình bị tổn hại và bản thân anh ta phải chịu trách nhiệm dân sự (và có thể là hình sự)”.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump kêu gọi bỏ tù cựu cố vấn an ninh quốc gia. |
Thực tế, kể từ khi xuất bản cuốn hồi ký, ông John Bolton đã phải liên tục tự bảo vệ mình khỏi những lời chỉ trích từ khắp nơi. Các đảng viên đảng Dân chủ đã lên án cựu cố vấn an ninh quốc gia vì cáo buộc họ là "sơ suất luận tội", khi ông từ chối làm chứng như một phần của thủ tục luận tội chống lại Tổng thống Donald Trump. Khi đó, ông Donald Trump đã bị luận tội tại Hạ viện với tội danh lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội nhưng được tuyên trắng án tại Thượng viện. Đảng Cộng hoà thì công kích ông John Bolton là một cựu nhân viên bất mãn, người chỉ đang cố gắng trục lợi từ vị trí mình từng nắm giữ. nắm quyền của mình.
Giới quan sát thì nhận xét, cuốn hồi ký đã đưa ra hàng loạt cáo buộc tai hại về ông Donald Trump. Tuy nhiên, nó lại được liệt kê trong số các sách bán chạy nhất của Amazon ngay cả trước khi phát hành và được báo cáo đã bán 780.000 bản trong tuần đầu tiên.
Ông John Bolton đã phục vụ dưới quyền Tổng thống Donald Trump từ khi còn tranh cử cho đến tháng 9-2019. Thời điểm đó, ông Donald Trump đã tweet rằng ông sa thải cựu cố vấn an ninh quốc gia: “Tôi rất không đồng ý với nhiều đề xuất của ông ấy" nhưng ông John Bolton lại tuyên bố là ông “đề nghị từ chức”. Sau đó, ông John Bolton còn kể rằng, các cố vấn hàng đầu Mỹ luôn chế nhạo ông Donald Trump sau lưng. "Họ chê bai ông chủ của họ sau lưng và cân nhắc việc từ chức vì thất vọng".
Ngay cả Ngoại trưởng Mike Pompeo, người nổi tiếng trung thành với Tổng thống, như lời kể của ông John Bolton cũng đã nói xấu ông Donald Trump. Nhắc lại các cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un, ông John Bolton cho biết, Bình Nhưỡng luôn đổ lỗi cho Mỹ về mối quan hệ rắc rối giữa hai quốc gia.
"Chủ tịch Kim Jong - un từng nói với Tổng thống rằng họ có thể xua tan nghi ngờ và nhanh chóng tiến tới thỏa thuận hạt nhân. Sau khi ông Donlad Trump đáp lại rằng sẽ tìm kiếm sự phê chuẩn của Thượng viện về bất kỳ thỏa thuận nào với Triều Tiên, Ngoại trưởng Mike Pompeo đã chuyển cho John Bolton một cuốn sổ ghi chép, trên đó có dòng chữ nguệch ngoạc "Ông ấy thật là tồi tệ". "Tôi đồng ý", tôi trả lời và tiếp tục lưu ý rằng ông Kim Jong-un hứa sẽ không thử hạt nhân nữa", ông John Bolton viết.
Sau khi cuốn hồi ký có mặt trên các gian hàng sách, ngoài những rắc rối ở Mỹ, cựu cố vấn an ninh quốc gia còn bị Hàn Quốc tố là “xuyên tạc sự thật”. Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in chỉ trích mạnh mẽ ông John Bolton và khẳng định, những bình luận của ông về các đường lối ngoại giao thượng đỉnh giữa Mỹ, Hàn Quốc và CHDCND Triều Tiên là không đúng.
Chánh Văn phòng An ninh quốc gia tại Phủ Tổng thống Hàn Quốc Chung Eui-yong nói trong một tuyên bố rằng: "Một phần đáng kể (nội dung hồi ký) đã bị xuyên tạc", liên quan đến các thông tin về hội nghị thượng đỉnh giữa Mỹ và hai miền Triều Tiên.
Những thông tin này chỉ dựa trên quan điểm riêng của ông John Bolton chứ không phản ánh chính xác sự thật. Chưa hết, Seoul đồng thời cáo buộc ông John Bolton đơn phương tiết lộ chi tiết về tham vấn ngoại giao, vốn dựa trên sự tin tưởng lẫn nhau giữa các chính phủ liên quan; vi phạm nguyên tắc cơ bản trong ngoại giao, có thể gây tổn hại "một cách nghiêm trọng" giữa các bên trong các cuộc đàm phán tương lai.
