Chiến dịch truy lùng trùm ma túy “El Chapo” của châu Á

• "El Chapo" của châu Á là ai?

Vụ bắt giữ ở sân bay

Tse Chi Lop được mệnh danh là "El Chapo" của châu Á (El Chapo là biệt danh của trùm ma túy Mexico Joaquin Guzman, hiện đang thụ án chung thân trong một nhà tù ở Mỹ). “Một nghi phạm nằm trong danh sách những kẻ bị truy nã gắt gao nhất của Europol đã bị bắt vào sáng 22-1 khi máy bay vừa hạ cánh xuống sân bay Schiphol của Amsterdam. Tên này hiện đang bị giam giữ. Một cuộc dẫn độ sẽ diễn ra theo yêu cầu của Australia”, Thomas Aling nói nhưng không cho biết chuyến bay xuất phát từ đâu.

Trong khi đó, hãng tin Reuters cho hay, Tse Chi Lop với biệt danh là “Anh Ba” đã bị Văn phòng Liên Hợp Quốc về chống ma túy và tội phạm (UNODC) xác định là thủ lĩnh của băng đảng lớn nhất châu Á có tên The Company (hay còn gọi là Công ty) chuyên sản xuất và cung cấp ma tuý lớn trên toàn cầu. UNDOC ước tính, doanh thu lớn nhất của The Company vào năm 2018 là 8 tỷ USD, nhưng từ năm 2019 thì có thể lên tới 17,7 tỷ USD. UNDOC cho biết,  The Company thường giấu ma tuý trong các gói trà và  chiếm từ 40% đến 70% thị trường bán buôn ma túy trong khu vực và đã mở rộng hoạt động ít nhất gấp 4 lần trong 5 năm qua.

Reuters cho biết, Australia đã điều tra hoạt động của tổ chức này từ năm 2012 và bắt giữ 27 người có liên quan với cáo buộc nhập khẩu "số lượng đáng kể heroin và methamphetamine" vào nước này. Trong một cuộc đột kích năm 2012-2013 ở Melbourne, cảnh sát Australia đã thu giữ số tài sản trị giá 7 triệu USD bao gồm tiền mặt, túi xách hàng hiệu, chip sòng bạc và đồ trang sức của tổ chức này. Việc bắt giữ Tse Chi Lop gần một thập kỷ sau khi The Company hoạt động được đánh giá là đột phá lớn đối với nhà chức trách Australia.

Tháng 11-2019, cảnh sát Thái Lan phát hiện 36kg ma túy đá giấu trên một con tàu tới Nhật Bản. Đây là một trong những đường dây vận chuyển ma túy của Tse Chi Lop .

Cuộc săn lùng khắp châu Á

Trước khi bị bắt giữ, Tse Chi Lop đã trở thành mục tiêu chính của Chiến dịch Kungur - một cuộc điều tra về tổ phức tội phạm buôn bán ma túy do cảnh sát Australia (AFP) đứng đầu từ năm 2015. Chiến dịch Kungur có sự tham gia của khoảng 20 cơ quan từ châu Á, Bắc Mỹ và Châu Âu. Các nhân viên thực thi pháp luật tham gia cuộc điều tra cho biết đây là nỗ lực quốc tế lớn nhất từ trước đến nay để chống lại các tổ chức buôn bán ma túy châu Á. Khi đó, các nguồn tin đã xác định Tse Chi Lop là “trùm El Chapo của châu Á”, kẻ được bảo vệ bởi nhóm vệ sĩ là võ sĩ quyền Anh Thái Lan và có bay bằng máy bay riêng, từng mất 66 triệu USD trong một đêm duy nhất tại một sòng bạc ở Macau.

Một tài liệu của Lực lượng chống ma tuý Mỹ (DEA) được chia sẻ với các cơ quan chính quyền khu vực cho biết Tse Chi Lop là thủ lĩnh cao nhất của The Company và tổ chức này cực kỳ giàu có, kỷ luật, hoạt động tinh vi hơn bất kỳ băng đảng nào ở Mỹ Latinh. The Company cung cấp một thị trường ma túy lớn hơn, phân tán hơn và hợp tác với nhiều nhóm tội phạm địa phương đa dạng hơn so với các băng đảng ở Mỹ Latinh. Tham gia Company gồm cả Yakuza của Nhật Bản, các băng nhóm xe đạp của Australia và các băng nhóm tội phạm gốc Hoa trên khắp Đông Nam Á.

Hàng ngàn thùng hóa chất bị cảnh sát Myanmar thu giữ ở bang Shan - nơi chuyên sản xuất ma túy đá cho Tse Chi Lop.

Tse Chi Lop sinh ra ở tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc và lớn lên thì gia nhập một doanh nghiệp tội phạm mang tên Big Circle Gang. Khi Big Circle Gang chuyển đến Hong Kong, Tse Chi Lop quyết định sang Canada và định cư ở đây từ năm 1988. Vào những năm 1990, Tse Chi Lop di chuyển giữa Bắc Mỹ, Hong Kong, Ma Cao và Đông Nam Á và trở thành thành viên cấp trung của một đường dây buôn bán heroin có nguồn gốc từ Tam giác vàng, khu vực sản xuất thuốc phiện bất hợp pháp nơi giáp ranh giữa Myanmar, Thái Lan, Trung Quốc và Lào. Năm 1998, Tse Chi Lop bị buộc tội buôn bán ma túy tại tòa án quận phía Đông của New York và bị kết án 9 năm tù giam. Hai năm sau, Tse Chi Lop bắt đầu chiến dịch xin được khoan hồng với lý do cha mẹ ốm yếu cần được chăm sóc thường xuyên và con trai 12 tuổi bị bệnh phổi. Năm 2006, Tse Chi Lop được thả tự do, cho về Canada nhưng chịu sự giám sát trong 4 năm tiếp theo.

Không rõ Tse Chi Lop trở lại châu Á khi nào nhưng hồ sơ kinh doanh cho thấy vợ chồng Tse Chi Lop đã  mở Công ty TNHH Đầu tư hòa bình Trung Quốc tại Hong Kong vào năm 2011. Một điều tra viên cao cấp của AFP cho biết: “Tse Chi Lop khai thác các mối quan hệ ở Trung Quốc đại lục, Hong Kong, Ma Cao và Tam giác vàng, và áp dụng một mô hình kinh doanh chứng tỏ khách hàng của mình không thể cưỡng lại được. Nếu một trong những chuyến giao hàng ma túy của hắn bị cảnh sát chặn lại, nó sẽ được thay thế miễn phí hoặc tiền đặt cọc được trả lại cho người mua. Chính sách bảo đảm việc vận chuyển ma túy kiểu này đã giúp công việc kinh doanh của hắn tốt hơn”.

Năm 2011, cảnh sát Australia đã bắt quả tang một nhóm ở Melbourne nhập khẩu heroin và ma túy đá. Vì số hàng hoá chỉ vài chục kg nên thay vì bắt giữ những kẻ này, cảnh sát giám sát họ, thực hiện nghe lén và liên tục ngăn chặn các chuyến hàng đưa ma tuý vào Australia. Các ông trùm ma tuý ở Hong Kong đã rất tức giận vào đến năm 2013, chúng triệu tập thủ lĩnh của các băng nhóm tội phạm ở Melbourne tới Hong Kong để bàn thảo. Tại đó, cảnh sát Hong Kong theo dõi nhóm người Australia gặp hai người đàn ông, một trong số đó là Tse Chi Lop.

Theo dõi ông trùm này, cảnh sát phát hiện mỗi năm, Tse Chi Lop đều tổ chức tiệc sinh nhật xa hoa tại các khu nghỉ dưỡng ở và khách sạn 5 sao, hắn cũng thường xuyên đến các sòng bạc ở châu Á, thích cá cược đua ngựa. Khi cuộc điều tra về Tse Chi Lop được mở rộng, cảnh sát bắt đầu nghi ngờ rằng người đàn ông Canada gốc Hoa này là kẻ buôn ma túy đá và heroin vào Australia.

Tse Chi Lop - trùm ma túy khét tiếng ở châu Á.

“Hang động của Aladdin”

Quy mô và phạm vi hoạt động thực sự của Tse Chi Lop chỉ lộ rõ vào cuối năm 2016, khi một thanh niên Đài Loan tên Cai Jeng Ze vào sân bay Yangon ở Myanmar với một túi bột trắng buộc ở mỗi đùi. Kiểm tra điện thoại của Cai Jeng Ze, cảnh sát đã phát hiện một video trong đó Tse Chi Lop cảnh báo với các thành viên của mình về cái giá của việc “không trung thành hoặc khai báo thông tin với cảnh sát”. Bên trong điện thoại, cảnh sát còn phát hiện một thư viện ảnh và video gồm các cuộc trò chuyện trên mạng xã hội, nhật ký của hàng nghìn cuộc gọi và tin nhắn văn bản.

Cảnh sát đã gọi đây là “Hang động của Aladdin” bởi nó cung cấp chi tiết hoạt động của Cai Jeng Ze trong ít nhất 2 tháng trước khi bị bắt. Cai Jeng Ze đã đi khắp Myanmar để thu thập một hợp đồng khổng lồ cho Tse Chi Lop vận chuyển ma tuý theo hình thức chuyển phát nhanh loại trà của Trung Quốc. Mỗi gói trà thường chứa 1 kg ma tuý đá. Hai ngày sau khi Cai Jeng Ze bị bắt, cảnh sát Myanmar đột kích một địa chỉ ở Yangon, nơi họ thu giữ 622 kg ketamine và 1,1 tấn ma tuý đá tại một cầu cảng ở Yangon.

Việc theo dõi và bắt giữ Cai Jeng Ze cũng giúp giới chức Myanmar lần tới điểm xuất phát của hoạt động buôn bán ma túy là bang Shan. Kết quả cho thấy, Cai Jeng Ze có tham gia vào mạng lưới điều hành tàu đánh cá vận chuyển hàng lậu mà cụ thể là ma tuý sang một tàu lớn hơn ở vùng biển quốc tế. Điện thoại của Cai Jeng Ze có hình ảnh về các phương tiện được sử dụng để vận chuyển ma túy đá, nơi thả ma túy đá và thuyền đánh cá. Khi đột kích vào cơ sở Loikan ở khu vực này đầu năm 2018, lực lượng an ninh Myanamar đã thu giữ hơn 200.000 lít tiền chất, 10.000 kg caffein và 73.550 kg natri hydroxit -  những hoá chất được sử dụng để sản xuất ma túy.

Cảnh sát cho biết quản lý và kỹ sư hóa học của phòng thí nghiệm này hầu hết là công dân Đài Loan. UNODC ước tính thị trường bán lẻ ma tuý đá ở Châu Á - Thái Bình Dương trị giá từ 30,3 đến 61,4 tỷ USD hàng năm. Việc sản xuất ma tuý đá ở bang Shan, Myanmar mang lại lợi nhuận khổng lồ. Và việc tiêu thụ có liên quan đến một con tàu của Đài Loan mang tên Shun de Man 66.

Cảnh sát các nước châu Á - Thái Bình Dương đã truy lùng Tse Chi Lop trong nhiều năm và vụ bắt giữ Tse Chi Lop ở Hà Lan được cho là sẽ tạo bước tiến mới trong cuộc chiến ma túy ở khu vực này.

“Anh Ba gốc Hoa”

Từ đây, cảnh sát lần ra Joshua Joseph Smith - một tay môi giới hàng hải ở Perth, Tây Australia. Tiếp tục kiểm tra video an ninh và hồ sơ thuê khách sạn, máy bay, xe hơi rồi nghe lén điện thoại của Joshua Joseph Smith, cảnh sát xác định tên này thành viên của một băng đảng thế giới ngầm người Lebanon. Chúng đã kết hợp với các băng nhóm xe máy Hells Angels và Comanchero nhập khẩu 1,2 tấn ma tuý đá vào Australia. Joshua Joseph Smith cũng là kẻ đã gặp gỡ các thành viên của Sam Gor tại Bangkok (Thái Lan) hồi tháng 8- 2017. Tháng 12-2017, Shun De Man 66 bị bắt quả tang khi đang nhận ma tuý đá từ Myanmar. Một số kẻ buôn ma tuý có mặt trên tàu sau này đã khai ra hoạt động của nhóm tội phạm khắp khu vực do Tse Chi Lop thiết lập.

Các vụ thu giữ ma tuý  đã tăng khoảng 50% trong năm 2018 lên 126 tấn ở Đông và Đông Nam Á. Đồng thời, giá thuốc giảm ở hầu hết các nước. UNODC cho biết trong một báo cáo được công bố vào tháng 3-2019 rằng, mô hình giá giảm và gia tăng này “cho thấy nguồn cung thuốc đã mở rộng”. Tse Chi Lop đã chuyển sang giấu ma tuý trong các thùng vận chuyển. Để có thể siết chặt hơn nữa vòng vây đối với Tse Chi Lop, cảnh sát khu vực đã tìm kiếm đến sự hỗ trợ của cộng đồng cảnh sát, nhờ đó mới bắt giữ trùm ma tuý châu Á này tại Hà Lan.